Đặc sắc đêm cúng Trăng của người Khmer

Tối ngày 13/11 (nhằm 14 tháng 10 âm lịch), lễ cúng Trăng trong khuôn khổ lễ hội Ócc-om-bóc Sóc Trăng 2016 diễn ra trong không khí trang nghiêm, nhưng cũng góp phần tạo sự náo nhiệt cho lễ hội khi có sự tham dự của hàng trăm người dân địa phương được tổ chức tại một ngôi chùa Khmer lớn của tỉnh Sóc Trăng.

Mở màn buổi lễ là tiếng nhạc rộn ràng từ dàn ngũ âm đặc sắc của đồng bào Khmer. Dưới ánh trăng sáng của đêm giáp rằm, không gian của buổi lễ bỗng trở nên thật huyền diệu.

Lễ cúng Trăng mang một ý nghĩa vô cùng sâu sắc trong đời sống tinh thần của đồng bào Khmer Nam Bộ, thể hiện khát vọng, tâm hồn và tình cảm của con người với con người, của con người với thiên nhiên.

Ngoài ý nghĩa trên, lễ còn có ý nghĩa tâm linh được thể hiện qua các vật trang trí và vật cúng như: 2 cây trụ làm cổng ngay bàn cúng tượng trưng cho “vành đai vũ trụ”; cái bàn cúng tượng trưng cho “trái đất”; 2 cây mía tượng trưng cho “sự sinh sôi, nảy nở”; 3 cây nến cắm trên cổng tượng trưng cho 3 mùa trong năm là “nắng, mát, mưa”; 12 lá trầu được treo hai bên cổng tượng trưng cho “12 tháng trong năm và 12 con giáp”; 7 trái cau có hình con ong bầu tượng trưng cho “7 ngày trong tuần”; 30 lá trầu đặt bên phải bàn cúng tượng trưng cho “tháng đủ”; 29 lá trầu đặt bên trái bàn cúng tượng trưng cho “tháng thiếu”.

Đặc biệt, trong lễ cúng Trăng phải có vật cúng chính là cốm dẹp. Ngoài ra, còn có những vật cúng phụ là nông sản mà người dân sản xuất ra như khoai, dừa, chuối, trầu cau,… và một số loại bánh, kẹo khác.

Những loại sản vật trên được bày ra là để cúng dâng và tưởng nhớ đến công ơn Mặt Trăng vốn được người Khmer coi là vị thần bảo hộ cho mùa màng tốt tươi, đã giúp cho người dân được làm ăn khá giả, sung túc trong năm.

Lễ cúng Trăng tổ chức trong dịp lễ hội Ócc-om-bóc vào tháng 10 âm lịch hàng năm, nhằm tôn vinh giá trị di sản văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer Nam Bộ và cũng nhằm nâng cao ý thức bảo tồn di sản văn hóa của địa phương.

Huỳnh Hải