Hàng nghìn người háo hức trẩy hội Bà Thu Bồn sau 2 năm vắng bóng

Lễ hội Bà Thu Bồn tại làng Thu Bồn Đông, xã Duy Tân, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam là một lễ hội dân gian mang nhiều ý nghĩa; cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu; thể hiện tinh thần đoàn kết của các dân tộc Kinh, Chăm… sinh sống ở vùng thượng lưu sông Thu Bồn.

Năm nay, lễ hội gồm phần lễ rước sắc (sắc phong của vua Khải Định đối với lễ hội Bà Thu Bồn tại nơi cất giữ để đưa ra nơi mộ Bà Thu Bồn), lễ rước nước từ thượng nguồn sông Thu Bồn về dâng lên Bà Thu Bồn tại mộ bà, dâng bánh cúng Bà Thu Bồn của các chi hội, cơ quan, đơn vị và họ tộc, lễ đón Bằng công nhận công nhận di sản phi vật thể cấp quốc gia lễ hội Bà Thu Bồn, đại tế tại lăng bà, lễ hoàn sắc (đưa sắc phong về nơi cất giữ).

Phần hội với giải bóng chuyền nam và nữ giữa 4 xã ven sông Thu Bồn của 2 huyện Duy Xuyên và Đại Lộc; chương trình biểu diễn nghệ thuật, chương trình hô hát bài chòi, hội thi nữ công gia chánh, trưng bày các sản phẩm OCOP của các địa phương trên địa bàn huyện Duy Xuyên, chương trình nghệ thuật dân ca kịch, giải đua thuyền truyền thống nam và nữ của các xã ven sông Thu Bồn, đêm hội hoa đăng trên sông Thu Bồn…

Theo ghi nhận của phóng viên, ngay từ sáng sớm ngày 13/3, lễ hội đã thu hút hàng nghìn người dân của 4 xã ven sông Thu Bồn của 2 huyện Đại Lộc và huyện Duy Xuyên cùng người dân các địa phương trong và ngoài tỉnh tham gia.

Theo ước tính của cán bộ văn hóa xã Duy Tân, đã có khoảng 10.000 du khách trong, ngoài nước và cư dân địa phương tham dự các hoạt động của lễ hội.

Hơn 200 cư dân địa phương nối hàng dài thành những đội rước cờ, đội kèn, đội trống, đội kiệu, đội lân... trong lễ rước sắc càng làm cho không gian của làng quê yên ả như bừng lên một sức sống mới.

Ngoài ra, để đảm bảo an toàn phòng, chống dịch Covid-19 cho người dân và du khách, trước khi tổ chức lễ hội Bà Thu Bồn năm 2022, 100% người dân từ 12-17 tuổi của xã Duy Tân đều được tiêm 2 mũi vaccine, 100% người dân từ 18 tuổi trở lên đã được tiêm vaccine mũi 3.

Bên cạnh đó, xã Duy Tân đã tiến hành dán bảng quét mã QR và bố trí dung dịch sát khuẩn, khẩu trang y tế trên tất cả các khu vực diễn ra lễ hội để người dân tự quét, sử dụng để phòng chống dịch bệnh, toàn bộ khuôn viên lễ hội đều được xã tiến hành phun hóa chất sát khuẩn trước, trong và sau khi tổ chức lễ hội.

Anh Nguyễn Văn Hà (38 tuổi, người dân địa phương) cho biết, đây có thể coi là lễ hội lớn nhất trong năm của người dân Duy Xuyên, nên hàng năm bà con rất háo hức mong đợi tới ngày này để dự xem. Những ngày lễ hội này, làng còn đông vui hơn cả Tết.

Có nhiều thuyết tương truyền về bà Thu Bồn. Người mà người dân trong vùng ghi ơn, sùng kính và tổ chức lễ hội tưởng nhớ, cầu mong được che chở, bình yên và thịnh vượng hàng năm. Có truyền thuyết kể lại rằng bà là công chúa vua Mây, cũng có thuyết tương truyền bà là nữ tướng Champa xưa.

Khi giặc bao vây kinh thành, bà cưỡi ngựa chạy đến phường Rạng thì ngã ngựa. Ngọc thể trôi sông về tới làng Thu Bồn (ngay khu vực sông thuộc địa phận xã Duy Tân, Duy Xuyên ngày nay) thì được dân làng cứu vớt, chôn cất và thờ cúng. Đúng năm đó, làng có dịch bệnh đậu mùa lan rộng, bà đã linh ứng cho thuốc dân làng khỏi bệnh, thoát nạn.