Bỏ ô tô đi làm bằng xe đạp, được chính phủ thưởng tiền, giảm thuế

Huy Hoàng

(Dân trí) - Chính sách bất cứ người lao động đi làm bằng xe đạp đều được nhận tiền thưởng là sáng kiến đang được nhiều quốc gia châu Âu áp dụng, mang lại hiệu quả cao.

Đến nay, phong trào đi làm bằng xe đạp ở Việt Nam chưa hình thành nhưng có những tín hiệu cho thấy ngày càng nhiều người lựa chọn loại phương tiện này để rèn luyện thể lực.

Điều này cho thấy, ý tưởng đạp xe đi làm trong tương lai gần có thể không còn là câu chuyện "chỉ nói cho vui".

Hà Lan trở thành thiên đường của xe đạp như thế nào?

Nhìn sang các nước phát triển trên thế giới, hàng trăm triệu người lao động ở Hà Lan, Bỉ, Đan Mạch, Pháp, Anh, Thụy Điển... được chính phủ hỗ trợ, khuyến khích sử dụng loại phương tiện này để đi làm. Qua đó, những chính sách này vừa giúp thay đổi nhận thức về môi trường, sức khỏe, vừa hạn chế sử dụng phương tiện cá nhân.

Hà Lan: Nơi xe đạp còn nhiều hơn số dân

Với 22 triệu xe đạp trên tổng số 17 triệu dân, 32.000 km làn đường dành cho loại phương tiện này và các bãi đậu xe đạp lớn nhất thế giới, Hà Lan hoàn toàn có thể khẳng định là quốc gia số một thế giới của loại xe thô sơ này.

Bỏ ô tô đi làm bằng xe đạp, được chính phủ thưởng tiền, giảm thuế - 1

Hà Lan mệnh danh là thiên đường xe đạp (Ảnh: Dutch News).

Hầu hết người Hà Lan có nhiều hơn một chiếc xe đạp, gồm chiếc xe cũ để chạy việc vặt hàng ngày, chiếc khác mới và đắt tiền hơn dùng để đi chơi, đi làm.

Những chiếc xe đạp đầu tiên xuất hiện ở Hà Lan vào khoảng năm 1820. Chúng không có sức hút ngay từ đầu, mà lại trở thành thú vui "lập dị" của những người giàu có. Tới tháng 9/1885, làn đường dành cho xe đạp đầu tiên ở Hà Lan mở tại đường Maliebaan tại thành phố Utrecht. Sự phổ biến của loại xe này càng gia tăng vào giai đoạn những năm 1980 khiến chính phủ nhận thấy cần xây thêm nhiều làn đường dành cho nó hơn.

Từ năm 1978 đến 1988, mạng lưới xe đạp của Hà Lan tăng 73% từ 9.300km lên 16.100km so với mức tăng 11% của mạng lưới đường ô tô. Kể từ đó, mạng lưới này tăng gấp đôi, khoảng 32.000km như thời điểm hiện tại.

Bỏ ô tô đi làm bằng xe đạp, được chính phủ thưởng tiền, giảm thuế - 2
Đến nay quốc gia này có 32.000 km làn đường dành cho loại phương tiện này (Ảnh: Vox).

Đến nay, khi trở thành một trong những nền kinh tế lớn tại châu Âu, nhiều người dân Hà Lan thay vì mua siêu xe, lại quyết định chọn xe đạp làm phương tiện đi lại hàng ngày. Năm 2019, chính phủ nước này cho biết sẽ đầu tư 390 triệu USD cho cơ sở hạ tầng phục vụ xe đạp, nhằm khuyến khích thêm 200.000 người di chuyển trên phương tiện này trong 3 năm tới.

Theo Bộ quản lý cơ sở hạ tầng và nước tại Hà Lan, 15 tuyến đường sẽ phát triển theo dạng đường dành riêng cho xe đạp (cao tốc cho người đạp xe), không gian dùng để đỗ 25.000 xe đạp được tạo ra, cải thiện thêm 60 nhà chứa xe.

Để nhằm hạn chế người dân dùng ô tô, chính phủ nước này đưa ra chính sách khuyến khích ai sử dụng xe đạp sẽ nhận thưởng cho khoản tín dụng thuế là 0,22 USD cho mỗi km (hơn 5.000 đồng). Các công ty và người lao động sẽ thỏa thuận về quãng đường đạp xe mỗi người để nhận mức tiền hưởng lợi.

Bỉ hỗ trợ tối thiểu 0,26 USD (hơn 6.000 đồng) mỗi km đạp xe

Bỉ là một trong số những quốc gia đầu tiên trên thế giới áp dụng chính sách trợ cấp người lao động căn cứ theo số km sử dụng xe đạp.

Chính sách này được chính phủ Bỉ công bố từ năm 1999, trong đó, chủ lao động có thể trả tiền cho nhân viên tùy theo số km họ di chuyển từ nhà tới nơi làm bằng xe đạp. Mức tối thiểu là 0,26 USD (hơn 6.000 đồng) và không giới hạn mức tối đa.

Bỏ ô tô đi làm bằng xe đạp, được chính phủ thưởng tiền, giảm thuế - 3
Dân công sở Bỉ đi làm bằng xe đạp (Ảnh: Adamfayed).

Dù các doanh nghiệp không bắt buộc thực hiện chính sách trên, nhưng tính tới năm 2018, khoảng 550.000 lao động tương đương với 13% tổng số lao động tại quốc gia này được hưởng lợi.

Mới đây, chính phủ Bỉ đã quyết định mở rộng chính sách thưởng tiền, hỗ trợ cả xe đạp điện. Luật mới thông qua áp dụng cho cả người đi xe đạp điện, đạt vận tốc lên tới 45km/h cũng được nhận tiền.

Theo thống kê, không có sự sụt giảm nào về số lượng người lao động đi làm bằng xe đạp trong năm 2020 và 2021. Mỗi năm, quốc gia này lại gia tăng người hưởng phụ cấp đi xe đạp. Điều này có nghĩa thói quen đạp xe đi làm của người lao động dự kiến tiếp tục tăng lên.

Đi làm bằng xe đạp, người lao động được nhận tiền

Pháp không chỉ hỗ trợ chi phí sử dụng phương tiện công cộng như xe bus, tàu điện ngầm, còn áp dụng cả xe đạp để khuyến khích người lao động dùng phương tiện vận tải ít phát thải nhất, hạn chế xe cá nhân.

Đáng chú ý là chương trình trợ cấp tính trên số km di chuyển bằng xe đạp. Ở thời điểm năm 2017, số người dùng xe đạp tăng. Đến nay, nhiều người dùng phương tiện này 3-4 lần/tuần, người dùng hàng ngày tăng gấp đôi.

Bỏ ô tô đi làm bằng xe đạp, được chính phủ thưởng tiền, giảm thuế - 4
Người Pháp cũng được trả tiền khi đạp xe đi làm (Ảnh: News).

Ngoài ra, quốc gia này còn dành ngân sách 350 triệu Euro để phân bố trong nhiều năm, tập trung cải thiện hạ tầng xe đạp, nâng cao an toàn cho người đi xe đạp, chống trộm cắp và phát triển văn hóa loại phương tiện kể trên.