Trung Quốc cấm dạy thêm, phụ huynh đến "chợ đen" tìm giáo viên

Nhật Chung

(Dân trí) - Bất chấp quy định cấm dạy thêm, các bậc phụ huynh ở Trung Quốc vẫn ngầm thuê gia sư cho con nhằm đạt điểm cao trong các kỳ thi.

Trung Quốc truy quét dạy thêm

Cuối tháng 9/2021, Bộ Giáo dục Trung Quốc đã nhắc lại chủ trương cấm dạy thêm ở quy mô nhỏ, được ngụy trang dưới nhiều tên gọi khác nhau.

"Chúng tôi sẽ tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng và sử dụng nhiều phương tiện để truy quét và phát hiện những hoạt động bất hợp pháp dưới các tên gọi như: dạy một thầy một trò, giúp việc gia đình cao cấp, dạy thêm huy động vốn cộng đồng và dạy trực tuyến", một quan chức của Bộ Giáo dục tuyên bố.

Trung Quốc cấm dạy thêm, phụ huynh đến chợ đen tìm giáo viên - 1

Lệnh cấm dạy thêm ở Trung Quốc được cho là nỗ lực nhằm giảm áp lực học tập cho học sinh (Ảnh: Getty).

Vị này nói thêm Chính phủ biết tới thị trường "chợ đen" cung cấp dịch vụ dạy thêm đã xuất hiện kể từ sau khi các chính sách kiểm soát nhắm vào cơ sở dạy thêm được áp dụng vào tháng 7.

"Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện chủ trương, đồng thời làm giảm sự hài lòng của công chúng đối với cải cách này. Vì vậy, chúng tôi giữ thái độ rõ ràng rằng sẽ quyết trừng phạt những hoạt động vi phạm quy tắc đó", quan chức này nói.

Phụ huynh "lách luật" vì con

Tuy nhiên, bất chấp quy định, một số gia đình đã cố tìm cách lách luật, tiếp tục thuê gia sư riêng cho con.

Michelle Su là một trong số đó. Người mẹ đến từ Thượng Hải gửi cậu con trai lớp 8 của mình đến nhà hai gia sư vào cuối tuần để tham gia các lớp học tiếng Anh và Vật lý. Mặc dù điều này vi phạm lệnh cấm dạy thêm vào cuối tuần của Chính phủ, Su cho biết bà không quan tâm.

"Chừng nào còn trung khảo (kỳ thi tuyển sinh trung học) và cao khảo (kỳ thi tuyển sinh đại học), kế hoạch của tôi để giúp con trai phát triển trong học tập sẽ không thay đổi", Su nói.

Su đã thuê giáo viên Vật lý sau khi được một phụ huynh khác giới thiệu, trong khi người trung gian cho gia sư tiếng Anh là giáo viên tại một cơ sở dạy thêm mà con trai cô từng theo học trước khi có lệnh cấm. Cả hai lớp đều có 3 học sinh tham gia. Mỗi lớp kéo dài 2 giờ có giá 300 nhân dân tệ (46 USD).

"Dạy học một kèm một sẽ tốn ít nhất là 700 nhân dân tệ (tương đương 108 USD) mỗi buổi. Việc này nằm ngoài khả năng chi trả của tôi".

Su cho biết chưa kiểm tra xem liệu hai gia sư này có được cấp phép - một yêu cầu bắt buộc đối với những người hoạt động trong ngành dạy thêm. "Điều tôi quan tâm là họ dạy có tốt không và điểm số các môn này của con trai tôi có được cải thiện hay không. Chỉ vậy thôi", Su nói.

Trung Quốc cấm dạy thêm, phụ huynh đến chợ đen tìm giáo viên - 2

Số tiền mỗi gia đình chi trả cho việc thuê gia sư tại Trung Quốc không hề nhỏ (Ảnh: Xinhua).

Bà Fang, một người mẹ khác ở Thượng Hải, cho biết giáo viên Toán mà bà thuê trong năm qua đã tạm dừng lớp dạy thêm và hoàn trả học phí vào tháng 8. Tuy nhiên, một gia sư tiếng Anh cho con trai của Fang và một cậu bé khác vẫn dạy trực tuyến vào Chủ Nhật hàng tuần.

"Giáo viên tiếng Anh này đã dạy cho con tôi trong hai năm. Anh ấy biết rõ về chúng tôi và chúng tôi đã hứa sẽ không báo cáo anh ấy với chính quyền. Anh ấy trở nên thận trọng hơn trước khi gần đây chuyển sang dạy trên một nền tảng trực tuyến khác", bà Fang cho biết.

Việc kiểm soát lĩnh vực dạy thêm, học thêm là một phần trong sáng kiến của Trung Quốc nhằm giảm gánh nặng bài tập về nhà của học sinh tiểu học và trung học cơ sở do đào tạo ngoại khóa, được gọi ngắn gọn là chính sách "hai giảm".

Bộ Giáo dục nước này cho biết: "Chính sách "hai giảm" là một dự án dài hạn, phức tạp và có hệ thống. Chúng ta phải kiên trì triển khai nó một cách rộng rãi và nghiêm ngặt".

Khó khăn giáo viên gặp phải

Cô Wang, một nữ giáo viên tiếng Anh tại một cơ sở giáo dục sau giờ học ở Thượng Hải cho biết cô sẽ không bao giờ tính đến các cơ hội dạy thêm chui trong tương lai vì các quy định nghiêm ngặt.

"Có quá nhiều rủi ro khi dạy thêm chui, như giấy phép giáo viên sẽ bị thu hồi. Tôi chắc chắn sẽ không làm điều đó", Wang nói.

Cô cho biết, trước đây, một số phụ huynh đã yêu cầu dạy kèm con họ tại nhà, nhưng cô không đồng ý dù mức phí dạy thêm cao.

Một số chính quyền địa phương đã khuyến khích người dân báo cáo việc dạy thêm bất hợp pháp, treo thưởng hàng trăm nhân dân tệ cho ai báo cáo vi phạm.

Trong tháng 10, cơ quan quản lý giáo dục ở An Huy đã phạt một giáo viên trung học vì dạy kèm tại biệt thự riêng trong kỳ nghỉ hè.

Trung Quốc cấm dạy thêm, phụ huynh đến chợ đen tìm giáo viên - 3

Học sinh Trung Quốc phải đối mặt với áp lực thi cử từ rất sớm (Ảnh: Getty).

Li Tao, giáo sư từ Viện Phát triển Giáo dục Nông thôn Trung Quốc - Đại học Sư phạm Đông Bắc (Trường Xuân) cho biết, nhu cầu học thêm sẽ tồn tại, miễn là còn sự cạnh tranh gay gắt về bằng cấp.

Li chia sẻ: "Nhiều phụ huynh của học sinh tiểu học, trung học cơ sở hiện nay đã được hưởng lợi từ bằng cấp cao. Họ có khả năng tài chính để thuê gia sư và biết rằng một nền giáo dục tốt có thể ngăn việc con cái họ rơi vào vị trí thấp trong xã hội".

"Để giải quyết sự lo lắng của phụ huynh về việc giáo dục con cái, các nhà chức trách nên để họ hiểu các giá trị giáo dục đúng đắn và cải cách hơn nữa hệ thống giáo dục", ông nói thêm.