Bỏ học hái đót mưu sinh

Bất chấp hiểm nguy, lặn lội hái “lộc rừng”

Dọc tuyến đường liên xã từ thị trấn Tắc Pỏ lên các huyện Trà Don, Trà Nam, dễ nhận thấy đót khô phơi đầy đường. Chốc chốc, lại gặp từng tốp học trò tay vác rựa, tay vác đót, lâm sản mà người dân ở đây vẫn gọi là “lộc rừng” - thường trổ nhiều trên núi vào khoảng các tháng giêng, tháng hai âm lịch.

Men theo những sườn núi, chúng tôi nhiều phen đứng tim khi nhìn thấy những bóng dáng học trò nhỏ xíu thả bộ dọc dốc núi cao gần như dựng đứng. Bất chấp có thể trượt chân ngã bất cứ lúc nào, các em cứ liên tục nhoài người dùng rựa phạt đốn (cắt) đót.

Nhặt nhạnh từng cọng "lộc rừng".

Một ngày đi rừng của các em bắt đầu từ sáng sớm, khi cái lạnh miền núi cắt da cắt thịt, vậy mà các em cứ áo quần phong phanh, vác rựa lên núi. Vác đầy trên vai xuống núi đem về nhà cất rồi lại quay ra trèo lên những sườn núi vào rừng kiếm đót.

Hết mùa đót rồi mới đi học lại

Hà cũng Hồ Văn Bền, ở cùng xã, học lớp 8 từ ra Tết đến nay bỏ học đi hái đót. Bền nói: “Bán đót có tiền. Mỗi cân đót hái về đã phơi phô người ta mua được 3 - 4 nghìn đồng/cân (kg). Một ngày vô rừng hái đót kiếm được 2-3 cân, có bữa hái được nhiều hơn, kiếm được mấy mươi nghìn”.

Khoản tiền đó, như các thầy cô giáo ở đây cho biết, là một khoản thu nhập không nhỏ đối với các gia đình bà con đồng bào dân tộc thiểu số đời sống còn nghèo túng ở đây. Nên nhiều khi thấy các em bỏ học đi hái đót, người nhà cũng không cản. Thậm chí, có nhà, bố mẹ còn bảo con nghỉ học hái đót mưu sinh phụ gia đình.

Có em đi học “giã gạo” (bữa đi học bữa ở nhà hái đót - PV), có em nghỉ học hẳn một mùa. Thầy Nguyễn Văn Năm, hiệu trưởng Trường THCS Trà Nam cho biết: “Ra Tết là thời điểm các thầy, cô giáo lại đến từng nhà học trò bỏ học để động viên các em ra lớp. Nhưng rồi các em may lắm thì học “giã gạo”, không thì bỏ hẳn bài vở, trường lớp. Hết mùa đót rồi, các em mới đi học lại.

Cuộc sống quá khó khăn khiến bà con nhiều khi chưa quan tâm đến chuyện học hành của con em. Với họ, kiếm đủ cái ăn qua ngày còn chật vật. làm người thầy, chúng tôi mừng nhất là các em chịu trở lại trường. Các em không bỏ học hẳn là vui lắm rồi. Có em trở lại trường còn khoe được ba mẹ cho tiền bán đót mua gạo, đồ ăn gùi lên trường học bán trú”

Khánh Hiền