1. Dòng sự kiện:
  2. Giải thưởng VinFuture 2024

Băng biển trên toàn cầu đang ở mức thấp nhất từng ghi nhận được

(Dân trí) - Diện tích của các đại dương lớn trên thế giới được bao phủ bởi băng biển nổi đạt mức thấp nhất kể từ khi vệ tinh giám sát bắt đầu ghi chép các số liệu vào những năm 1970. Đây chính là giới hạn thấp nhất trong hàng ngàn năm qua.

Mức độ của băng biển ở Bắc Cực trong tháng 9/2016 so với mức độ tối thiểu trung bình giai đoạn 1981-2010 (đường vàng)
Mức độ của băng biển ở Bắc Cực trong tháng 9/2016 so với mức độ tối thiểu trung bình giai đoạn 1981-2010 (đường vàng)

Các quan sát mới nhất từ Trung tâm Dữ liệu Quốc gia Hoa Kỳ về Băng và Tuyết (NSIDC) ở Boulder, Colorado, cho thấy mức độ băng biển đã giảm xuống mức thấp hơn trong năm nay như thế nào (đường màu đỏ sáng trong đồ thị dưới đây).


Mức độ băng biển toàn cầu (trích nguồn dữ liệu tập trung băng biển từ NSIDC)

Mức độ băng biển toàn cầu (trích nguồn dữ liệu tập trung băng biển từ NSIDC)

Ở Bắc Cực, mức bao phủ băng biển đạt mức thấp là kết quả của sự nóng lên toàn cầu và các sự kiện thời tiết trên toàn cầu chịu tác động liên quan. Nhưng ở Nam Cực, mức băng biển theo mùa thấp như hiện nay chỉ có thể là một kết quả của sự thay đổi tự nhiên.

Mức độ của băng biển Bắc Cực lẽ ra sẽ tăng nhanh chóng trong mùa đông ở bán cầu Bắc. Tuy nhiên, không chỉ nhiệt độ ở Bắc Cực tăng lên nhanh chóng, mùa đông ở đây còn chịu ảnh hưởng bởi sự xâm nhập của các luồng gió ấm lặp đi lặp lại nên đã đẩy nhiệt độ ở đây cao hơn mức trung bình. Thời tiết thậm chí đã ấm lên tới mức vào mùa đông, độ bao phủ băng biển trên thực tế đã tạm thời bị thu hẹp, theo quan sát các đoạn dốc của đường màu xanh trong đồ thị dưới đây.

(Diện tích đại dương chứa ít nhất 15% băng biển)
Mức bao phủ băng biển ở Bắc Cực

Trong khi đó tại Nam Cực, diện tích băng biển đã giảm nhanh hơn bình thường trong mùa hè ở phía Nam, theo đường màu xanh trong đồ thị dưới đây.


Mức bao phủ băng biển ở Nam Cực

(Diện tích đại dương chứa ít nhất 15% băng biển)

Mức bao phủ băng biển ở Nam Cực

(Diện tích đại dương chứa ít nhất 15% băng biển)

Mức độ của băng biển theo mùa bao quanh Nam Cực được dự kiến sẽ giảm trong thời gian dài tới đây khi sự nóng lên toàn cầu vẫn tiếp diễn, nhưng sự sụt giảm này chưa bắt đầu. Trên thực tế, diện tích băng biển trung bình vào mùa đông tại Nam Cực đã và đang tăng lên phần nào theo quan sát được bắt đầu từ năm 1979.

Trong khảo sát vùng Nam cực nước Anh tiến hành tại Đại học Cambridge, Anh Quốc, nhà khí hậu học John Turner đã phát biểu : “Việc băng biển tăng lên và mức băng biển thấp bất thường như hiện nay chỉ có thể là kết quả của sự thay đổi tự nhiên. Khí hậu ở Nam Cực đang biến đổi vô cùng.”

Nguyên nhân trực tiếp của sự sụt giảm hiện nay có thể là một sự suy yếu của gió quanh vùng Nam Cực trong tháng 11 năm 2016. Ông Turner cho biết : "Đó là một tháng rất đặc biệt. Những thay đổi tương đối nhỏ về gió có thể gây ra ảnh hưởng lớn tới băng biển."

Ngược lại ở Bắc Cực, có một sự suy giảm băng biển dài hạn do sự nóng lên toàn cầu. Mức nóng lên này dường như đang làm suy yếu sức gió bao quanh vùng cực, cho phép luồng khí ấm áp xâm nhập vào Bắc Cực. Và khi luồng khí ấm áp can thiệp, không khí lạnh sẽ tràn về phía nam. Đây là lý do tại sao nhiều khu vực tại châu Á và châu Âu đã trải qua thời tiết lạnh bất thường vào mùa đông này.

Do mức băng biển thấp đồng thời ở cả hai cực, tổng diện tích biển băng trên hành tinh đã giảm xuống mức thấp kỷ lục. Nhà khí tượng học Eric Holthaus cho biết việc phục hồi lại mức băng biển như trước đây ở Bắc Cực cho thấy mức hiện nay có thể là thấp nhất trong hàng ngàn năm qua.

Mức băng biển ở Bắc Cực có thể tăng trở lại trong vài năm tới trước khi giảm xuống mức thấp hơn. Nhà khoa học khí hậu Ed Hawkins tại Đại học Reading, Anh Quốc, đã ví sự suy giảm băng biển dài hạn ở Bắc Cực như là một quả bóng nảy xuống một ngọn đồi. Xu hướng chung là giảm xuống, nhưng sự sụt giảm lớn thường đến sau khi có những tín hiệu phục hồi rõ ràng.

Thành Hưng (Theo newscientist)