Bản đồ gây sốc về mức độ ô nhiễm ánh sáng trên toàn cầu
(Dân trí) - Nếu bạn từng nhìn lên bầu trời vào ban đêm để xem những trận mưa sao băng, bạn sẽ thấy những ngôi sao biến mất trong những đám mây mù do ánh đèn thành phố. Các chuyên gia đã tiết lộ rằng, một số người không thể nhìn thấy sông sao rực rỡ tạo nên thiên hà Milky Way, trong đó có 80% người Mỹ, do ô nhiễm ánh sáng.
Họ đã xây dựng tập bản đồ về ô nhiễm ánh sáng toàn cầu để chỉ ra nơi bạn có thể dễ nhìn thấy nhất những dải băng mờ rực sáng trên bầu trời.
Ô nhiễm ánh sáng là một vấn đề ngày càng tăng ở hầu hết các nước phát triển, những nơi không ngừng thắp sáng thành phố, tạo ra màn sương sáng chói, hay “skyglow” (bầu trời rực sáng) tràn ngập phủ khắp những ngôi sao và chòm sao trên bầu trời đêm.
Chris Elvidge, một nhà khoa học thuộc Trung tâm quốc gia NOAA về thông tin môi trường ở Boulder, Colorado cho biết, có nhiều thế hệ người dân Hoa Kỳ chưa từng bao giờ nhìn thấy dải thiên hà Milky Way, đó là một phần quan trọng để kết nối giữa chúng ta với vũ trụ - và nó đã bị mất.
Tiến sĩ Elvidge đã sử dụng số liệu vệ tinh có độ phân giải cao và các số đo ánh sáng chính xác trên bầu trời để xây dựng tập bản đồ về ô nhiễm ánh sáng trên toàn cầu mà nhóm nghiên cứu của ông tuyên bố đó là đánh giá chính xác nhất.
Việc sử dụng hình ảnh ánh sáng yếu qua vệ tinh quốc gia quay quanh quỹ đạo mặt trời Suomi và những quan sát mặt đất từ 20.865 địa điểm trên khắp thế giới, nhóm nghiên cứu quốc tế đã phát hiện ra tình trạng ô nhiễm ánh sáng diễn ra phổ biến nhất ở các nước như Singapore, Ý và Hàn Quốc.
Fabio Falchi thuộc Viện Khoa học và Công nghệ Ô nhiễm ánh sáng Ý, cho biết, các tập bản đồ mới cung cấp nguồn dữ liệu quan trọng của quốc gia về môi trường ban đêm khi toàn thế giới đang trong quá trình chuyển đổi sang công nghệ LED, trừ khi nghiên cứu kỹ các mức độ màu sắc và ánh sáng của đèn LED. Điều đáng tiếc là sự chuyển đổi này có thể dẫn đến việc tăng “skyglow” lên từ 2-3 lần trong những đêm sáng”
Tập trung vào ô nhiễm ánh sáng ở các nước G20, các chuyên gia phát hiện ra rằng những khu vực bị ô nhiễm nhất gồm Ý và Hàn Quốc. Canada và Úc ít ô nhiễm nhất. Cư dân của Ấn Độ và Đức có nhiều cơ hội nhìn thấy thiên hà Milky Way nhất từ nhà của họ, trong khi những người dân ở Ả Rập Xê Út và Hàn Quốc ít có cơ hội nhìn thấy hơn.
Ở Tây Âu, chỉ có những khu vực nhỏ trên bầu trời đêm, chủ yếu ở Scotland, Thụy Điển và Na Uy vẫn không giảm, còn những vùng hoang dã ở Tây Ban Nha và Áo có nhiều cơ hội ngắm sao.
Tiến sĩ Falchi người đứng đầu nghiên cứu mà đã được công bố trên tạp chí Science Advances cho biết: "Tôi hy vọng rằng tập bản đồ này cuối cùng sẽ cho mọi người thấy được tình trạng ô nhiễm ánh sáng". Mặc dù không gian mở ở phía tây nước Mỹ rất rộng lớn, tuy nhiên gần một nửa diện tích đang trải qua những đêm ô nhiễm ánh sáng.
Đồng tác giả Dan Duriscoe thuộc Dịch vụ Vườn quốc gia cho biết: "Ở Mỹ một số vườn quốc gia của chúng tôi sắp là nơi ẩn náu cuối cùng của bóng tối - những nơi như Yellowstone và phía tây nam sa mạc”. "Chúng tôi may mắn có rất nhiều đất công, cung cấp những vùng đệm cho các thành phố lớn”.
Ô nhiễm ánh sáng cướp đi của con người cơ hội ngắm bầu trời đêm. Anh sáng nhân tạo có thể làm lạc hướng hoặc gây nguy hiểm cho các loài động vật hoang dã như côn trùng, chim và rùa biển, với những hậu quả thường là tử vong. Ví dụ, một nghiên cứu gần đây cho thấy ô nhiễm ánh sáng gây lạc hướng cho loài rùa con lần đầu tiên ra biển, làm cho chúng bị đe dọa bởi những kẻ thù.
Điều thuận lợi là ô nhiễm ánh sáng có thể kiểm soát được bằng cách chắn ánh sáng nhằm hạn chế chiếu sáng đến vùng mắt, giảm ánh sáng ở mức tối thiểu cần thiết, hoặc chỉ đơn giản bằng cách tắt đèn điện, tuy nhiên điều này đòi hỏi sự thay đổi hành vi của con người mà khó có thể đạt được.
Tiến sĩ Falchi cho rằng: "Có một vấn đề khác, hiện nay những lắp đặt ánh sáng LED mới chỉ hướng đến một mục tiêu đó là: hiệu quả năng lượng. Chúng ta không thể coi vào hiệu quả năng lượng là "chiếc chén thánh".
"Hiệu quả lớn nhất hiện nay thu được từ đèn LED màu trắng lạnh, chính xác là loại đèn LED có màu xanh blue, và chính ánh sáng màu xanh này gây hậu quả lớn nhất đối với bầu trời và nhịp sinh học của chúng ta.
Tuy nhiên Falchi cho rằng: "Vấn đề không phải là bản chất của đèn LED, mà chúng ta có thể nhận được ánh sáng màu trắng ấm hơn và thoải mái hơn từ đèn LED (không phải màu xanh blue). Ví dụ đèn LED màu hổ phách (màu vàng) PC”, mặc dù hiệu quả giảm hơn một chút.
Minh Trang (Theo Dailymail)