“Đại học thông minh” sẽ đào tạo những sỹ quan cảnh sát tinh nhuệ “4.0”
(Dân trí) - Cách mạng công nghiệp 4.0 đã và đang ảnh hưởng trực tiếp tới các cơ sở giáo dục đại học, đòi hỏi một sự thích ứng mạnh mẽ với công nghệ số. Nói cách khác, cách mạng công nghiệp 4.0 đang đòi hỏi những mô hình giáo dục đại học thông minh, để tạo ra những đột phá về phương pháp đào tạo.
Học viện CSND, cơ sở đào tạo hàng đầu trong hệ thống các trường CAND, đang tiên phong trong việc xây dựng “nhà trường thông minh”. Để có được một “nhà trường thông minh”, đòi hỏi phải có “kỹ năng” quản lý, quản trị đại học rất mới.
Phóng viên Dân trí đã có cuộc trao đổi với Trung tướng, Giáo sư Nguyễn Xuân Yêm – nguyên Giám đốc Học viện CSND về vấn đề này.
PV: Giáo sư có thể cho biết những nét độc đáo của mô hình “đại học thông minh” đang được triển khai hiệu quả tại Học viện CSND?
Trung tướng Nguyễn Xuân Yêm: Đối với các học viện, trường CAND, trong đó có Học viện CSND, phát triển “mô hình trường đại học 4.0” là một xu hướng tất yếu.
Trong những năm gần đây, Học viện CSND đã đề ra định hướng xây dựng Học viện CSND thông minh với các nội dung cụ thể sau:
Thứ nhất, xây dựng Học viện CSND điện tử theo mô hình Chính phủ điện tử. Thứ hai, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý giáo dục, giảng dạy và học tập.
Hiện tại, Học viện đã triển khai mạng LAN 22 phân hệ phần mềm phục vụ quản lý, đào tạo theo các lĩnh vực khác nhau. Một số đơn vị như: Khoa Cảnh sát Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao; Khoa Kỹ thuật hình sự; Khoa Cảnh sát giao thông; Khoa Cảnh sát môi trường; Bộ môn Toán - Tin học; Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học,... đã ứng dụng nhiều tiến bộ khoa học và công nghệ như: Kỹ thuật số, kỹ thuật mô phỏng, kỹ thuật điện tử, kỹ thuật điện tử viễn thông, kỹ thuật hóa sinh... để phục vụ nghiên cứu khoa học và đào tạo Cảnh sát. Từ năm 2013, Học viện đã tổ chức đào tạo trực tuyến E-learnling.
Thứ ba, chúng tôi đã xây dựng thành công giảng đường thông minh và thứ tư, xây dựng và đưa vào hoạt động thư viện điện tử.
PV: Thưa Trung tướng, giảng đường thông minh đòi hỏi một sự đầu tư lớn và sẽ phục vụ việc đào tạo những sỹ quan cảnh sát thời “4.0” như thế nào?
Trung tướng Nguyễn Xuân Yêm: Giảng đường thông minh dành riêng cho các trường đại học gồm 2 phần chính: Phần cứng là giảng đường tương tác với trang thiết bị hiện đại; phần nội dung gồm xây dựng bài giảng bằng các phần mềm chuyên dụng và tập huấn cho giảng viên, học viên làm quen với mô hình dạy và học mới.
Học viện CSND đã trang bị bảng tương tác thông minh cho 100% phòng học của nhà trường. Học viện đã đầu tư trang bị các phòng bắn súng mô phỏng tự động hiện đại.
Đã hoàn thiện xây dựng khu huấn luyện thực hành, trong đó xây dựng các phòng bắn súng mô phỏng, phòng lái ôtô, lái tàu thủy mô phỏng, các phòng điều tra, khám nghiệm hiện trường mô phỏng và nhiều các phòng học có sử dụng các công nghệ mô phỏng, công nghệ ảo, công nghệ thông tin viễn thông, công nghệ số, công nghệ hóa sinh… để phục vụ đào tạo sỹ quan cảnh sát tinh nhuệ trong thời “4.0”
PV: Dù phương pháp đào tạo đã có sự ứng dụng của công nghệ, nhưng đổi mới con người vẫn là khâu quan trọng nhất. Trong mô hình “đại học 4.0”, trình độ “quản trị đại học” của nhà quản lý cũng buộc phải thay đổi. Với kinh nghiệm quản lý của hơn 9 năm làm Giám đốc một cơ sở đào tạo có quy mô lớn nhất trong lực lượng CAND, Giáo sư có thể chia sẻ kinh nghiệm “quản trị” của mình?
Trung tướng Nguyễn Xuân Yêm: Tôi cho rằng, một mô hình quản trị đại học tối ưu là giám đốc học viện, hiệu trưởng đại học phải giỏi cả quản trị và giỏi chuyên môn. Ở đây có “quản trị đại học về đào tạo và nghiên cứu khoa học”, đó là xây dựng và triển khai các chương trình đào tạo, tài liệu dạy học và phương pháp giảng dạy đạt chuẩn quốc tế, sát với thực tiễn đất nước; nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học.
Đồng thời phải “quản trị đại học về cơ sở vật chất”, đó là đại học đẹp và hiện đại tầm quốc tế. Các mô hình làng đại học, nhà trường – công viên – trung tâm văn hóa mà các đại học thế giới đã xây dựng là các mẫu hình về hướng quản trị đại học này.
Trở lại câu chuyện của Học viện CSND. Đúng như bạn nói, tất cả phải bắt đầu từ đổi mới con người. Trong rất nhiều năm và cho đến nay, trong các chủ đề năm học của Học viện CSND đều xác định lấy “Xây dựng đảng làm đột phá trung tâm”, trong đó coi trọng đặc biệt việc xây dựng đội ngũ cán bộ giảng viên, cán bộ nghiên cứu khoa học với 3 hướng: Xây dựng các giảng viên, cán bộ nghiên cứu khoa học đầu đàn; đào tạo các giảng viên và cán bộ nghiên cứu khoa học trẻ và đào tạo giảng viên, cán bộ nghiên cứu khoa học nữ.
Ngoài số cán bộ nằm trong định hướng đào tạo, bồi dưỡng của nhà trường, toàn bộ các cán bộ có nguyện vọng đi học đều được giải quyết.
Ở Học viện CSND, từ năm 2010 chúng tôi đã cho treo khẩu hiệu “Lãnh đạo phải gương mẫu đi đầu” trong nhà trường. Tôi cho rằng, trong quản trị đại học thì mấu chốt nhất vẫn là lựa chọn, phát triển đội ngũ quản lý, quản trị giỏi.
Các thành công của Học viện CSND hôm nay là nhờ chúng tôi đã có được một đội ngũ các thầy cô giáo trong Ban giám đốc Học viện, lãnh đạo các Khoa, Bộ môn, Trung tâm nghiên cứu khoa học ngoài giỏi chuyên môn còn giỏi quản trị và rất thông thạo tin học. Mô hình Học viện CSND thông minh đã hình thành và phát triển trên cơ sở nguồn nhân lực cơ bản này.
Đến nay Học viện CSND đã có 16 Giáo sư, 65 Phó Giáo sư, 250 tiến sĩ, hơn 400 thạc sĩ, hơn 200 giảng viên chính. Trong số này có 5 nữ phó giáo sư và 50 nữ tiến sĩ. Phần lớn các trưởng Khoa, giám đốc trung tâm nghiên cứu khoa học của Học viện do các cán bộ 7x, 8x đảm nhiệm. Nhà trường có hơn 50 giảng viên có thể giảng dạy bằng tiếng Anh các chương trình nghiệp vụ Công an.
Thực hành tại “giảng đường thực tế” giúp sinh viên Học viện CSND học được nhiều kỹ năng ứng xử với nhân dân, rèn kỹ năng nghề nghiệp.
PV: Và đến hôm nay, đâu là điều Giáo sư tâm đắc nhất về quản trị đại học tại Học viện CSND?
Trung tướng Nguyễn Xuân Yêm: Năm 2018, Học viện CSND tròn 50 năm thành lập. Nhìn lại chúng tôi có 3 điều tâm đắc: Về quản trị nguồn nhân lực: Học viện đã có một đội ngũ quản lý giáo dục, các giảng viên giỏi chuyên môn có trình độ chuyên môn cao đạt tầm khu vực và cũng không thua kém nhiều trường Công an, cảnh sát lớn của thế giới và khu vực.
Về quản trị đào tạo và nghiên cứu khoa học: Học viện đã có các chương trình đào tạo, tài liệu dạy học và phương pháp giảng dạy chuẩn quốc tế, có nhiều công bố khoa học tầm quốc gia, khu vực và quốc tế. Về quản trị cơ sở vật chất: Với khuôn viên gần 20 ha, Học viện CSND Việt Nam có thể tự hào là một đại học đẹp và hiện đại.
Phương thức quản trị của tôi là làm mọi cách để phát huy được tính năng động sáng tạo của mọi cán bộ nhà trường. Giám đốc ngoài việc tự mình đề xuất ra các công việc lớn cần phân cấp tối đa cho lãnh đạo cấp dưới. Nhưng tất cả mọi việc ở đơn vị phải báo cáo lại để Giám đốc biết. Với phương thức quản trị này, Học viện CSND không có mâu thuẫn và mất đoàn kết nội bộ.
PV: Trong điều kiện khuôn viên các học viện, đại học nước ta đều chật hẹp, kinh phí eo hẹp. Vậy làm thế nào để có một nhà trường đẹp và hiện đại như Giáo sư nói?
Trung tướng Nguyễn Xuân Yêm: Tôi đã nghiên cứu mô hình đào tạo ở thế giới và thực tiễn ở Học viện CSND cho thấy, ngoài sự đầu tư, chăm lo của Nhà nước cần thiết phải xã hội hóa, huy động sức mạnh của các cựu sinh viên, sinh viên, gia đình, các doanh nghiệp…trong xây dựng nhà trường.
Gần 40 công trình văn hóa, trung tâm huấn luyện thực hành, trang bị bảng tương tác thông minh, bục giảng thông minh…trị giá hàng trăm tỷ đồng đã được nhà trường huy động từ nguồn xã hội hóa.
Tôi rất đồng tình với chủ trương của Nhà nước đưa các trường đại học, bệnh viên từ nội thành Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh ra ngoại thành hoặc ngoại tỉnh. Rất tiếc cho đến nay chưa có nhiều chuyển biến của chủ trương này.
PV: Trong điều kiện xây dựng đại học thông minh của Học viện CSND, vai trò thực hành và huấn luyện nghề nghiệp thể hiện thế nào, thưa Giáo sư?
Trung tướng Nguyễn Xuân Yêm: Giảng đường thực hành của chúng tôi có hai loại. Một “giảng đường” ở ngoài thực tế. Hết năm thứ nhất sinh viên có 1 tháng thực hành chính trị - xã hội “ 3 cùng” với nhân dân; hết năm thứ hai có 2 tháng thực tập nghiệp vụ cơ bản và hết năm thứ ba có 6 tháng thực tập tốt nghiệp.
Ngoài ra tùy bài học, môn học mà sinh viên được đưa tới các đơn vị chiến đấu để học tập, thực hành.
Còn trong nhà trường, chúng tôi cũng thành lập 1 Trung tâm huấn luyện thực hành rộng gần 5ha. Tại đây có mô hình máy bay chống khủng bố, sân vận động, khu huấn luyện Cảnh sát vũ trang và gần 20 phòng, khu huấn luyện các chuyên ngành như: mô hình chùa Phật giáo, nhà thờ Thiên chúa giáo, Công an phường, ngân hàng, siêu thị, nhà nghỉ, quán karaoke, phòng bắn súng mô phỏng, phòng lái xe ô tô, tàu thủy, phòng thí nghiệm ký thuật hình sự, phòng thí nghiệm môi trường, mô hình trại giam và các phòng trại giam, nhà tạm giữ, phòng khám nghiệm hiện trường, phòng hỏi cung, các phòng thực nghiệm trinh sát.... Sinh viên sau mỗi môn học đến đây học tập, thực hành, rèn luyện kỹ năng nghề nghiệp.
PV: Giáo sư có mong muốn gì đối với giáo dục đại học Việt Nam và với Học viện CSND, nơi ông có gần một thập kỷ gắn bó?
Trung tướng Nguyễn Xuân Yêm: Là người tâm huyết với công tác giáo dục đào tạo, tôi luôn mong muốn Việt Nam sẽ có nhiều “làng đại học” đúng nghĩa, nhiều đại học quốc gia, khu vực đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực và đạt đẳng cấp quốc tế và khu vực.
Học viện CSND Việt Nam sẽ trở thành một Trung tâm đào tạo Cảnh sát của thế giới và khu vực như lời căn dặn của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Lễ kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Nhà trường tháng 5 năm 2018 vừa qua.
PV: Xin trân trọng cảm ơn Giáo sư!
Nhật Hồng (thực hiện)