Học sinh Nhật Bản ăn gì trong bữa trưa ở trường?

Người Nhật Bản nổi tiếng với thói quen ăn uống lành mạnh có sự cân bằng tốt giữa rau xanh, thịt và hải sản tươi theo mùa. Chế độ ăn uống khoa học của người Nhật không chỉ nằm trong mỗi gia đình mà bắt nguồn ngay từ bữa trưa ở các trường học.

Mitsuhiko Hara, bác sĩ nhi khoa - giáo sư tại Đại học Tokyo Kasei Gakuin, cho biết: "Bữa trưa ở trường với thực đơn do các chuyên gia dinh dưỡng tạo ra.

Vì trẻ em ăn ít nhất năm bữa mỗi tuần ở trường (một số em thậm chí còn ăn sáng ở trường), nên các trường học có trách nhiệm đảm bảo các bữa ăn không góp phần tạo nên chế độ ăn uống không lành mạnh, thiếu giá trị dinh dưỡng".

Theo bác sĩ, chìa khóa cho thói quen ăn uống lành mạnh suốt đời là xây dựng nhận thức về thói quen dinh dưỡng ngay từ khi còn nhỏ.

Không giống như các trường học ở các quốc gia khác nơi bữa trưa thường được phục vụ trong căng tin, bữa trưa ở trường học ở Nhật Bản được phục vụ trong lớp học.

Điều này là do chế độ dinh dưỡng của trẻ em được đưa vào chương trình giáo dục của trường để học sinh biết chúng đang ăn gì và tại sao.

Bác sĩ Hara cho biết: "Ở trường có bản tin hàng ngày để giải thích về các thành phần dinh dưỡng có trong bữa trưa ở trường và đây là một cách tốt để giáo dục trẻ em".

Ở các trường tiểu học Nhật Bản, học sinh sử dụng nam châm có hình ảnh đồ ăn và xếp chúng vào các danh mục khác nhau trên bảng trắng để các em học cách phân biệt protein với tinh bột.

Quan chức Bộ Giáo dục Nhật Bản, Mayumi Ueda nói thêm: "Bữa trưa ở trường được coi là một phần trong chương trình giáo dục. Chúng tôi nghiên cứu dinh dưỡng và thói quen ăn uống ở Nhật Bản hàng năm và sử dụng kết quả để "định hình" những gì được đưa vào bữa ăn ở trường".

Trong khi những người thuộc nhóm thu nhập thấp ở các quốc gia khác có thể cần phải chuẩn bị bữa ăn từ nhà cho con cái của họ để giảm chi phí thì bữa trưa ở trường học của Nhật Bản được chính phủ trợ cấp rất nhiều.

Điều này có nghĩa là ngay cả học sinh từ các gia đình có thu nhập thấp cũng có thể ăn uống lành mạnh, đủ dinh dưỡng tại trường và phụ huynh không cần phải lo lắng về việc chuẩn bị bữa trưa cho con.

Bữa ăn trưa có ở 99,7% trường công lập tại Nhật với chi phí dao động từ 40-60 USD/tháng (1-1,4 triệu đồng).

Để đạt được các tiêu chuẩn đáng tin cậy về chất lượng thực phẩm cần tới sự kết hợp của chính phủ với chính quyền địa phương, các chuyên gia dinh dưỡng, người quản lý và nhân viên trường học.

Phần lớn bữa ăn trưa của học sinh Nhật Bản được nấu mỗi ngày, sử dụng càng nhiều nguyên liệu tươi càng tốt. Tùy thuộc vào khoảng cách của các trang trại hoặc nhà phân phối, rau có thể chỉ vừa được hái vào buổi sáng.

Các bữa trưa của học sinh thường bao gồm cơm, súp và ba món ăn phụ, cân bằng giữa tinh bột, protein và chất xơ. Ở trường, cơm trắng được phục vụ 3-4 lần/tuần, xen kẽ với mì ống hoặc bánh mì.

Cơm thường được các chuyên gia dinh dưỡng trộn thêm các thành phần như lúa mạch, rong biển, rau... để bổ sung thêm vitamin và chất dinh dưỡng.

Một số loại súp rau hầu như luôn có mặt. Các món ăn kèm thường có hai loại, thịt và rau. Thịt đôi khi được phục vụ riêng, nhưng thường được kết hợp với các món rau củ.

Rau bao gồm rau sống, rau luộc, rau xào. Rất hiếm khi có món tráng miệng, có lẽ chỉ 1-2 lần/tuần và thường là những thứ tương đối tốt cho sức khỏe như trái cây, thạch hoặc bánh pudding.

Một bữa ăn vào đầu tháng 9 có thể bao gồm thịt lợn ninh nhừ với cà tím mới hái, lúa mạch nấu với gạo trắng mới thu hoạch, súp miso với bí ngô và nấm, rau xanh và củ sen ngâm chua nhẹ và một quả quýt.

AFP đưa tin: "Một bữa ăn tiêu biểu của học sinh ở quận Gunma của Nhật Bản sẽ có cơm với cá nướng, rau chân vịt và rau mầm, súp miso với thịt lợn, sữa và mận khô. Mỗi bữa ăn được thiết kế để cung cấp khoảng 600-700 calo".

Bữa trưa ở trường học ở Nhật Bản được chế biến tươi mới, sử dụng thực phẩm tươi thay vì thực phẩm đông lạnh hoặc thực phẩm đã qua chế biến. Nguyên liệu tươi ngon vì thực phẩm được lựa chọn theo mùa và các trường học không phải phụ thuộc vào thực phẩm đông lạnh hoặc đóng hộp.

Bác sĩ Hara nói: "Bởi vì nhiều người Nhật Bản có ý thức về sức khỏe nên họ cố gắng ăn đa dạng nhiều loại thực phẩm, điều này rất tốt. Chúng tôi được dạy chọn thực phẩm theo mùa, điều này cũng góp phần mang lại sức khỏe tốt. Nhật Bản là một trong những quốc gia hiếm hoi chú ý nhiều đến thực phẩm gắn liền với các mùa cụ thể".

Nhật Bản cũng tập trung vào việc đào tạo các chuyên gia dinh dưỡng bao gồm giáo dục dinh dưỡng và quản lý dịch vụ thực phẩm.

Các giáo viên và chuyên gia dinh dưỡng về chế độ ăn uống và dinh dưỡng đóng một vai trò quan trọng trong quá trình thực hiện bữa trưa ở trường học. Hầu hết các trường tiểu học trong cả nước đều cung cấp thực đơn bữa trưa cân bằng tại trường do các giáo viên dinh dưỡng và chuyên gia dinh dưỡng học đường thực hiện.

Những điều này dựa trên tiêu chuẩn quốc gia về khẩu phần dinh dưỡng trong việc thực hiện bữa ăn trưa ở trường, được thiết lập theo giai đoạn tăng trưởng của trẻ. Thực đơn cũng được lập nên một cách sáng tạo, xem xét tới các món ăn yêu thích của trẻ em.

Bữa trưa trường học được nhiều người trưởng thành ghi nhớ và yêu thích tới mức có những nhà hàng và quán bar ở Nhật phục vụ các bữa ăn và đồ uống theo chủ đề bữa trưa ở trường. Hàng hóa theo chủ đề bữa trưa ở trường cũng được người lớn mua và thưởng thức.

Gần đây nhất, có một bộ phim truyền hình Nhật Bản rất nổi tiếng về chủ đề này. Thậm chí còn có sách dạy nấu ăn về bữa trưa ở trường học Nhật Bản.

Các bữa ăn ở trường hoàn toàn không phải là đồ ăn "trẻ con". Đặc biệt, các bữa ăn tại trường học của Nhật Bản trong hai thập kỷ qua đều được đánh giá là ngon miệng và đa dạng về hương vị, phù hợp cả với trẻ em và người lớn.