Tăng cường kiểm soát đồ uống có cồn bất hợp pháp bảo vệ sức khỏe cộng đồng
(Dân trí) - Bộ tế vừa tổ chức hội thảo lấy về Dự thảo Luật phòng chống tác hại của rượu, bia. Tại hội thảo nhiều ý kiến cho rằng liệu Dự thảo có giải quyết được tình trạng lạm dụng bia rượu và nâng cao sức khỏe người dân như kỳ vọng?
74% rượu trên thị trường không được kiểm soát
Tại hội thảo đại diện các DN đều đồng tình với quan điểm cho rằng lạm dụng rượu bia có thể gây ra những tác hại đối với sức khỏe và các vấn đề xã hội. Tuy nhiên, cũng có nhiều ý kiến quan ngại về cách tiếp cận và những qui định trong Dự thảo có thể không giải quyết được những vấn đề của lạm dụng rượu, bia và đạt được mục tiêu mà Chính phủ đặt ra. Mục tiêu của Dự Luật này là nâng cao sức khỏe của người dân và phòng, chống những vấn đề xã hội gây ra bởi lạm dụng rượu bia dẫn đến các tác động xấu trong xã hội như nạn bạo lực gia đình, uống rượu khi lái xe gây TNGT, gây rối trật tự công cộng...
Theo ban soạn thảo, Dự luật này đã được tiếp cận từ góc độ sức khỏe cộng đồng và xã hội, chứ không từ góc độ thương mại. Tuy nhiên, phần lớn các quy định tập trung vào hạn chế các hoạt động thươn g mại thay vì các giải pháp cần thiết để nâng cao sức khoẻ cộng đồng hay giải quyết các vấn đề xã hội như uống rượu khi lái xe, bạo lực gia đình, hoặc gây rối trật tự xã hội.
Tăng cường chế tài xử phạt rượu bia bất hợp pháp
Theo đại diện của Hiệp hội bia, rượu, nước giải khát Việt Nam, ngành nước giải khát hiện đang phải chịu mức thuế suất cao, bao gồm thuế tiêu thụ đặc biệt là 65% trên giá bán và thuế nhập khẩu từ 45%-55%, ngoài ra còn các loại thuế khác như VAT và thuế thu nhập doanh nghiệp. Cụ thể năm 2017 toàn ngành đã đóng góp hơn 50.000 tỉ đồng vào ngân sách nhà nước.
Do vậy, Hiệp hội bia, rượu, nước giải khát Việt Nam kiến nghị nên xem xét tận dụng tối đa nguồn thu ngân sách này thay vì yêu cầu doanh nghiệp phải đóng góp thêm vào một quỹ nâng cao sức khoẻ hay nộp thêm các khoản phụ thu thuế. Đại diện của một doanh nghiệp cho rằng phần lớn các quy định pháp luật tại các quốc gia trên thế giới đều không có giới hạn về quảng cáo bia trên phương tiện đại chúng hoặc chỉ tập trung vào giới hạn nội dung và hình thức quảng cáo nhằm tránh ảnh hưởng không phù hợp lên vị trẻ thành viên.
Do đó, nhiều ý kiến quan ngại về những quy định hạn chế về quảng cáo, khuyến mại và tài trợ là những hạn chế mang tính thương mại thuần tuý không mang lại hiệu quả trong việc nâng cao sức khoẻ hay hạn chế lạm dụng rượu bia. Đại diện một công ty khác bày tỏ lo ngại về quy định về khoảng cách tối thiểu giữa các cửa hàng bán lẻ rượu, bia là 500m hay quy định cấm bán rượu bia theo giờ là không khả thi và không giúp cho việc hạn chế tiêu thụ rượu bia vì người tiêu dùng sẵn sàng di chuyển thêm 500m để mua sản phẩm họ muốn và có xu hướng uống nhiều hơn và vô trách nhiệm hơn trước giờ cấm.
Trước các ý kiến của cộng đồng DN, đại diện Tiểu ban rượu vang và rượu mạnh thuộc Phòng thương mại châu Âu ông Paul Ariol cho rằng để đạt được những mục tiêu đã đề ra dự luật cần tập trung vàocác nhóm giải pháp chính như: Tăng cường kiểm soát đồ uống có cồn bất hợp pháp, bao gồm các sản phẩm sản xuất thủ công, nhập lậu, giả, chất lượng kém nhằm nâng cao sức khỏe cộng đồng; thay đổi nhận thức và hành vi của người tiêu dùng thông qua tuyên truyền và giáo dục ở cấp cơ sở như trường học, cộng đồng địa phương, trong gia đình và tăng cường thực thi pháp luật thông qua kiểm tra, giám sát thường xuyên và các chế tài nghiêm ngặt.