Nghịch lý về lương – choáng mà không choáng

                                                                                                                              (Minh họa: Ngọc Diệp)

Choáng vì được biết lương của giám đốc Công ty Thoát nước Đô thị của TP Hồ Chí Minh 200 triệu đồng/tháng, quá nhiều so với bảng lương của Nhà nước quy định và so với mặt bằng thu nhập hiện nay khi bạn đọc lấy thóc gạo ra để làm chuẩn so sánh:

“Lương 200 triệu/tháng = 33 tấn thóc của người nông dân (tính giá thóc 6 triệu/1 tấn).” - Bac Ninh   

Cũng choáng đối với ngay cả những người làm trong công ty Thoát nước Đô thị khi họ bất ngờ biết được thông tin này:

“Tôi là người làm trong Công ty TNĐT, cũng là người lao động thường xuyên. Mức lương tôi thực lãnh thực sự thấp hơn con số thanh tra. Còn về tiền lương của Giám đốc, thì ngay cả Chủ tịch HĐTV Công ty bây giờ mới biết. Không chỉ người lao động chúng tôi sốc mà ngay cả bác Chủ tịch cũng sốc, các anh PGĐ cũng sốc nốt.” - Thiên Sơn Đồng Mỗ

Nhưng cũng có những bạn đọc chẳng bị choáng chút nào trước thông tin trên:

 “... Thực tế ở nhiều cơ quan nhà nước đang là vậy đó. Lương sếp tôi, một cơ quan hành chính sự nghiệp mỗi tháng 200 triệu đấy. Chỉ khổ cho người lao động...” - Mai Lan

“Đây là chuyện không bất ngờ vì nó đã hiện hữu từ lâu. Đó là tình trạng chung của các Cty Nhà nước, các DN nhà nước. Đơn cử như Cty tôi là DN nhà nước sở hữu 51% cổ phần, mỗi năm Cty lỗ vài chục tỷ nhưng thấy tài sản của các sếp nào nhà, đất, ô tô ... tăng vùn vụt, cộng vào còn nhiều hơn cả số lỗ của Cty. Thử hỏi với mức lương nhà nước quy định như tôi hiện tại (2.65x1.050.000) nếu không tằn tiện liệu có đủ sống không.Đến bây giờ khi Cty lâm vào cảnh khó khăn, lương không chi đủ cho nhân viên thì một số lãnh đạo cao chạy xa bay, hạ cánh an toàn chẳng ai phải chịu một tí trách nhiệm nào.” - Gió Vô Tình

Và nêu rõ nghịch lý:

“Nước bẩn không thoát, điện phập phù, vài tháng tăng giá một lần, doanh nghiệp cứ báo cáo lỗ, báo lãi giả, nợ ghi sổ như núi. Vậy mà, lương thưởng cho sếp hàng tỷ đồng, mặc người lao động thu nhập bèo bọt, thậm chí còn xén cả bảo hiểm của họ.” - Hai Búa

“Có khi đơn vị nợ như chúa chổm, lãnh đạo vẫn tìm cách chi lương thưởng rất cao cho ê kíp của mình, cứ nhìn một số tổng công ty TNHH MTV Nhà nước là thấy ngay, đáng ra họ phải là người bị phạt và truy trách nhiệm vì không biết điều hành doanh nghiệp gây mất vốn nợ nần, với thu nhập gấp hơn 43 lần người lao động, khoảng cách giàu nghèo đang tăng nhanh là phải?" - Bác Thằng Bần

“Có một thực tế đa phần các công ty do Nhà nước quản lý hàng năm đều kêu lỗ. Nhưng các sếp đều nhà lầu xe hơi, con cái du học nước ngoài, phải chăng các vị ấy đang lợi dụng chính sách để trục lợi tiền thuế của dân đóng góp. Đây mới là lương của mấy công ty công ích, vậy thu nhập thực sự của Xăng dầu, Điện lực, khoáng sản, dầu khí... chắc không thể tính được bằng VND. Người lao động lẽ ra được hưởng BHXH nhưng họ biến tấu sang lao động thời vụ thành đối tượng "hết mồ hôi - hết tiền" không có khả năng tái sức lao động...” - bacviet.tp

Để lương của mình sẽ cao, người lao động hài hước nói đùa: cố đợi các đơn vị hoặc  DN có lãi:

“Tôi thấy các đơn vị như ngành điện, nước, xăng dầu, các đơn vị công ích nói riêng... và cả các Cty CP, các DNSX nói chung...cứ liên tục kêu lỗ mà lương của cấp lãnh đạo thì cao ngất ngưỡng như vậy, còn lương của người lao động trực tiếp làm ra lợi nhuận và của cải vật chất cho DN, cho XH thì thấp tè tè...Thôi thì người lao động cố đợi cho các đơn vị và DN có lãi thì lương sẽ cao hơn nhỉ??????” - Huong Duong

Dù choáng hay không choáng, các bạn đọc qua các comment gửi về Tòa soạn đều bức xúc về việc lương khủng không có căn cứ, sai với quy định của Nhà nước:

“Đây là doanh nghiệp Nhà nước, hoạt động công ích, Tiền lương phải theo thang bảng lương Nhà nước; doanh nghiệp có kinh doanh gì đâu mà có lãi để trả lương cho ông GĐ cao như vậy???” - Phavi

“Trong khi đất nước chúng ta còn đang rất khó khăn về mọi mặt, đời sống nhân dân lao động đang khó khăn, có những người còn phải sống dưới mức nghèo khổ, đồng lương công chức, viên chức, công nhân ở nhiều cơ quan, đơn vị còn bèo bọt không đủ sống thì đó đây vẫn còn những vị quan tham bòn rút của công, bóc lột sức lao động của những người lao động...” - Thương Trần

“Tôi cũng là một công nhân làm việc theo thời vụ của Công ty Cấp thoát nước đô thị Sài Gòn. Sau hai năm tôi bị quyết định thôi hợp đồng.Nhưng sau khi có một chút"gọi là" thì ký tiếp 2 năm nữa. Những người khác,nếu không có cái gọi là thì coi như "xong".Sau đó, họ tuyển người khác vào và ký 2 năm, rồi cũng kiếm tý"gọi là". Cứ như vậy,  sau hai năm thì 2,4 tỷ kia thấm vào đâu chứ. Đó là lý do họ ký hợp đồng có 2 năm các bạn ạ.” - wookimchan

Bạn đọc nêu những nguyên nhân của chuyện lương khủng vô căn cứ, sai quy định:

“Cơ chế phê duyệt cho doanh nghiệp nhà nước (DNNN) chưa chặt chẽ nên được người ta lợi dụng tối đa, cơ chế đánh đồng các DNNN bất kể là sản xuất kinh doanh hay công ích, mà công ích thì xài tiền thuế của dân ...” - Xuan Linh

Và quy trách nhiệm người để xẩy ra hiện tượng này:

"Ai kiểm tra giám sát tình hình sử dụng lao động? Ai phê duyệt cho các giám đốc này nhận mức thu nhập khủng đó". - Việt

“Theo tôi đầu tiên là phải xử lý mấy ông thanh tra, vì sai phạm diễn ra lâu như vậy sao lại không phát hiện ra.” - Tú Anh

“Có lẽ các vị giám đốc và các kế toán trưởng không phải không có căn cứ để chi lương đâu, chắc chắn họ phải được phê duyệt quỹ lương, phê duyệt phương án tính lương mà theo tôi hiểu thì việc phê duyệt này không ai khác là Sở Lao động thương binh xã hội TP HCM.” – LeBang

“Tôi hoàn toàn đồng ý với quan điểm của tác giả phải lên án mạnh mẽ cách làm nhủi ăn chui của một số ngành dựa danh các công ty quản lí của Nhà nước để bóc lột người lao động, sở ban ngành nào quản lí các công ty này cũng cần xem lại công tác lãnh đạo, cách hạch toán có cùng hưởng lợi trong đó không?” - Nguyễn Văn Quy

“... Tôi thấy một số cơ quan có thẩm quyền, người có quyền lực đang bị cuốn vào cơn lốc của đồng tiền. Tôi cũng như một số đồng chí khác cho rằng trách nhiệm này thuộc về Thành Uỷ, UBND thành phố HCM chứ đâu phải riêng Giám đốc doanh nghiệp....!” - Nguyễn Quốc Phong

“Lãnh đạo cả một đơn vị thì lương phải cao hơn nhân viên là đúng rồi nhưng cao tới mức "khủng" như thế này thì đúng là phải xem xét lại. Không chỉ xem lại mấy ông chủ này mà phải xem lại cả một hệ thống. Nhà nước ra quy định về mức lương cho CBVC để làm gì? Ai là người thay mặt Nhà nước kiểm tra, kiểm toán hàng năm??”- Đào Đức Thọ

Đồng thời yêu cầu thu hồi những khoản thu nhập không chính đáng:

“Nên chỉ đạo kiểm tra cụ thể, sai ở cấp nào xử lý ở cấp đó. Riêng các giám đốc cũng như các nhân viên văn phòng nên kỷ luật và thu hồi khoản tiền mà đúng ra với sức đóng góp của họ như thế là không được hưởng. Nhiều công ty nhà nước làm ăn thua lổ chính là sự tư lợi này. Mọi thiệt thòi đều thuộc về người dân.”- Đình Kim Bàng

 Và đánh thuế thu nhập những người có lương khủng nói trên:

“Tối thiểu cũng phải thu được thuế từ thu nhập ngoài lương của các vị này, một năm Nhà nước thất thu thuế không nhỏ từ thu nhập ngoài lương của các vị trong DNNN.” - vinhnd

Nhiều bạn đọc có những đề xuất cụ thể:

“Cty MTV là DN Nhà nước, đương nhiên phải thực hiện quy chế tiền lương và lao động trong DN do Bộ LĐ-TBXH và Bộ Tài chính ban hành. Có những vấn đề cần làm rõ: Trước hết, việc xây dựng quĩ lương hàng năm của DN và việc Sở Tài chính và Sở LĐ-TBXH xét duyệt có làm chặt chẽ đúng quy định hay không. Quĩ lương được duyệt có “vống” lên không. Khối lượng công việc và các tham số về lao động có đúng thực tế của DN không. Thứ hai, việc ký hợp đồng với người LĐ đã bị lợi dụng để giảm chi lương cho các đối tượng này. Việc chi trả lương, chi BHXH…có theo đúng quy định phân loại công việc thực tế không hay “thỏa thuận” nội bộ?. Ở đây vai trò của Công Đoàn cơ sở thế nào, cũng đồng tình với đồng lương bất thường của các vị lãnh đạo? Những Cty MTV này chắc chưa từng được kiểm toán? Rõ ràng ở các Cty MTV DNNN thực hiện dịch vụ XH này đang tồn tại một bất thường về việc trả lương là có vấn đề trong quản lý và thực hiện chính sách LĐTL. Cũng mong UBND TP HCM sớm làm rõ sự việc.” - An Dương

“Theo tôi, Thành ủy HCM phải kiểm điểm giám đốc 3 công ty này. Họ có xứng đáng là đảng viên nữa hay không khi chính bản thân họ là hiện thân của những tên chủ bóc lột tận cùng sức lực của người lao động và góp phần  tạo nên sự chênh lệch giàu nghèo của xã hội. .Chính quyền thành phố cũng cần làm cho ra, kỷ luật những ai bao che và phê duyệt phương án tiền lương này để tạo niềm tin cho xã hội.” - HoDung

Và đông đảo bạn đọc ủng hộ cách làm của Phó chủ tịch TP HCM, ủng hộ sự vào cuộc dũng cảm của báo Dân trí trong vụ việc này:

“Tôi rất đồng tình với cách làm của Phó chủ tịch Lê Mạnh Hà, mong ông tiếp tục chỉ đạo rà soát tại các đơn vị còn lại để đem lại sự công bằng cho người lao động.” - Truong Minh Tri

“Cảm ơn tác giả có bài viết thật hay, cảm ơn Dân trí tiếp tục phản ánh những bất cập nhiều hơn nữa.” - DaoKen

“Cảm ơn báo Dân trí đã dũng cảm đứng về phía nhân dân, chúng tôi sẽ luôn sát cánh và ủng hộ Dân trí tới cùng!” -  KieuqBa

Nguyễn Đoàn (tổng hợp)