Nơi kêu gọi dân và khách ăn cá sư tử trước khi chúng thành loài xâm hại

Mang vẻ bề ngoài ấn tượng với nhiều màu sắc sặc sỡ nhưng có nhiều gai độc, cá sư tử đang trở thành mối đe dọa nghiêm trọng với mọi loài khác ở vùng biển Caribe.

Tại Venezuela, William Álvarez, sống ở Chichiriviche de la Costa thuộc bờ biển miền Trung đất nước, coi việc xử lý cá sư tử là công việc hàng ngày của mình. Đây cũng là nơi ngư dân và khách du lịch được khuyến khích đánh bắt, ăn thịt cá sư tử, trước khi chúng trở thành loài xâm hại gây nguy hiểm không thể kiểm soát.

"Cá sư tử là loài rất phàm ăn. Chúng đang tàn sát các loài cá đóng vai trò quan trọng với những rạn san hô và sinh kế của cộng đồng ngư dân sống ven biển. Cá sư tử quét sạch các loài khác và không loài nào kiểm soát được. Nên mỗi lần xuống biển đều là cơ hội để tôi tìm bắt chúng", anh Álvarez, ngư dân 37 tuổi, cho biết.

Vốn sinh sống ở Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, cá sư tử tồn tại cùng những loài săn mồi tự nhiên được coi là thiên địch như cá mập, cá chình moray, cá mú.

Nhưng vì một lý do chưa xác định, chúng vô tình được đưa vào vùng biển Caribe. Ở đây, loài cá có độc này không có kẻ thù tự nhiên. Những đường màu cam, nâu và đen sáng bao phủ cơ thể cá sư tử cùng nhiều gai chứa đầy chất độc là lời cảnh báo các loài định ăn thịt. Vậy nên, nhiều loài cá phải bỏ chạy khi giáp mặt cá sư tử.

"Bắt được rất khó. Nếu nó mắc vào lưới, nếu không cẩn thận sẽ bị gai đâm vào tay và không thể làm việc trong vài ngày. Đó là lý do nhiều ngư dân không muốn tiếp xúc với loài này. Sự xuất hiện của cá sư tử cũng là rủi ro với khách du lịch", anh Rafael Mayora, 26 tuổi, nói.

Ngư dân tránh xa cá sư tử, còn chúng lại sinh sản rất nhanh. Cách 4 ngày, loài này lại đẻ tới 30.000 quả trứng và số lượng tăng vọt trông thấy.

Theo kinh nghiệm của anh Álvarez, cách tốt nhất để bắt cá sư tử là dùng giáo hoặc lao nhưng rất tốn thời gian. Do phát hiện cá sư tử sinh sản rất nhanh nên anh Álvarez cũng kêu gọi những người xung quanh tìm cách bắt và ăn thịt chúng.

"Đôi khi tôi chế biến thịt cá sư tử để bán cho khách. Trong tủ đông, nhà tôi luôn có món cá sư tử ướp lạnh", anh nói.

Cá sư tử có nguồn gốc ở Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, nhưng nay đã trở thành một trong những loài xâm lấn biển gây thiệt hại nặng nề nhất trên hành tinh.

Ở môi trường không có kẻ thù tự nhiên, chúng xâm nhập vào hệ sinh thái mới và lấn át loài khác. Điều này khiến hệ sinh thái không thể hoạt động lành mạnh.

Đến nay, loài săn mồi háu ăn này đã lan rộng khắp các hệ sinh thái rạn san hô ở Đại Tây Dương, vịnh Mexico và vùng biển Caribe với tốc độ đẻ hàng nghìn quả trứng sau vài ngày. Chúng ăn các loài cá nhỏ hơn vốn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì "sức khỏe" của rạn san hô như cá hồng và cá mú.

Hiện các nhà bảo tồn khuyến khích người dân ăn các loài cá xâm lấn đã lan sang vùng Địa Trung Hải nhằm kiểm soát số lượng của chúng. Ở Florida hay Caribe, chính quyền địa phương còn thường xuyên tổ chức các giải đấu câu cá có thưởng.

Theo kết quả đánh giá của Liên Hợp Quốc vào tháng 9 vừa qua cho thấy, các loài xâm lấn đã gây thiệt hại khoảng 423 tỷ USD cho thế giới mỗi năm, trở thành mối đe dọa hàng đầu với sự đa dạng trên trái đất. Trong đó, hệ sinh thái biển bị đe dọa bởi các loài không phải bản địa. 

Ở một số nhà hàng trên thế giới, cá sư tử đã xuất hiện trong thực đơn. Loài này tuy có gai độc, nhưng sau khi đầu bếp nhiều kinh nghiệm chế biến, món ăn được đánh giá có hương vị ngon, lạ miệng.