FicaNhững "huyết thư" xin ra trận và khát vọng Bắc - Nam thống nhất
(Dân trí) - Những bức "Quyết tâm thư", "Đơn tình nguyện" ra trận, đánh giặc cứu nước là minh chứng cho lý tưởng sống cao đẹp và tinh thần yêu nước nồng nàn của bao thế hệ người Việt Nam.
4 lần viết đơn bằng máu, xin được nhập ngũ
Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa đang lưu giữ hơn 30.000 hiện vật, trong đó có 38 bức "Quyết tâm thư", "Đơn tình nguyện" nhập ngũ, tham gia các phong trào yêu nước trong giai đoạn 1964-1973.
Nhiều "Quyết tâm thư", "Đơn tình nguyện" được viết bằng máu, trong những thời điểm và hoàn cảnh khác nhau. Có lá thư còn loang vết máu, có bức đã ố vàng, rách nát vì thời gian, không còn địa chỉ…
Nhưng tất cả đều cùng chung một lý tưởng rực cháy, cống hiến tuổi trẻ, máu xương cho độc lập, tự do của Tổ quốc.
Bảo tàng Thanh Hóa lưu giữ 38 bức "Quyết tâm thư", "Đơn tình nguyện" vào Nam chiến đấu, tham gia các phong trào yêu nước (Ảnh: Hạnh Linh).
Lá đơn viết bằng máu của ông Lê Thế Quang giờ đã nhòe mờ theo năm tháng. Những dòng chữ: "Tôi đã làm 4 lá đơn viết bằng máu, chỉ mong được vào quân đội để bảo vệ Tổ quốc" vẫn là minh chứng sống động cho tinh thần "Tổ quốc cần, sẵn sàng hiến thân".
Giống như ông Quang, thanh niên Nguyễn Trường Sơn ngày ấy cũng có lá đơn viết bằng máu gửi đến cấp trên. Trong đó, phần đầu được viết bằng máu, phần sau bằng bút mực.
"Nguyện đem hết sức lực, tài năng và nhận thức của mình ra sức học tập, nâng cao trình độ kỹ thuật, chiến thuật; trau dồi đạo đức, tác phong quân đội để phục vụ Đảng", nội dung lá đơn của thanh niên Nguyễn Trường Sơn.
Thanh niên Nguyễn Trường Sơn cũng trích dẫn câu nói trong Lời kêu gọi cả nước tiến lên đánh thắng giặc Mỹ xâm lược của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đăng trên báo Nhân Dân (ngày 3/11/1968), để bày tỏ quyết tâm: "Hễ còn một tên xâm lược trên đất nước ta thì ta còn phải tiếp tục chiến đấu, quét sạch nó đi".
Khát vọng tái ngũ và mong ước Bắc - Nam sum họp
Trong 38 lá thư, đơn tình nguyện nhập ngũ đang được lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa, có 2 lá mang tên Lê Sỹ Cẩm, quê ở thôn Phương Giai, xã Vĩnh Tiến, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa.
Trong kháng chiến chống Mỹ, ông Cẩm đã nhiều lần viết "Thư tình nguyện tái ngũ" gửi Bộ Tổng Tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam và Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
Ông có một mong muốn được trở lại đơn vị để chiến đấu vì miền Nam, vì dân tộc, và để tiếp bước anh trai là Nguyễn Văn Trôi - người đã hy sinh trong kháng chiến chống Pháp.
Trong bức thư ngày 18/12/1964, ông viết: "Thưa Đại tướng, cũng như hai lá thư trước tôi đã gửi, lòng tôi chỉ mong được làm nhiệm vụ vinh quang của Đảng. Xin Thủ trưởng, xin Bộ Tổng Tư lệnh cho tôi được tái ngũ để trả thù cho anh Nguyễn Văn Trôi, cho đất nước, cho đồng bào miền Nam, vì Bắc - Nam thống nhất, không phân biệt ngược xuôi".
Lá thư của ông Lê Thế Quang được viết bằng máu (bên trái), lá thư của ông Lê Sỹ Cẩm (bên phải) đều có mong ước được vào bộ đội (Ảnh: Hạnh Linh).
Ngày 24/12/1964, ông tiếp tục viết lá thư thứ hai, bày tỏ sự khắc khoải: "Trong thư trước, tôi có nói đến mối thù nhà, nợ nước chưa trả được. Lòng tôi lúc này vô cùng đau khổ, chỉ mong được trở lại đơn vị để làm nhiệm vụ trước Đảng và quân đội".
Trong thư, ông cũng nhắc đến sự tri ân: "Tôi được Đảng, nhân dân, quân đội đào tạo thành một chiến sĩ lái xe để phục vụ Tổ quốc. Giờ đây, trước yêu cầu giải phóng miền Nam, tôi mong muốn được trở lại Trung đoàn vận tải, mang toàn bộ kinh nghiệm, khả năng của mình cống hiến cho quân đội".
Cuối thư, ông vẫn không quên nhấn mạnh: "Lòng tôi lúc nào cũng mong muốn được trở lại đơn vị cũ" như muốn nói lên khát vọng cháy bỏng được cống hiến cho Tổ quốc của mình.
Những "Quyết tâm thư" - biểu tượng bất tử của lòng yêu nước
"Quyết tâm thư", "Đơn tình nguyện" vào Nam, tham gia các phong trào yêu nước được lưu giữ tại bảo tàng là những tài liệu lịch sử vô giá, phản ánh khát vọng cống hiến, tinh thần yêu nước cháy bỏng của thế hệ thanh niên thời chiến.
PGS.TS Mai Văn Tùng, Trưởng khoa Khoa học Xã hội - Đại học Hồng Đức nhận định, những bức thư, đơn tình nguyện là minh chứng cho tinh thần yêu nước, khát vọng độc lập trong bối cảnh đất nước lâm nguy. Đó là sự kết tinh từ hơn 1.000 năm Bắc thuộc và 1.000 năm độc lập tự chủ.
Những bức thư, đơn tình nguyện hun đúc tinh thần yêu nước của thế hệ người dân Việt Nam (Ảnh: Hạnh Linh).
Ông nhấn mạnh, yêu nước là khát vọng. Nhập ngũ, cầm súng, chiến đấu để bảo vệ quê hương - đó là trách nhiệm và lý tưởng sống cao đẹp. Những con người sẵn sàng hy sinh cho Tổ quốc chính là hình mẫu điển hình nhất của chủ nghĩa yêu nước.
Tinh thần "Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh" cần được lan tỏa mạnh mẽ, đặc biệt là trong thế hệ trẻ hôm nay.
Ông Trịnh Đình Dương, Giám đốc Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa cho biết, khi đọc những bức thư, người dân có thể hình dung phần nào sự khốc liệt của chiến tranh và càng thêm biết ơn thế hệ cha ông đã vượt qua mọi nỗi sợ để chiến đấu, hy sinh cho độc lập, tự do.
Ông gọi những "Quyết tâm thư", "Đơn tình nguyện" là những tư liệu lịch sử sống động, biểu tượng của lòng yêu nước, kết nối quá khứ hào hùng với tương lai. Đây sẽ trở thành sợi dây truyền lửa cách mạng, hun đúc tinh thần yêu nước cho thế hệ hôm nay và mai sau.
"Hằng năm, Bảo tàng tuyên truyền, vận động, đi sưu tầm những hiện vật. Bình quân mỗi năm, bảo tàng nhận được 200-300 hiện vật do người dân hiến tặng. Việc lưu giữ, lan tỏa những kỷ vật thời chiến như một lời tri ân đối với những con người đã ngã xuống vì nền độc lập, tự do của dân tộc", ông Dương chia sẻ.
