Thu gần trăm triệu nhờ trồng rau liệt quanh giếng cổ ngàn năm

Cây rau dân dã này đang mang lại nguồn thu nhập khấm khá cho nhiều người dân nơi đây, có hộ mỗi năm thu từ 60-80 triệu đồng.

Rau liệt (hay gọi là xà lách xoong) được người dân xã Gio An trồng dưới nguồn nước chảy từ hệ thống giếng cổ. Hệ thống giếng này được hình thành vào khoảng từ thế kỷ IX – XI.

Nhờ có hệ thống giếng cổ, nước chảy quanh năm, trong xanh mát mà người dân xã Gio An đã được hưởng “lộc trời” do thiên nhiên ban tặng, đó là loại rau liệt đặc sản. Gọi là đặc sản, bởi ở Quảng Trị, chỉ có xã Gio An trồng được loại rau này.

Rau liệt sinh trưởng hoàn toàn nhờ vào nguồn nước ngầm mát lành chảy ra từ lòng đất đá ngàn năm. Người nông dân không sử dụng bất kỳ một loại phân bón hay thuốc bảo vệ thực vật nào nên rau rất sạch.

Mùa rau thường bắt đầu từ tháng 9 âm lịch hàng năm và kéo dài khoảng 4-5 tháng, tùy theo thời tiết. Ruộng rau là những bãi nhỏ xen kẽ giữa các ngọn đồi đất đỏ bazan. Đầu vụ, người dân lấy gốc rau còn sót lại từ vụ trước để nhân giống rồi rau phát triển tự nhiên cho đến hết vụ. Khoảng 15-20 ngày, rau được cắt một lần.

Bà Ngô Thị Loan, thôn Hảo Sơn, xã Gio An – cho biết, gia đình bà trồng được 3 sào rau liệt. Mỗi năm bà làm được một vụ rau kéo dài khoảng 4 tháng. Bà Loan cho hay, vụ nào khá cũng thu nhập được 100 triệu đồng, vụ mất mùa, giá thấp cũng được chừng 70 triệu đồng.

“Nhờ cây rau liệt đã đem lại cuộc sống khấm khá cho nhiều gia đình, bởi mọi thứ đều nhờ cây rau liệt. Cây rau mang lại nguồn thu nhập hàng đầu trong số các loại cây trồng nơi đây. Ngoài việc trang trải cho cuộc sống, mua sắm vật dụng trong gia đình, tôi còn có điều kiện cho các con ăn học”, bà Loan nói.

Ông Trần Đức Bình, Bí thư Chi bộ thôn Hảo Sơn - cho hay, mấy năm gần đây cây rau liệt đã đem lại hiệu quả kinh tế cao cho nhiều gia đình. Cung cấp cho thị trường những bó rau đặc sản, sạch, tươi mà hiếm nơi nào có được.

Theo ông Bình, cây rau này càng về vụ đông càng tốt, bắt đầu làm giống từ tháng 9 đến tháng 10 là có thể khai thác. Đặc biệt, giai đoạn tháng 10-12 là giai đoạn chín vụ. Đầu vụ mỗi bó rau có giá khoảng 6.000 đồng, lúc ít hơn thì 4.500 – 5.000 đồng. Nếu tính trung bình mỗi gia đình làm 1 sào sẽ mang về thu nhập chừng 40-50 triệu đồng/vụ.

Thời điểm hiện tại, giá mỗi bó rau liệt lên đến 10.000 đồng, nhưng vẫn hút khách trong và ngoài tỉnh. Khi bà con thu hoạch xong, đã có người mua ngay tại chân ruộng để đưa đi các nơi phân phối.

Theo thống kê, toàn xã Gio An có tổng diện tích trồng rau liệt khoảng 8 ha; trong đó, tập trung chủ yếu ở thôn Hảo Sơn, ngoài ra các thôn Tân Văn, Long Sơn, An Nha, An Hướng, Gia Bình… đều trồng được loại rau này.

Năm 2016, năng suất của rau liệt đạt 14 tấn/ ha, sản lượng đạt 112 tấn/năm. Rau liệt được trồng mỗi năm 1 vụ, bình quân 1 vụ thu hái được từ 8 - 12 lứa, tùy thuộc vào thời tiết.

Ông Hồ Xuân Hải – Chủ tịch UBND xã Gio An cho biết: “Nhờ có các giếng nước cổ nên khoảng 80 hộ dân xã Gio An phát triển được 8 ha rau liệt”. Theo ông Hải, chính quyền địa phương đã đưa cây rau liệt vào nhóm các cây chủ lực.

Với mục tiêu đưa rau xà lách xoong đến với người tiêu dùng trên địa bàn trong và ngoài tỉnh, khoảng 2 năm trở lại đây, chính quyền địa phương và người dân đang nỗ lực xây dựng thương hiệu và tìm thị trường ổn định cho rau. Với nhiều chức năng, công dụng tốt cho sức khỏe lại có vị đắng đặc trưng, rau liệt rất được thị trường ưa chuộng.

Chủ tịch UBND xã Gio An – ông Hồ Xuân Hải, cho biết: “Nhờ trồng rau liệt mà đời sống các hộ dân trong xã trở nên khấm khá. Trung bình mỗi sào rau liệt, người dân thu lãi trên 25 triệu đồng”.

Đăng Đức