Bắt gặp con vào nhà nghỉ với bạn, bố mẹ nên làm gì?

Sẵn sàng nói với con về quan hệ tình dục

Tuần qua, câu chuyện "Bố mẹ nơm nớp sợ con đi học thêm nhưng lại đến nhà nghỉ với người yêu" đã nhận được sự quan tâm của nhiều phụ huynh.

Tỷ lệ trẻ quan hệ tình dục dưới 14 tuổi tăng lên khiến nhiều phụ huynh không khỏi lo lắng. Theo khảo sát "Hành vi sức khỏe học sinh toàn cầu tại Việt Nam năm 2019", tỷ lệ học sinh quan hệ tình dục trước 14 tuổi ở năm 2013 là 1,48% và tăng gấp 2 lần lên 3,51% vào năm 2019.

Trong số học sinh đã từng quan hệ tình dục vào năm 2013, có 52,6% có sử dụng bao cao su và 64,2% sử dụng các phương pháp tránh thai khác. Số liệu này ở năm 2019 giảm đáng kể, lần lượt là 42,4% và 44%.

Những con số báo động về trẻ yêu và quan hệ sớm là "bài toán" của nhiều bậc cha mẹ.

Trong một bài phân tích về vấn đề trẻ yêu và quan hệ tình dục ngày càng sớm, PGS.TS Trần Thành Nam - chuyên gia tâm lý học lâm sàng trẻ em, Chủ nhiệm khoa Các khoa học giáo dục, Trường ĐH Giáo dục, ĐH Quốc gia Hà Nội - cho hay hiện nay lứa tuổi "chín muồi" về mặt sinh học của trẻ đã khác so với trước đây.

Nhiều trẻ 10 tuổi đã bắt đầu bước vào tuổi dậy thì. Điều đáng lo ngại là trẻ vị thành niên quan hệ tình dục ngày càng "trẻ hóa". Đôi khi, việc quan hệ tình dục như một cách để giải tỏa cảm xúc.

Nhận định về nguyên nhân này, ThS Đinh Văn Thịnh - Giám đốc Công ty Giáo dục kỹ năng Angel - cho biết rằng, trẻ em trong thời đại 4.0 được tiếp xúc với công nghệ, sử dụng mạng xã hội sớm, dễ bắt gặp những hình ảnh, video clip nhạy cảm hoặc dễ dàng trò chuyện kết bạn, ăn uống dinh dưỡng hoặc dư chất…

Những điều này thúc đẩy sự tò mò về giới tính, tình yêu, kết nối tình bạn, thay đổi về thể chất và tâm lý cũng bắt đầu rõ rệt, điều này cho thấy giai đoạn của tuổi dậy thì đã đến.

Ông Thịnh nhận định nhiều bố mẹ thường lúng túng khi con yêu sớm, thậm chí có những hành động gay gắt về vấn đề này. Trong tình huống ấy, bố mẹ cần bình tĩnh, tránh những phản ứng dữ dội với con.

Theo vị chuyên gia, giai đoạn này, bố mẹ cần đồng hành với con, giúp con nhận diện về tình yêu tuổi học trò và những biểu hiện, tránh việc điều tra hay trêu chọc, cấm đoán con. Sự ức chế và kiềm nén, quen lén lút,… sẽ dẫn đến những hệ lụy không mong muốn.

Tuy nhiên, không phải bố mẹ nào cũng sẵn sàng để nói chuyện với con về yêu sớm, về quan hệ tình dục. ThS Đinh Văn Thịnh phân tích rằng, giáo dục về giới tính, các vấn đề liên quan đến quan hệ tình dục an toàn sớm, sẽ giúp con trẻ có cái nhìn đúng đắn và cẩn trọng trong những hành vi của mình.

"Trách nhiệm giáo dục những vấn đề này không chỉ là của nhà trường, xã hội mà phần lớn từ phía gia đình.

Bố mẹ cần dành thời gian cho con, hỗ trợ con trong những vấn đề tâm sinh lý tuổi dậy thì. Bố hướng dẫn cho con trai, mẹ hướng dẫn cho con gái. Trong một số hoàn cảnh đặc biệt, bố mẹ có thể nhờ đến sự hỗ trợ của chuyên gia y tế, chăm sóc sức khỏe", ông Thịnh gợi ý.

Cách để tiếp cận con dễ dàng là bố mẹ cần giao tiếp, trò chuyện với con như những người bạn, đặt vấn đề khéo léo để cùng con chia sẻ và cùng nhau giải quyết.

Một số câu hỏi để bố mẹ có thể "bắt chuyện" với con như "Bố/mẹ thấy ngày nay, các bạn tuy con nhỏ tuổi những đã biết yêu, con nghĩ sao về điều này?", hay "Theo con, khi đến tuổi dậy thì, sẽ có khó khăn gì?".

Không làm con xấu hổ

Một thực tế là không ít ông bố, bà mẹ "chết đứng người" khi phát hiện con đi nhà nghỉ hay có hành vi đi quá giới hạn với bạn.

Trong tình huống này, ThS Thịnh cho rằng bố mẹ cần tìm hiểu những thông tin liên quan đến câu chuyện. Điều đặc biệt lưu ý là tránh việc làm xấu hổ con hoặc dùng bạo lực với con.

Những hành động như rêu rao, bôi nhọ, chì chiết... sẽ mang lại hậu quả nặng nề, ảnh hưởng đến thể chất và tinh thần của con. Bố mẹ cần quan tâm và can thiệp khéo léo, đảm bảo sự tôn trọng và sĩ diện của con.

Trước tiên, bố mẹ cần tách con ra những mối quan hệ không an toàn, đồng hành với con nhiều hơn trong những chương trình, giúp con nhận diện những mối quan hệ xấu.

Người thân dành thời gian trò chuyện với trẻ để biết rõ điều gì thúc đẩy con có hành vi quá đà, từ đó định hướng và giúp con nhận biết những điều đúng đắn.

Cùng với đó, bố mẹ cần minh chứng những câu chuyện buồn về tình yêu tuổi học trò khi sớm có những hành vi quan hệ tình dục không đúng, trường hợp vi phạm pháp luật ra sao và tương lai của các bạn trẻ đó như thế nào. Điều này giúp con soi rọi và rút kinh nghiệm cho bản thân mình.

Ông Thịnh chỉ ra rằng bố mẹ cần lưu ý thêm về không gian ở, thúc đẩy sự tích cực hoặc tiêu cực. Trẻ thường ở một mình một phòng và tiếp xúc điện thoại, công nghệ, kết hợp đóng cửa, kéo rèm,… rất dễ dàng có những hành vi "đen tối", khó kiểm soát. Vì vậy, không gian sống thông thoáng, có ánh sáng giúp hành vi của trẻ tích cực hơn.

Mặt khác, bố mẹ cần thúc đẩy sự rèn luyện thể thao ở trẻ bằng cách chơi cùng con, giúp con giải tỏa năng lượng, kết nối thân thiết và tạo sự tin tưởng. Từ đó, trẻ sẽ dễ dàng trò chuyện và nhờ tư vấn khi gặp khó khăn. Lúc này, bố mẹ có cơ hội định hướng giáo dục, giúp thoát gỡ vấn đề cho con.

Ngoài ra, ThS Đinh Văn Thịnh gợi ý bố mẹ có thể chia sẻ những khó khăn với thầy cô giáo hoặc tìm đến các chuyên gia tâm lý để phối hợp giáo dục các em tốt hơn.

"Việc bố mẹ giáo dục giới tính, các vấn đề liên quan đến tình dục an toàn sớm, sẽ trang bị cho con những kiến thức, kỹ năng, bản lĩnh, giải quyết vấn đề… giúp "vẽ đường cho hươu chạy đúng", ông Thịnh cho hay.