Bị ném 1,2 tỷ đồng vào xe như bà bán trứng nhưng không trả, có bị phạt?

Minh Nhân

(Dân trí) - Sau câu chuyện túi tiền 1,2 tỷ đồng bị ném vào ô tô ở Mê Linh (Hà Nội), nhiều người nói đùa "ước được như bà bán trứng". Nếu ai đó nhặt được khoản tiền này nhưng không trả thì có bị phạt không?

Hành động đúng đắn của bà bán trứng

Ngày 13/3, Công an xã Tam Đồng (huyện Mê Linh, Hà Nội) nhận được tin báo của bà Nguyễn Thị Lực (44 tuổi, huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc) về việc trong quá trình đi giao trứng tại chợ Đình (xã Tam Đồng) phát hiện một túi nilon tiền mặt trong ô tô của mình. 

Công an xã nhanh chóng có mặt tại chợ Đình, niêm phong túi nilon, mời người chứng kiến cùng kiểm đếm số tiền. Cơ quan chức năng xác định túi nilon chứa 1,2 tỷ đồng. 

Công an xã Tam Đồng xác minh số tiền trên là của ông Lê Đức S. (64 tuổi, người địa phương) có được do bán đất. Do tinh thần không tỉnh táo, con trai ông S. đã cầm túi tiền đi lang thang và vứt vào trong ô tô của bà Lực.

Cơ quan chức năng sau đó hoàn thiện hồ sơ, các thủ tục theo quy định, đồng thời trao trả số tiền cho ông S.

Bị ném 1,2 tỷ đồng vào xe như bà bán trứng nhưng không trả, có bị phạt? - 1

Bà Lực phát hiện túi tiền 1,2 tỷ đồng trong ô tô của mình sáng 13/3 (Ảnh chụp màn hình).

Luật sư Trần Xuân Tiền, Trưởng Văn phòng luật sư Đồng Đội, Đoàn luật sư Thành phố Hà Nội, nhận định hành động của bà Lực đúng với quy định pháp luật về việc trả lại tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên. 

Theo quy định tại khoản 1 Điều 230 Bộ luật dân sự 2015, người phát hiện tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên mà biết được địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc trả lại tài sản cho người đó.

Nếu không biết địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì người nhặt được tài sản phải thông báo hoặc giao nộp cho UBND cấp xã hoặc công an cấp xã nơi gần nhất để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại.

UBND cấp xã hoặc công an cấp xã đã nhận tài sản phải thông báo cho người đã giao nộp về kết quả xác định chủ sở hữu.

Nếu sau một năm, kể từ ngày thông báo công khai về tài sản đó mà không xác định được chủ sở hữu hoặc chủ sở hữu không đến nhận thì quyền sở hữu đối với tài sản này được quy định tại khoản 2 Điều 230 Bộ luật dân sự 2015.

Theo đó, tài sản có giá trị nhỏ hơn hoặc bằng 10 lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định thì người nhặt được được xác lập quyền sở hữu đối với tài sản đó.

Tài sản có giá trị lớn hơn 10 lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định thì sau khi trừ chi phí bảo quản tài sản đó người phát hiện tài sản được nhận số tiền bằng 10 lần mức lương cơ sở và 50% giá trị phần vượt quá 10 lần mức lương cơ sở, còn phần giá trị tài sản đó thuộc về Nhà nước.

Trường hợp tài sản bị đánh rơi, bỏ quên là tài sản thuộc di tích lịch sử - văn hóa theo quy định của Luật Di sản văn hóa thì tài sản đó thuộc về Nhà nước. Người nhặt được tài sản được hưởng một khoản tiền thưởng theo quy định của pháp luật.

Bị ném 1,2 tỷ đồng vào xe như bà bán trứng nhưng không trả, có bị phạt? - 2

Công an xã Tam Đồng cùng người dân kiểm đếm khoản tiền (Ảnh: Công an cung cấp).

Có bị xử phạt khi nhặt được của rơi mà không trả?

Câu chuyện túi tiền 1,2 tỷ đồng bị ném vào ô tô của bà bán trứng đã gây xôn xao khắp các nền tảng mạng xã hội. Nhiều người dùng mạng nói đùa "ước được như bà Lực", "tại sao không ném tiền vào xe mình nhỉ?"... Nếu ai đó nhặt được khoản tiền này nhưng không trả thì có bị xử phạt không?

Theo luật sư Trần Xuân Tiền, người nhặt được tài sản của người khác, mặc dù biết đó không phải của mình, mà vẫn cố tình chiếm giữ, không trả cho chủ sở hữu thì tùy trường hợp có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Về xử lý hành chính: Điểm đ khoản 2 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 của Chính phủ quy định cá nhân, tổ chức "sử dụng, mua, bán, thế chấp, cầm cố trái phép hoặc chiếm giữ tài sản của người khác" có thể bị phạt tiền từ 3 đến 5 triệu đồng.

Hình thức xử phạt bổ sung là tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm và buộc trả lại tài sản do chiếm giữ trái phép.

Về xử lý hình sự: Tài sản bị đánh rơi có giá trị từ 10 đến 200 triệu đồng hoặc dưới 10 triệu đồng nhưng là di vật, cổ vật thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Chiếm giữ trái phép tài sản, theo Điều 176 Bộ luật Hình sự năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017).

Tội danh này có khung hình phạt từ 10 đến 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.

Nếu tài sản trị giá 200 triệu đồng trở lên hoặc bảo vật quốc gia, người vi phạm sẽ bị phạt tù 1-5 năm tù.

"Sự việc của bà bán trứng không phải hiếm gặp. Tuy nhiên trên thực tế, nhiều người nhặt được tài sản thất lạc vẫn chưa biết cách xử lý đúng đắn. Thậm chí vì lòng tham, một số người đã chiếm giữ tài sản, dẫn đến nhiều hệ lụy về sau", luật sư Tiền nói.