Quy hoạch chung đô thị Hòa Lạc: Gỡ nút thắt cho phát triển đô thị vệ tinh

Hòa Lạc là đô thị vệ tinh lớn nhất và hình thành sớm nhất trong số 5 đô thị vệ tinh của Hà Nội. Việc xây dựng thành công đô thị này sẽ là bài học quý để Thủ đô thực hiện phát triển các đô thị vệ tinh còn lại kết nối theo chức năng chuyên biệt, giảm áp lực quá tải cho khu đô thị lõi.

Hình thành đô thị hiện đại, đồng bộ

Bản quy hoạch chung đô thị Hòa Lạc đến năm 2030, tỷ lệ 1/10.000 chính thức được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định phê duyệt vào ngày 28/5/2020 và TP Hà Nội tổ chức công bố công khai vào ngày 9/7/2020.

Đây có thể coi là dấu mốc quan trọng để Hà Nội triển khai xây dựng 1 trong 5 đô thị vệ tinh nhằm giảm áp lực gánh nặng về dân số, hạ tầng cho khu vực đô thị trung tâm.

Theo quyết định phê duyệt, phạm vi ranh giới quy hoạch đô thị Hòa Lạc thuộc địa giới hành chính các huyện Quốc Oai, Thạch Thất và thị xã Sơn Tây, TP Hà Nội với quy mô nghiên cứu khoảng 17.274ha. Ranh giới cụ thể, phía Bắc giáp với trục Hồ Tây – Ba Vì; phía Đông là sông Tích; phía Tây và Nam giáp với tỉnh Hòa Bình.

Mục tiêu được xác định là phát triển đô thị Hòa Lạc thành đô thị mới hiện đại, đồng bộ hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật có vai trò giảm tải về chức năng và áp lực về dân số cho đô thị trung tâm, là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội các huyện ngoại thành.

Đây cũng là cơ sở để quản lý phát triển đô thị và phát triển kinh tế - xã hội phù hợp với định hướng Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô.

Phân thành 7 khu vực chức năng

Đô thị Hòa Lạc được phân thành 7 khu vực chức năng chính gồm: Khu Đại học Quốc gia Hà Nội (khu HL1); Khu Công nghệ cao (khu HL2); Khu vực Đô thị sinh thái (khu HL3, HL4, HL5); Khu vực đô thị Phú Cát - Hòa Thạch (khu HL6); Khu vực sân bay Hòa Lạc (khu NN1); Khu vực nông nghiệp (thuộc vành đai xanh xung quanh vùng nội đô - khu NN2, NN3, NN4, NN5); Khu vực Viên Nam (thuộc vành đai xanh xung quanh vùng nội đô - khu ST).

Về định hướng tổ chức phát triển không gian, đô thị Hòa Lạc có mô hình phát triển gồm 2 vùng chính là vùng phát triển đô thị (lõi đô thị), có quy mô diện tích khoảng 7.450,08ha (chiếm 43,1%) và vùng vành đai xung quanh đô thị (là phần còn lại trong phạm vi nghiên cứu quy hoạch chung đô thị Hòa Lạc), có quy mô diện tích khoảng 9.823,92ha (chiếm khoảng 56,9%).

Trong đó, vùng lõi đô thị phát triển xây dựng theo mô hình đô thị, tập hợp các khu chức năng và khu đô thị mới, với các trung tâm cấp vùng và khu vực, như Khu công nghệ cao, Khu Đại học Quốc gia Hà Nội, các khu đô thị mới; hệ thống trung tâm công cộng, trung tâm y tế cấp vùng và các khu chức năng đô thị được đan xen, kết nối bởi hành lang xanh sinh thái tích hợp với khu nhà ở thấp tầng, nhà biệt thự sinh thái có mật độ xây dựng thấp.

Ngoài ra, kết nối giữa không gian tự nhiên với không gian đô thị hiện đại và bảo vệ, tôn tạo một số làng xóm hiện hữu có chỉnh trang cải tạo...
Vùng vành đai xanh bao quanh đô thị phát triển xây dựng theo mô hình nông thôn mới, bao gồm: Khu vực nông nghiệp phía Tây sông Tích; khu sinh thái rừng núi Viên Nam; vùng đệm xanh xung quanh sân bay Hòa Lạc kết nối với hồ Đồng Mô, rừng quốc gia Ba Vì và các khu chức năng đặc thù; sân bay Hòa Lạc; hạn chế phát triển nhóm nhà ở riêng lẻ không bảo đảm đồng bộ, chỉ xem xét bố trí các dự án phát triển khu nhà ở có quy mô trên 20ha với các chức năng kết nối hạ tầng đồng bộ, bảo đảm mật độ xây dựng thấp, công trình thấp tầng.

Sớm triển khai quy hoạch

Chương trình ưu tiên đầu tư trong giai đoạn từ nay đến năm 2025 là triển khai theo quy hoạch 2 dự án trọng tâm của đô thị Hòa Lạc là Khu công nghệ cao Hòa Lạc và Khu Đại học quốc gia Hà Nội.

Hệ thống hạ tầng của 2 dự án này làm tiền đề thúc đẩy các dự án phát triển đô thị khác. Đồng thời, kêu gọi các dự án đầu tư phát triển đô thị mà trước hết là các dự án thành phần. Song song với việc xây dựng cơ chế chính sách khuyến khích và ưu đãi đầu tư cho các dự án đầu tư xây dựng tại đô thị Hòa Lạc...

Chủ tịch UBND huyện Thạch Thất Nguyễn Mạnh Hồng đề nghị UBND TP và các sở, ngành sớm triển khai lập quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết trong phạm vi đô thị vệ tinh Hòa Lạc và triển khai các bước tiếp theo.

Đồng thời đẩy mạnh việc thu hút đầu tư để cụ thể hóa quy hoạch chung đã được Thủ tướng phê duyệt. Tổ chức lập quy hoạch vùng, liên vùng, liên huyện để huyện Thạch Thất và các huyện, thị xã rà soát, đề xuất cập nhật một số nội dung điều chỉnh quy hoạch chung huyện kết nối với đô thị vệ tinh Hòa Lạc đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương trong giai đoạn mới.

Để đẩy nhanh việc triển khai thực hiện, nhiều chuyên gia cho rằng, Hà Nội và các địa phương cần chủ động triển khai quy hoạch, bám sát vào Quy định quản lý theo đồ án quy hoạch.

Đồng thời cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các địa phương và Bộ Xây dựng để sớm tháo gỡ vướng mắc trong quá trình triển khai. Cần thiết có thể ban hành quy chế riêng, gắn trách nhiệm cụ thể đối với từng thành phần công việc.

Phó Vụ trưởng Vụ Quy hoạch - Kiến trúc, Bộ Xây dựng Vũ Anh Tú đánh giá, bản Quy hoạch chung đô thị Hòa Lạc được Thủ tướng phê duyệt là tài liệu đầu tiên quan trọng để Hà Nội làm cơ sở triển khai lập các đô thị phân khu, quy hoạch chi tiết các dự án đầu tư phát triển.

Hà Nội và các địa phương tiếp tục rà soát các dự án đã và đang thực hiện trong phạm vi đô thị Hòa Lạc để kịp thời có giải pháp khả thi. Trong quá trình thực hiện Bộ Xây dựng sẵn sàng sát cánh với TP Hà Nội để đưa những ý tưởng, định hướng trong nội dung của bản đồ án Quy hoạch chung đô thị Hòa Lạc sớm trở thành hiện thực.

Theo Vũ Lê

Báo Kinh tế & đô thị