Lụa là vén khéo…

Như cái lẽ thường, dịp giỗ chạp phải biết cuốn chả giò, ngày Tết phải có trong nhà khoanh chả lụa tươi hay bánh chưng, bánh tét ngon lành để cúng gia tiên. Hóa ra, tài vén khéo trong bếp núc luôn là điều thể hiện vẻ đẹp nữ tính và trọn vẹn nhất.

Đo tài bếp núc bằng chả lụa tươi…

Người xưa từng nói: “Thêm một món ăn ngon trong mâm cơm như nhà có thêm một niềm hạnh phúc”. Tôi còn nhớ để có được đòn chả lụa tươi và ngon lành cho những ngày Tết, những nàng dâu trẻ ngày xưa phải chịu khó dậy từ 4 giờ sáng, mang theo tấm khăn vải để bọc thịt nạc thăn còn nóng hôi hổi, ôm vào người giữ ấm rồi chạy nhanh về nhà để kịp giã, quết khi trời còn tờ mờ sương. “Hập, hập”, tiếng chày nhịp xuống không ngơi tay, phần thịt nhờ thế được quết dai và mịn màng như lụa, điểm thêm chút nước mắm nhĩ ngon để dậy hương thơm. Trước đó, phải nhanh ra vườn chặt những tàu lá chuối tươi to bản, rửa sạch rồi cuốn chặt tay để tạo nên cây chả tròn đều, chắc chắn. Ai tinh tế thì chọn lá chuối hột. Chả nhờ thế không bị chát, lại được bọc quanh lớp áo lụa xanh nhẹ nhàng, như cô gái e ấp trong tà áo lụa xinh. Thế đấy, chả lụa tươi lại ẩn chứa bao kỳ công nên cũng chẳng ngoa khi nói món chả lụa tươi là một trong những chuẩn mực để đánh giá tính chịu thương, chịu khó của người phụ nữ ngày xưa.

Tài vén khéo bếp núc thời hiện đại

Trong nhịp sống hiện đại, không còn mấy người nội trợ đủ thời gian để trổ tài vén khéo bằng chả lụa. Lúc cần thiết, người nội trợ hiện đại đành “cầu cứu” sự viện trợ của những sản phẩm chế biến sẵn như một lẽ thông thường. Nhưng chuyện chọn thực phẩm ngày nay cũng đâu phải dễ. Như Giáo sư – Tiến sĩ Trần Văn Khê từng chia sẻ tại Bàn tròn ẩm thực Giữ gìn bản sắc và giá trị ẩm thực truyền thống Việt Nam: “Chả lụa ngày nay không cuốn bằng lá chuối mà cuốn bằng nilon, giấy bạc, mất đi hương và sắc truyền thống của ngày xưa. Để chạy theo lợi nhuận, người bán có khi còn cho thêm bao nhiêu bột vào chả lụa, chưa kể chất bảo quản, tạo dai… Ở Pháp, những người Việt định cư thường tự tay làm chả lụa, tuy vẫn thiếu món này, vật kia nhưng lại giữ được hương vị truyền thống. Đáng buồn thay, chả lụa trên chính mảnh đất quê hương lại đang mất dần đi mùi vị ấy”.

Phải chăng, sự hiện đại không dễ song hành cùng vị ngon truyền thống, chưa kể tính “lành” cũng mất đi ít nhiều với cách chế biến công nghiệp ngày nay? Thế nên, khi bắt gặp chả lụa tươi Cầu Tre gói trong lá chuối tinh tươm, những người “đam mê” hương vị truyền thống bất chợt mừng rỡ như gặp lại người bạn cố tri xa cách lâu ngày. Hương lá chuối thơm dịu nhẹ, bao bọc bên ngoài cây chả lụa tươi tạo nên một thứ hương xưa đầy quyến rũ. Người ta lại bắt gặp ở chả lụa tươi Cầu Tre lớp “áo lụa” xanh nhẹ nhàng, vị nước mắm thơm dịu ẩn trong từng thớ chả hồng hào, mịn màng như lụa. Hóa ra, vị truyền thống vẫn có thể tìm thấy được trong những sản phẩm chế biến sẵn tiện lợi và rất an toàn như thế!

Người xưa vốn trổ tài vén khéo trong bếp núc. Nay, cái tài của người nội trợ xem ra lại song hành cùng sự tinh tế khi chọn lựa thực phẩm cho gia đình, sao cho giữ vẹn hương truyền thống mà vẫn an toàn. Đó có thể xem là cách vén khéo tinh tường thời hiện đại.

Hoài An

(Trích lời Chuyên gia ẩm thực Bùi Thị Sương)