Giáo sư Harvard: “Một nửa số trường đại học Mỹ sắp phá sản”

Giáo sư Clayton Christensen chính là người phát kiến khái niệm "disruptive innovation" (Siêu đổi mới - tạm dịch), một trong những ý tưởng nổi tiếng nhất trong quản trị học đầu thế kỷ 21. Theo ông, “siêu đổi mới” thường bắt đầu với một sản phẩm có tính năng tệ hơn những sản phẩm hiện tại. Tuy nhiên, sau một thời gian cải tiến, sản phẩm kia sẽ tạo được sự dịch chuyển khủng khiếp trên thị trường. Mô hình giáo dục trực tuyến là một ví dụ.

Trước đó, trong cuốn sách “The Innovative University” được xuất bản từ năm 2011, ông Christensen cùng đồng tác giả Henry Eyring cũng đã có những dự đoán về tương lai của hệ thống giáo dục Mỹ với một nửa số trường đại học truyền thống nước này (khoảng 2000 trường) sẽ phải đóng cửa hoặc phá sản trong vòng 10-15 năm tới.

Hai chuyên gia nhấn mạnh, xu hướng giáo dục trực tuyến đang và sẽ làm suy yếu mô hình giáo dục truyền thống đến mức nhiều trường không thể sống sót nữa.

Gần đây, tại Hội nghị Thượng đỉnh Giáo dục đại học của Salesforce.org, ông tiếp tục nhấn mạnh quan điểm trên trước 1.500 người tham dự rằng: “Nếu các bạn hỏi liệu các trường có bị phá sản trong một thập kỉ nữa không, tôi có thể cược rằng chỉ cần 9 năm, chứ không cần tới 10 năm”.

Vị giáo sư dẫn chứng: “Một bằng ĐH ở Harvard có chi phí khoảng 400 nghìn đô la là quá đắt so với giá trị thực. Trong khi đó mô hình đại học trực tuyến, đào tạo chuyên môn ngay trong công ty, và các hình thức học tập khác đang phát huy hiệu quả”.

Dự đoán về tương lai của một nửa trường đại học Mỹ, không phải Giáo sư Clayton Christensen không phải là người duy nhất cho rằng, giáo dục trực tuyến đang lấn lướt mô hình giáo dục đại học truyền thống ở quốc gia này.

Các trường đại học nhỏ và đại học trực tuyến ở Mỹ đã gặp khó khăn khoảng hơn 10 năm nay. Theo một công bố của Bộ Giáo dục Mỹ vào tháng 3/2017, 117 trường đại học đang "cầm đèn đỏ" về tài chính. Trong danh sách này có nhiều trường có bề dày truyền thống như Albion College, Amherst College, Yale, Xavier, Williams College, Wake Forest, Wheaton College, Wellesley College, Villanova, Vassar, Union, USC, Rochester, Portland... Bộ này cũng dự đoán, trong những năm tới, số các trường đại học và cao đẳng nhỏ của Mỹ phải đóng cửa sẽ tăng gấp ba và số trường phải sáp nhập sẽ tăng gấp đôi.

Cách đây 3 năm, Richard Lyons (Trưởng khoa Kinh tế thuộc Đại học California, Berkeley, Hoa Kỳ) cũng đã đưa ra nhận định tương tự về tương lai của các trường đại học kinh tế nước Mỹ: "Một nửa số các trường kinh tế ở đất nước này có thể sẽ bị đóng cửa trong 5 - 10 năm nữa”, theo Bloomberg Businessweek.

Theo đó, đối với hầu hết các trường kinh tế, sinh viên theo học bán thời gian và MBA trở thành một mục tiêu quan trọng. Các chương trình giảng dạy chuyên nghiệp của các trường đại học sẽ sớm phải cạnh tranh với những lựa chọn trực tuyến thay thế ưu tú hơn, đáp ứng được nhu cầu của nhiều người.

Khi những người mới đầy tiềm lực bắt đầu cung cấp MBA trực tuyến, rất nhanh chóng nhiều sinh viên sẽ rút khỏi các trường đại học để lựa chọn sự tiện lợi từ các chương trình giáo dục bán thời gian (giáo dục từ xa). Khi tham gia các chương trình giáp dục bán thời gian và chương trình EMBA, người học sẽ trả một mức học phí gần với giá trị thực hơn. Giáo dục trực tuyến chắc chắn sẽ đem lại nhiều lựa chọn cạnh tranh cho sinh viên. Vì một khi các trường danh tiếng cũng đào tạo trực tuyến, họ sẽ có nhiều lợi thế hơn các trường xếp hạng thấp hơn.

Trong khi chất lượng của các chương trình đào tạo trực tuyến đang là chủ đề được bàn cãi, nhiều trường đại học cũng phải đối mặt với lựa chọn đào tạo trực tuyến hay là không.

Và, nếu những dự đoán, phân tích trên trở thành hiện thực, cục diện hệ thống giáo dục của Mỹ chắc chắn sẽ biến động trong 1 thập kỉ tới.

Lệ Thu