Hình ảnh "đẹp đẽ" và "đau thương" vào đề Văn của TPHCM

Những khoảng khắc đẹp của cuộc sống và cả những hình ảnh đau thương được đưa vào đề Văn kỳ thi Olympic TPHCM bậc THCS lần 1 năm học 2018-2019 vừa diễn ra vào ngày 30/3. Có khoảng 670 học sinh dự thi môn Văn ở các khối 6, 7, 8.

Ở đề thi dành cho khối lớp 8 là 4 bức hình với 4 khoảnh khắc đẹp đẽ, nhẹ nhàng. Đó là hình ảnh người cha dừng xe, ân cần lấy chai nước cho con uống; hình ảnh mỗi sớm mai đến trường, bạn học sinh cúi đầu chào bác bảo vệ; người đánh giày câm nựng nịu chú chó mù hàng ngày vẫn theo anh trên bước đường mưu sinh và hình ảnh những hạt mưa còn đọng trên lá trước khi nắng lên.

Từ những hình ảnh đó, đề yêu cầu học sinh Hãy đặt một nhan đề cho các hình ảnh trên và viết bài văn theo nhan đề em đã đặt. 

Cùng với yêu cầu như trên, đề ở khối 7 đưa ra những hình ảnh đau thương đang diễn ra trong cuộc sống.

Đó là hình ảnh và nội dung về môi trường đang bị phá hủy bởi bởi chai nhựa, bao li lông. Một chú rùa biển mắc kẹt trong một chiếc lưới nhựa bị vứt bỏ dưới đáy biển; đó là chú cò không hiểu vì sao mình bị bao ni lông bao chặt lấy; những chú linh cẩu phải tìm nguồn sống trên bãi rác đầy chất thải nhựa thay vì rong ruổi trên lãnh nguyên bao la. 

Ở khối 6 là cảnh tượng rừng xanh bị phá hoại, muôn loài lâm vào cảnh khốn đốn. Mẹ con nhà khỉ ôm nhau khóc vang trên đường tháo chạy; gia đình bác chào mào lạc nhau trong khói bụi, chim non gọi mẹ khản cả cổ. 

Đề yêu cầu: Em hãy tưởng tượng mình là chú chim sâu (hoặc cây thông xanh, hoặc một cánh bướm…) đã chứng kiến cảnh rừng xanh bị tàn phá và những hậu quả nặng nề do việc phá rừng gây ra. Hãy tưởng tượng và kể lại câu chuyện về rừng xanh bị tàn phá.

Theo ý kiến của nhiều giáo viên, yêu cầu của đề quen thuộc phù hợp với từng khối, không lạ. Tuy nhiên, cái hay của đề là cách chọn lọc dữ liệu mang tính thời sự, có tính chất giáo dục và các thể hiện nội dung qua hình ảnh rất hẫp dẫn, giúp học sinh dễ hình dung, phát huy được trí tưởng tượng của mình. 

Đề bài có sự tích hợp kiểm tra kiến thức tự nhiên xã hội, kiến thức văn học, kĩ năng diễn đạt, kĩ năng lập luận và năng lực tạo lập văn bản của học sinh.

Đề thi được học sinh và giáo viên thích thú khi thể hiện được sự sáng tạo, tư duy, thẩm mỹ về cả mặt nội dung, hình thức. 

Kỳ thi Olympic TPHCM thực hiện ở nhiều môn học dành cho bậc THCS và THPT. Bậc THPT sẽ diễn ra vào ngày 6/4 tới. 

Hoài Nam