Ngư dân bắt được cá trê quý nặng hơn 130kg trên sông Mekong

6 con cá trê khổng lồ trên sông Mekong vừa bị bắt và được thả trở lại môi trường sống ở Campuchia làm dấy lên hy vọng về sự sống của loài này. Trước đó theo các chuyên gia, cá trê khổng lồ sông Mekong là một trong những loài cá nước ngọt lớn và hiếm nhất trên thế giới. Sự sống của chúng đang bị đe dọa nghiêm trọng.

2 con cá trê khổng lồ trưởng thành cùng bị bắt hôm 10/12 với trọng lượng khoảng 130kg và chiều dài hơn 2m. Chúng được bắt tại hồ Tonle Sap, một nhánh của sông Mekong, cách thủ đô Phnom Penh không xa.

Các chuyên gia đến từ dự án Wonders of the Mekong (tạm dịch: Kỳ quan sông Mekong) do Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ tài trợ, đã gắn thẻ và tiến hành đo đạc đồng thời thu thập mẫu DNA của chúng trước khi thả về môi trường sống tự nhiên.

Nhóm chuyên gia nhận định, dường như những con cá này đang di cư từ môi trường sống ở vùng đồng bằng ngập lụt gần hồ Tonle Sap về phía bắc dọc theo sông Mekong. Có khả năng chúng sẽ bơi tới miền bắc Campuchia, Lào hoặc Thái Lan để sinh sản.

Sau đó, các ngư dân lại tiếp tục bắt thêm 4 con khác. Chúng cũng được gắn thẻ và thả xuống sông ngay sau đó.

"Đây là dấu hiệu đáng mừng cho thấy loài này không có nguy cơ bị tuyệt chủng trong vài năm tới. Điều này giúp các hoạt động bảo tồn có thời gian được triển khai", Tiến sĩ Zeb Hogan, nhà nghiên cứu sinh học tại Đại học Nevada Reno, người đứng đầu dự án Wonders of the Mekong, cho biết.

Hiện vẫn còn nhiều điều về loài cá khổng lồ này chưa được biết tới. Nhưng 2 thập kỷ qua, chương trình bảo tồn chung của Wonders of the Mekong và Cục Thủy sản Campuchia phối hợp, đã gắn thẻ và thả khoảng 100 con cá để thu thập thông tin chi tiết về loài này.

"Những thông tin được các chuyên gia phân tích nhằm thiết lập các hành lang di cư, bảo vệ môi trường sống giúp chúng tiếp tục tồn tại và phát triển trong tương lai", Tiến sĩ Hogan nói.

Các chuyên gia cho rằng, cá trê khổng lồ có thể nặng tới 300kg và dài 3m.

Loài vật này gắn liền với nền văn hóa của khu vực. Chúng được miêu tả trong các bức tranh trong hang động 3.000 năm tuổi và được coi là biểu tượng của dòng sông.

Một thành viên trong dự án nhận định, các mối đe dọa với loài này bao gồm phát triển cơ sở hạ tầng như đập chặn các tuyến đường di cư của chúng.

"Nếu không thể bơi lội di chuyển lên xuống các con sông, loài cá sẽ có ít cơ hội sinh sản hơn", chuyên gia phân tích.

Trước đó vào tháng 5/2022, các chuyên gia thuộc dự án này đã tiến hành giải cứu một con cá đuối nước ngọt khổng lồ bị sa lưới nhóm ngư dân ở tỉnh Stung Treng của Campuchia.

Đây là một con cá đuối cái, thuộc một trong những loài cá lớn và quý hiếm nhất Đông Nam Á. Con vật nuốt chửng những con cá nhỏ bị móc làm mồi ở lưỡi câu và bị nhóm ngư dân bắt được.

Nhóm chuyên gia quốc tế tới hiện trường làm việc với các ngư dân để tháo lưỡi câu khỏi con cá. Sau khi được kiểm tra tình trạng sức khỏe và cân đo, con vật được thả trở về môi trường sống tự nhiên. Được biết, con vật có kích thước khổng lồ, dài 4m, nặng tới 180kg.

Sông Mekong vốn là môi trường sống của nhiều sinh vật lớn nhỏ. Theo Tiến sĩ Hogan, hệ sinh thái dưới nước của sông Mekong vẫn chưa được giới chuyên gia trên thế giới tìm hiểu hết.

Hiện dòng sông này là nơi sinh sống của hơn 1.000 loài cá. Nhóm nghiên cứu cho rằng, ở vùng nước sâu trên sông nhiều khả năng còn có những sinh vật khổng lồ hơn.

Sông Mekong bắt nguồn từ Trung Quốc, chảy qua phía nam Thái Lan, tới địa phận Lào, Myanmar, Campuchia và Việt Nam. Dòng sông này đã nuôi dưỡng hơn 60 triệu người qua lưu vực và các nhánh của nó.