Gặp “chuyên gia” làm thơ về cầu ngói Thanh Toàn

Có một đôi trai gái vào quán uống nước, cô Kình rất nhanh nhẹn đã “đãi” họ một bài thơ “giải khát”:

Quê em có khóm trúc vàng

Chiếc cầu gió mát Thanh Toàn gọi tên

Xin anh nhớ mãi đừng quên

Dòng sông Như Ý nối liền sông Hương

Xa nhau em nhớ, anh thương

Nhủ lòng hai chữ chung đường chờ nhau

Với lời nhắn nhủ nhẹ nhàng “chờ nhau”, cũng là một lời chúc phúc, cô đã lấy được cảm tình của đôi bạn trẻ.

Cô Nguyễn Thị Kình vốn là người phường An Đông nhưng năm 16 tuổi đã theo chồng về làng Thanh Thủy Chánh và gắn bó cho đến bây giờ. Cô có ba người con, đứa con út cũng đã 28 tuổi. Máu mủ ruột rà của cô ở đây, chừng đó cũng đủ khiến cho cô có mối thâm giao với mảnh đất quanh năm lồng lộng gió này. Cô Kình tâm sự: “Dì thích thơ văn từ nhỏ nên cũng hay sáng tác vài bài cho vui. Ngồi bán nước ở đây, nhìn ra thấy cầu, sông và cánh đồng nữa, đẹp quá… con thấy không…phải làm thơ thôi!”.

Cô làm thơ thường theo ngẫu hứng. Trước đây vì còn phải lo lắng cho con cái nhiều nên cô không có thời gian. Chỉ 2 năm trở lại đây, khi con cái đã ổn định thì cô mới bắt đầu sáng tác thường xuyên. Cô có một quyển sổ tập hợp những bài thơ của mình nhưng lại đứt quãng nhiều vì cô ít khi ghi lại. Cô nói rằng: “Dì cứ nhìn cảnh rồi làm. Lẩm nhẩm vài lần là thành bài rồi thuộc luôn. Ai thích nghe thì tới đây dì đọc cho nghe chứ viết ra làm gì…”. Rồi cô lại đọc: Quê anh có chiếc cầu xinh/ Chiếc cầu rất đẹp uốn mình bắc ngang/ Tên gọi cầu ngói Thanh Toàn/Về cầu gió mát ngắm bảo tàng cây xanh/ Em về cầu ngói quê anh/ Nếu em không biết anh xin đưa về.

Cầu ngói Thanh Toàn

Được biết, các khóa sinh viên khoa Ngữ văn trường Đại học Khoa học và Đại học Sư phạm Huế thường về đây xin cô Kình hò cho nghe những điệu hò Huế, những câu đối đáp của trai gái ngày xưa.... Thanh Nga (sinh viên năm 3, ĐH Khoa học Huế) cho hay: “Bọn em học văn học dân gian nên khi tìm tư liệu, muốn cụ thể và đa dạng thì về những chỗ như thế này là hợp lý nhất. Các mệ, các dì ai cũng giỏi hò lắm, nhất là cô Kình”.

Còn yêu thì nói thẳng

Cô Kình tâm sự: “Bán nước ở đây cũng trầy trật lắm. Mình chỉ bán được mùa hè và dịp Festival thôi. Nhiều lần lãnh đạo tỉnh mời dì qua Bảo tàng nông cụ làm để giới thiệu văn hóa hò Huế, nhất là hò giã gạo nhưng dì từ chối. Vì bán quán nước thì dì được tự do làm thơ hơn. Thơ của dì cũng là để giới thiệu một chút “đặc sản” quê mình đó chứ mô”.

Ai đó từng nói “người làm thơ luôn trẻ”, thì ở người phụ nữ này dù đã 53 tuổi nhưng vẫn rất sung sức khi sáng tác và không ngừng quảng bá hình ảnh cầu ngói Thanh Toàn và con người xứ Huế. Cốt cách dịu dàng, mơ mộng, thủy chung nhưng cũng rất cá tính và vui vẻ, không suy tính thiệt hơn được thể hiện qua những bài thơ cô làm:

Bước xuống Thanh Toàn bóng ngả chiều

Tiếng chim cuốc cuốc gọi hoang liêu

Nhìn Như Ý xuôi xuôi dòng nước

Thấy Thanh Toàn ôi thật quá yêu

Yêu là thế, mơ mộng là thế nhưng cô vẫn rất tỉnh táo để đưa ra những thực trạng còn tồn tại ở đây. Ngày ngày bán nước, nhìn thấy và cũng nghe nhiều người than thở về việc nhiều người vô ý thức cứ ngủ trên cầu vừa làm mất mĩ quan, vừa làm cho khách du lịch tới không có chỗ ngồi, cô làm ngay một bài:

Đường về cầu ngói quê tôi

Hôm nay trời nắng, mồ hôi chảy dài

Chiếc cầu có một không hai

Người nghiêng, kẻ ngả, nằm dài thẳng lưng

Xa đường bước đến nghỉ chân

Nhìn qua, ngó lại bâng khuâng trong lòng

Hay như việc đề cập đến con đường dẫn về cầu ngói xuống cấp, toàn ổ gà ổ voi khiến cho nhọc lòng khách đến, chẳng vừa lòng khách đi, cô cũng than thở:

Đường về cầu ngói Thanh Toàn

Bữa nay xuống cấp rõ ràng, không sai

Đường hư chẳng biết hỏi ai

Hỏi tôi, tôi biết ai sai trả lời?

Phải yêu lắm, quý lắm và gắn bó lắm thì cô mới có được mong mỏi rất chân thành và bức thiết: Mong sao quý cấp quan tâm/ Mặt hoa da phấn để bầm… tiếc thay! Cô còn chia sẻ: “Dì làm thơ rồi hay ngồi đọc và kể chuyện ngày xưa cho khách nên nhiều khi chồng dì cũng nhắc nhở “bán nước thì lo bán nước thôi chứ thơ văn gì, mất thời gian”. Thế nhưng mình lỡ nặng nợ với thơ rồi, bỏ làm răng được…”.

Ngọc Bích - Đại Dương