Phê bình địa phương chi 65 tỷ đồng mua ấm chén làm quà kỷ niệm ngày lập tỉnh

Đây là một vấn đề được nêu ra tại phiên thảo luận tại UB Thường vụ Quốc hội chiều 19/4, về công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm qua.

Hoạt động kỷ niệm vượt cấp độ, phô trương lãng phí

Trình bày báo cáo về vấn đề này, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng nêu nhiều kết quả tích cực đạt được cũng như những hạn chế, tồn tại trong lĩnh vực.

Trong quản lý ngân sách Nhà nước, Bộ trưởng Tài chính khái quát, còn một số địa phương lập và giao dự toán một số nhiệm vụ chi ngân sách nhà nước chưa tuân thủ định mức, sử dụng sai nguồn kinh phí, chi không đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức, gây lãng phí, giải ngân vốn xây dựng cơ bản thuộc ngân sách nhà nước không đạt dự toán

Trong năm 2016, Chính phủ đã xây dựng chiến lược, chương trình quản lý nợ trung hạn, kế hoạch vay trả nợ hàng năm và các chỉ tiêu giám sát nợ. Việc trả nợ hàng năm được thực hiện chủ động, quy định rõ trách nhiệm về vay, trả nợ của các doanh nghiệp theo nguyên tắc tự vay, tự trả. Theo đó, công tác quản lý nợ công, cơ bản đạt được mục tiêu đề ra, nợ công vẫn trong giới hạn cho phép.

Tuy nhiên, thực tế là nợ công và nghĩa vụ trả nợ đang tăng nhanh, áp lực trả nợ trong thời gian ngắn hạn lớn, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, cơ cấu nợ công chưa thực sự bền vững, một số dự án sử dụng vốn ODA tiến độ chậm, gây lãng phí.

Năm 2016 cũng được ghi nhận với việc mua sắm, sử dụng phương tiện đi lại, phương tiện làm việc, nhất là ô tô công có chuyển biến tích cực. Công tác rà soát, sắp xếp xe ô tô công được tích cực triển khai thực hiện. Dù vậy, Bộ trưởng Tài chính thừa nhận, việc chấp hành tiêu chuẩn, định mức, chế độ sử dụng phương tiện, thiết bị làm việc, xe ô tô công có lúc, có nơi chưa nghiêm. Việc xử lý, thanh lý tài sản còn xảy ra thất thoát, lãng phí (như bán thanh lý không qua đấu giá). Việc mua sắm công còn bất cập, xác định giá gói thầu cao không hợp lý, dẫn đến giá mua sắm cao (như mua vật tư, thiết bị y tế, thuốc chữa bệnh…).

Về tổ chức bộ máy quản lý, sử dụng cán bộ, Chính phủ đánh giá, việc triển khai tinh giản biên chế đã có kết quả bước đầu. Báo cáo điểm lại chỉ đạo của Thủ tướng về việc quyết liệt quản lý thời gian lao động của cán bộ công chức, nghiêm cấm đi lễ hội trong giờ hành chính, sử dụng xe công đi lễ hội. Chính phủ quán triệt trong hệ thống hành chính việc không tổ chức chúc tết, tặng quà cấp trên dịp Tết, nghiêm cấm việc lợi dụng tổ chức giao lưu, gặp mặt để tổ chức ăn uống lãng phí, tặng quà, nhận quà với mục đích vụ lợi.

Tuy thế, việc tinh giản biên chế chưa gắn với cơ cấu cán bộ công chức, tỷ lệ tinh giản biên chế chưa đạt mục tiêu đề ra. Việc tuyển dụng, bổ nhiệm công chức không đúng quy định, buông lỏng quản lý để cán bộ công chức vi phạm kỷ luật lao động, tham gia lễ hội trong giờ làm việc, còn tình trạng sử dụng xe công đi lễ hội.

“Hoạt động tổ chức kỷ niệm của một số ngành, đơn vị địa phương có biểu hiện tăng, vượt quy mô, cấp độ, thời gian tổ chức, mời nhiều khách không đúng quy định, không phù hợp, tổ chức hoạt động phụ trợ phô trương lãng phí” – Bộ trưởng Tài chính nhìn nhận.

Dự án BOT “vống” vốn, DNNN thua lỗ, sai phạm gây thất thoát lớn

Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Chủ nhiệm UB Tài chính – Ngân sách Trần Đức Hải nêu đánh giá, việc quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước tuy đã được siết chặt gắn với yêu cầu tiết kiệm, hiệu quả nhưng có lúc, có nơi còn để xảy ra lãng phí, thất thoát, tiêu cực.

Một trong những dẫn chứng được cơ quan thẩm tra nêu ra, phê bình là năm 2016 nhiều địa phương tổ chức lễ kỷ niệm thành lập tỉnh, tái lập tỉnh, nhiều đơn vị tổ chức in ấn kỷ niệm chương... lãng phí và tốn kém. Ông Trần Đức Hải nhắc lại việc tỉnh Vĩnh Phúc chi 65 tỷ đồng đề mua quà tặng dịp thành lập tỉnh. Tập đoàn than khoáng sản Việt Nam yêu cầu các đơn vị bỏ ra hàng chục tỷ đồng mua kỷ niệm chương 80 năm ngày truyền thống…

Nói về hiện tượng nhiều địa phương, cơ quan chấp hành chấp hành quy định về tiêu chuẩn, định mức, chế độ sử dụng phương tiện, thiết bị làm việc, xe ô tô công chưa nghiêm, cơ quan thẩm tra cũng khái quát, việc xử lý, thanh lý tài sản còn xảy ra thất thoát, lãng phí, nhất là đối với xe ô tô công và gây nhiều bức xúc trong nhân dân (bán thanh lý không qua đấu giá,…). Cụ thể, theo báo cáo của Ban Tuyên giáo Trung ương, sau khi thực hiện các quy định mới về chế độ trang bị, sử dụng xe ô tô công, dự kiến sẽ dôi ra khoảng 7.000 chiếc.

Tình trạng lãng phí, thất thoát trong quản lý, sử dụng vốn đầu tư xây dựng cơ bản cũng được nhắc đến với con số nợ đọng năm 2016 tới trên 9.500 tỷ đồng.

Nổi lên là hiện tượng kiểm toán nhà nước đã chỉ ra: 11/27 dự án BOT bị đẩy tăng tổng mức đầu tư bất hợp lý lên 465 tỷ đồng, một số dự án lớn tăng tổng mức đầu tư ban đầu lên 100%, nhiều dự án trong 27 dự án BOT được kiểm toán phải rút ngắn từ 5-7 năm thu phí, tổng cộng tất cả các dự án phải giảm hơn 100 năm thu phí, kiểm toán kiến nghị giảm chi phí vốn đầu tư của các dự án là 4.500 tỷ đồng.

Việc đặt các trạm thu phí còn nhiều bất cập gây bức xúc trong nhân dân ở nhiều địa phương Hòa Bình, Phú Thọ, Nghệ An và Thái Bình... (trạm thu phí tại cầu Bến Thủy 1 và Bến Thủy 2 tỉnh Hà Tĩnh và Nghệ An, trạm thu phí Tam Nông tỉnh Phú Thọ, trạm thu phí Thanh Nê tỉnh Thái Bình...).

Vấn đề đội vốn đầu tư ở các dự án lớn như tuyến đường sắt Yên Viên – Hạ Long, đường sắt đô thị Nhổn – ga Hà Nội; Những dự án thua lỗ lớn của các DNNN (riêng 12 dự án đầu tư của các DN ngành Công Thương với số vốn 30.000 tỷ đồng đã để lại hậu quả lớn); Sai phạm gây thất thoát tiền, tài sản nhà nước như tại TCty cổ phần xây lắp Dầu khí PVC… cũng được đề cập.

P.Thảo