Về Ninh Bình thưởng thức đặc sản cơm cháy giòn thơm

Theo tương truyền, món cơm cháy Ninh Bình ra đời từ thời Pháp thuộc cuối thể kỷ 19. Khi ấy, một người thanh niên trẻ tuổi ở Ninh Bình tên Đinh Hoàng Thăng ra Hà Nội làm công cho một hiệu ăn lớn của người Hoa. Đem lòng yêu con gái ông chủ nhưng không lấy được nên Hoàng Thăng bỏ việc, trở về quê nhà. Trong thời gian làm việc tại hiệu ăn, Hoàng Thăng đã học được nhiều bí quyết chế biến các món ngon, ông đã sáng tạo xây dựng một nhà hàng ăn chuyên về cơm cháy và rất thành công. Kể từ đó nhiều cửa hàng khác dần mọc lên với món đặc sản - cơm cháy Ninh Bình.

Để có thể tạo ra món cơm cháy đòi hỏi phải qua nhiều công đoạn cầu kì bao gồm cả bí quyết cổ xưa cùng những sáng tạo của ngày nay. Thông thường, gạo để nấu cơm cháy gồm 2 loại chính là gạo dẻo và gạo khô. Khi pha trộn hai loại gạo này vào với nhau thì cháy sẽ dễ róc và cơm cháy sẽ trở nên xốp, ngon hơn nhiều.

Để tạo xém, người nấu thường dùng loại nồi gang thật dày, nấu bằng than củi là ngon nhất. Khi cơm chín lấy ra, để lại một chút phần dính đáy nồi rồi tiếp tục để trên bếp ủ. Khoảng mấy chục phút, khi những hạt cơm đáy nồi đã chuyển sang màu vàng nhạt, lớp cơm cháy mỏng tự bong ra khỏi đáy nồi. Sau đó lấy ra phơi hoặc sấy khô rồi đem bọc kín trong túi nilon dùng dần, khi ăn mới cho những miếng xém vào chảo dầu sôi chiên lên.

Cơm cháy Ninh Bình còn ngon hơn nữa khi có sự kết hợp giữa món cơm cháy và các thức ăn đi kèm, đặc biệt là nước xốt. Nước xốt cũng đa dạng và đòi hỏi chất lượng không kém cơm cháy. Thông thường nước xốt có thịt dê hoặc tim cật xào với hành tây, cà rốt và hành hoa. Nước xốt ăn kèm cơm cháy thường có vị cay, đủ độ sánh để ngâm vào miếng cơm, giúp miếng cơm mềm và cuốn hút thực khách.

Cơm cháy được người dân Ninh Bình chế biến và bày bán quanh năm, bất kể mùa đông hay mùa hè. Ngày lạnh, người ta thưởng thức món cơm cháy chà bông, còn mùa nóng là cơm cháy kèm nước xốt dẻo thơm. Địa bàn phát triển loại hình ẩm thực này chủ yếu là ở ven đường quốc lộ 1, thành phố Ninh Bình và các khu du lịch. 

Tháng 10/2012 đặc sản cơm cháy Ninh Bình đã được Tổ chức Kỷ lục châu á chính thức công nhận và xác lập Giá trị ẩm thực châu Á.

Thưởng thức cơm cháy Ninh Bình, người ăn như được cảm nhận những tinh hoa trong hạt ngọc thực chắt chiu tần tảo của người nông dân đồng bào Bắc Bộ. Tất cả như kết đọng vào trong từng hạt cơm cháy. Với hương vị độc đáo, cơm cháy Ninh Bình đã trở thành thương hiệu nổi tiếng, có mặt tại những trung tâm ẩm thực lớn trên cả nước.

Nhữ Trang