3 kỷ lục khí hậu bị phá vỡ và hành động khẩn cấp của Liên Hợp Quốc

Nhìn lại 3 kỷ lục khí hậu bị phá vỡ trong năm 2024

Năm 2024 đánh dấu một bước ngoặt trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu khi có đến 3 kỷ lục khí hậu nghiêm trọng bị phá vỡ, nhấn mạnh mức độ khẩn cấp của vấn đề.

Kỷ lục đầu tiên ghi nhận nhiệt độ trung bình của Trái Đất trong năm 2024 đạt mức cao chưa từng thấy.

Những tháng mùa hè đặc biệt khắc nghiệt đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái và đời sống con người. Cùng lúc đó, mùa bão Đại Tây Dương ghi nhận mức hoạt động trên trung bình, với 18 cơn bão được đặt tên.

Trong số này, cơn bão Helene lập kỷ lục khi đổ bộ vào khu vực Big Bend của Florida, trở thành cơn bão gây chết chóc nhất tại Mỹ kể từ cơn bão Katrina vào năm 2005.

Trong khi đó, ở miền Tây Canada, số lượng các vụ cháy do sét đánh cao bất thường đã dẫn đến mùa cháy rừng tồi tệ thứ hai trong lịch sử, chỉ đứng sau các vụ cháy thảm khốc năm ngoái. 

Kỷ lục thứ 2 bị phá vỡ là tình trạng hạn hán nghiêm trọng tại lưu vực sông Amazon. Điều này đã khiến mực nước tại các con sông lớn giảm xuống mức thấp kỷ lục, làm đảo lộn cuộc sống của hàng triệu người.

Tình trạng hạn hán kéo dài từ năm ngoái đến năm nay, đã khiến nhiều cộng đồng trở nên cô lập, chỉ có thể tiếp cận bằng thuyền, đồng thời làm gia tăng các trường hợp mắc bệnh do trẻ em phải uống nước bẩn.

Không chỉ dừng lại ở các vấn đề nước, hạn hán còn làm gia tăng nguy cơ cháy rừng thảm khốc tại Nam Mỹ.

Ở Brazil, mùa cháy rừng năm 2024 là nghiêm trọng nhất trong bảy thập kỷ qua, thiêu rụi một khu vực có diện tích tương đương nước Ý.

Các quốc gia như Bolivia, Ecuador, Peru và Argentina cũng phải đối mặt với những trận cháy rừng lan rộng, gây tổn thất lớn về môi trường và kinh tế.

Kỷ lục thứ 3 ghi nhận một trong những thay đổi đáng báo động tại vùng lãnh nguyên Bắc Cực. Đó là sự gia tăng nhiệt độ khiến khu vực này từ một bể chứa carbon trong nhiều thiên niên kỷ trở thành nguồn phát thải khí nhà kính.

Cảnh tượng lớp đất đóng băng vĩnh cửu, vốn đã hấp thụ nhiều carbon dioxide hơn lượng carbon thải ra, giờ đây đang bị tan băng và giải phóng lượng lớn carbon cùng methane vào không khí.

Báo cáo mới nhất từ NOAA cho biết nhiệt độ không khí bề mặt hàng năm tại đây được xếp hạng là ấm thứ hai kể từ năm 1900, trong khi diện tích băng biển trong tháng 9 đạt mức thấp thứ sáu trong lịch sử ghi chép vệ tinh.

Hoạt động cháy rừng gia tăng cũng góp phần đẩy nhanh quá trình này, làm thay đổi môi trường Bắc Cực một cách rõ rệt.

Những kỷ lục này không chỉ là các con số thống kê mà còn là lời cảnh báo rõ ràng về hậu quả của việc không hành động đủ quyết liệt đối với biến đổi khí hậu.

Liên Hợp Quốc kêu gọi hành động vào năm 2025

Trước những dấu hiệu đáng lo ngại này, Liên Hợp Quốc đã kêu gọi các quốc gia trên thế giới đưa ra những hành động khẩn cấp và thực chất trong năm 2025 để tránh "sự sụp đổ khí hậu". 

"Biến đổi khí hậu không còn là vấn đề của tương lai xa mà là một cuộc khủng hoảng hiện hữu, đang diễn ra ngay trước mắt chúng ta. Những kỷ lục bị phá vỡ trong năm 2024 là lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng hành động ngay lập tức là cần thiết", Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres nêu rõ.

Liên Hợp Quốc nhấn mạnh năm 2025 sẽ là năm quyết định cho tương lai hành tinh. Nếu không có hành động cụ thể và đồng bộ, các hệ quả sẽ ngày càng nghiêm trọng và khó đảo ngược hơn.

Các chuyên gia cảnh báo rằng thời gian không còn nhiều và mọi quyết định chậm trễ đều sẽ để lại hậu quả không thể lường trước được.

"Năm 2025, mỗi quốc gia, mỗi cá nhân cần chung tay để tạo ra sự thay đổi thực sự. Từng hành động nhỏ, từ việc sử dụng năng lượng tiết kiệm đến việc ủng hộ các chính sách xanh, đều góp phần bảo vệ hành tinh cho thế hệ mai sau.

Cơ hội để thay đổi vẫn còn, nhưng chúng ta phải hành động ngay hôm nay để đảm bảo một tương lai bền vững và an toàn cho mọi loài trên Trái Đất", ông António Guterres cho biết. 

Theo các chuyên gia, các chính sách cần tập trung vào việc chuyển đổi năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch sang các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, gió và thủy điện. 

Đây không chỉ là giải pháp giúp giảm phát thải mà còn mở ra cơ hội phát triển kinh tế xanh, với hàng triệu việc làm mới được tạo ra trong các lĩnh vực năng lượng tái tạo và công nghệ bền vững.

Đồng thời, việc tăng cường đầu tư vào các công nghệ giảm phát thải, như lưu giữ và tái sử dụng carbon (CCUS), cần được triển khai rộng rãi để giảm thiểu tác động của khí nhà kính. 

Ngoài ra, các quốc gia cần đưa ra những chính sách ưu đãi tài chính và khuyến khích doanh nghiệp áp dụng các công nghệ tiên tiến này.

Đặc biệt, các nước phát triển cần thực hiện cam kết hỗ trợ tài chính và công nghệ cho những nước đang phát triển, giúp họ thích nghi với những thay đổi khí hậu đang diễn ra nhanh chóng. 

Việc cung cấp nguồn lực này không chỉ mang ý nghĩa công bằng mà còn giúp tăng cường khả năng hợp tác toàn cầu trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.