Về Tầm Vu trẩy hội làm Chay, đi Chiêu U cướp lộc

Khởi nguồn từ tinh thần dân tộc

Tầm Vu, quê hương của cố Bí thư Xứ ủy, Giáo sư Trần Văn Giàu là vùng đất địa linh nhân kiệt, là địa bàn của nhiều cuộc khởi nghĩa từ Trương Định, Thủ Khoa Huân, Phan Văn Đạt…

Hai anh em ông nội vợ Giáo sư Trần Văn Giàu là Đỗ Tường Phong và Đỗ Tường Tự từng cầm đầu cuộc khởi nghĩa ở đây. Khởi nghĩa thất bại, Đỗ Tường Phong bị chém ở Tân An và Đỗ Tường Tự bị xử bắn tại chợ Tầm Vu.

Qua các phong trào yêu nước, rất nhiều nghĩa sĩ đã hy sinh, nhiều người dân bị giết oan. Đó chính là cội nguồn, nguyên nhân của lệ làm chay đã hình thành hơn trăm năm nay.

Có thể khẳng định về nguồn gốc lễ hội làm chay xuất phát từ lòng yêu nước, yêu thương những nghĩa sĩ và tinh thần đoàn kết cộng đồng của cư dân địa phương. Tinh thần ấy thể hiện đậm nét trong nội dung, nghi thức lễ hội này.

Cầu siêu, cầu an, không cầu phúc lộc

Nhân vật chính trong lễ hội làm chay là ông Tiêu - Tiêu diện Đại sĩ. Theo truyền thuyết Phật giáo thì Tiêu diện có nghĩa là mặt xám, đây là vị Bồ Tát chuyên hàng yêu phục quỷ.

Theo truyền thuyết địa phương, cái lưỡi này tập trung mọi quyền lực, phép thuật của ông Tiêu nên đến lúc xả giàn - nghi thức cuối cùng kết thúc lễ hội, tượng ông Tiêu và các giàn cúng được tung ra bố thí thì thanh niên xúm lại giành nhau đoạt lấy lưỡi ông Tiêu.

Nhưng hàng trăm năm nay, chưa ai lấy được lưỡi ông Tiêu vì trước khi xô giàn, ông chủ lễ đã đốt cái lưỡi này.

Lệ làm chay bắt đầu từ ngày 14 tháng Giêng với nghi thức rước ông Tiêu từ chùa Ông ra đình thần Tân Xuân ở trung tâm thị trấn Tầm Vu ngày nay.

Sau đó ông Tiêu được đưa lên giàn cúng cao nhất trong khu vực hành lễ thông thường là khoảng đất trước võ ca đình Dương Xuân. Đêm rằm tháng Giêng, hầu hết các chùa, thất Phật giáo, Cao Đài trong vùng lần lượt đến cúng cầu siêu liệt sĩ tại đài Chiến sĩ trận vong ở khu vực trung tâm buổi lễ. Người dân trong vùng muốn dâng cúng có thể đem bày lễ vật tại đây.

Phạm Nguyễn