HÀ NỘI: HÀNG CHỤC GIẾNG CỔ ẨN MÌNH TRONG LÒNG PHỐ CỔ

Trước đây khi chưa có nước máy, phố cổ Hà Nội vẫn phải dùng đến nước giếng khơi. Khắp phố cổ Hà Nội có rất nhiều những chiếc giếng khơi như thế để phục vụ nhu cầu sinh hoạt của người dân.

Ít người biết giữa lòng phố cổ Hà Nội vẫn còn tồn tại hàng chục giếng khơi, trải qua hàng trăm năm vai trò của những giếng khơi này cũng dần thay đổi cùng với sự phát triển của đô thị. Người dân phố cổ Hà Nội không còn dùng nước của những chiếc giếng này để ăn uống, mà họ chỉ dùng vào việc giặt đồ, lấy nước cho nhà vệ sinh.

Ngõ Hàng Chỉ dài hơn trăm mét lại ẩn mình giữa phố Hàng Hòm nên ít ai để ý. Con ngõ nhỏ thông ra cả phố Hàng Gai và Hàng Quạt, ở đây có một chiếc giếng khơi cổ. Người dân sống ở ba ngõ phố này vẫn hằng ngày ra đây múc nước giếng về sử dụng trong sinh hoạt, cho dù đã có nước máy vào tận nhà.

Theo người dân ở đây thì giếng cổ này quanh năm không bao giờ hết nước, giếng sâu khoảng 6 đến 7m. Thời gian gần đây nhiều khách du lịch đã tìm đến để chiêm ngưỡng giếng cổ này khiến cho con ngõ Hàng Chỉ trở nên vui nhộn đông đúc hơn.

Trời nắng có thể nhìn thấu xuống tận đáy giếng, nhiều người thích chụp những bức ảnh "soi gương" khi đến tham quan giếng cổ này.

Một giếng cổ khác ở số nhà 86 phố Hàng Trống, giếng có tuổi đời gần 100 năm do người chủ trước thuê thợ về đào. Sau đó, người chủ sang Pháp sinh sống và hiện đã mất. Người dân trong xóm mang nước đi xét nghiệm và được cơ quan chức năng khuyến cáo là không dùng để ăn uống.

"Ngày xưa nước máy không vào đến khu này, chúng tôi vẫn dùng nước giếng khơi này để sinh hoạt, bây giờ có nước máy thì nước giếng chỉ dùng giặt rũ, rửa tay chân", một người dân sinh sống quanh giếng cổ cho biết.

Giếng cổ ở 86 Hàng Trống có đường kính rộng khoảng 2m, rộng hơn hẳn so với những giếng cổ khác. Nước dưới giếng vẫn trong vắt và luôn đầy ắp nước.

Hàng trục hộ dân vẫn coi giếng cổ ở 86 Hàng Trống là nơi sinh hoạt cộng đồng. Hơn thế, với những người cao tuổi, dùng nước giếng còn là thói quen, hoài niệm. Những chiếc giếng giữ cho phố phường Hà Nội một nét lạ, nét riêng về thời đã xa. Chúng gợi ký ức về nét văn hóa làng xã một thời ở phố cổ Hà Nội.

Một giếng cổ khác ở 15 Phủ Doãn. Cũng như những giếng cổ khác nằm ở trong lòng phố cổ của Hà Nội, giếng cổ này hiện tại vẫn được dùng vào việc vệ sinh cá nhân, nguồn nước dâng cao chỉ cách mặt đất khoảng tầm 1m.

Miệng giếng cổ này có đường kính khoảng 80 cm, thành xây cao khoảng 50 cm so với mặt đất, thành giếng đã bị nứt nẻ.

Một giếng cổ khác cũng nằm sâu trong một con ngõ nhở khu phố cổ Hà Nội. Tuy nhiên, giếng cổ này hiện tại người dân đã dùng tấm bê tông để đậy lại vì không còn dùng đến.

Trong khắp phổ cổ Hà Nội vẫn còn khá nhiều giếng khơi được người dân sử dụng, trong đó phải kể đến “giếng Liên khu 1” trong phố Hàng Bút ( Hoàn Kiếm, Hà Nội). Mọi người vẫn thường gọi đây là “ giếng liên khu 1” vì nó được Đội tự vệ thành ngày xưa đóng quân ở đây đào lấy nước ăn. Hay như giếng ở số nhà 39 Lý Quốc Sư được đào khoảng năm 1960. Lúc đó, mỗi nhà trong xóm phải góp 5 đồng để trả công thợ.

Trọng Trinh