Một "làn gió mới" đang thổi vào văn hóa cà phê ở Nhật Bản

Akira Nagai, 73 tuổi, nói rằng ông đã có nhiều năm thăng trầm với tư cách là chủ sở hữu và điều hành của Coffee Ashi. Ông thường pha cà phê và làm thức ăn trong căn bếp nhỏ tại quán cà phê mang phong cách old-school Asakusabashi của mình, với những bức tường, bề mặt chất đầy nồi, chảo, và hiện tại có thêm sự xuất hiện đặc biệt của một tấm nhựa bảo vệ lớn.

Sự chặt chẽ của các cơ quan quản lý trong những năm gần đây đã tạo nên sự khan hiếm của những gương mặt "kissaten" mới. Tuy nhiên, kể từ khi đại dịch xảy ra, khách hàng mới bắt đầu xuất hiện. Các khách hàng này sống ở gần quán cà phê của ông Nagai. Bởi dịch bệnh, họ có xu hướng ngại di chuyển xa và muốn tìm kiếm, khám phá những địa điểm quanh địa phương mình. Đây là khởi đầu để họ quyết định dành tình yêu cho những quán "kissaten" như Coffee Ashi.

"Trước đại dịch, khách hàng là những người trẻ tuổi rất hiếm. Hầu hết các nhân viên làm việc tại quán đều cùng tuổi với tôi. Tôi cảm giác như thể có một luồng gió mới đang thổi vào Coffee Asshi vậy", Nagai nói.

Covid-19 đã làm tăng thêm mức độ rủi ro cho thói quen hàng ngày, gây ra sự biến đổi trong văn hóa cà phê. Nhưng như nhà nhân chủng học Merry White viết trong cuốn "Coffee Life in Japan", rằng sự thay đổi là một khái niệm không có gì mới mẻ. Và các quán cà phê đã "chứng kiến sự đổi mới, quá độ trong nền văn hóa đô thị cũ và mới, chính trị và cuộc sống cá nhân".

Theo số liệu thống kê, khách hàng tại Nhật bắt đầu hình thành thói quen uống tại nhà thay vì sử dụng ở quán. Key Coffee, một nhà phân phối hạt cà phê lớn có trụ sở tại Tokyo, gần đây đã báo cáo doanh số bán các sản phẩm gia dụng tăng hơn 30%. Ngoài ra, tình trạng của các quán cà phê trên toàn quốc, từ các cửa hàng Kissaten theo định hướng lịch sử và các cửa hàng được cải tiến trong làn sóng Covid thứ ba, đã có nhiều sắc thái hơn.

"Có điều gì đó về quán cà phê chúng ta không thể diễn tả bằng con số. Đó là những quán cà phê trong làn sóng thứ ba" - Terutaka Yamaji, người sáng lập Công ty cà phê Streamer, một cửa hàng cà phê tiên phong của giai đoạn Covid này đã nói. Theo Yamaji, cả chủ quán và khách hàng đều có thể thích nghi và coi đó là điều bình thường trong dịch Covid-19".

Cuộc cách mạng kỹ thuật số do đại dịch gây ra đã hình thành nên những quán café "đặc biệt" áp dụng phương pháp phân phối café mới. Sau khi công ty cà phê Streamer đóng cửa các địa điểm truyền thống trong tình trạng khẩn cấp đầu tiên vào tháng 5 năm ngoái, họ đã mở cửa hàng trực tuyến đầu tiên, bán hạt và cà phê thành phẩm như một cách để tiếp cận khách hàng.

Blue Bottle Coffee Japan, một nhà rang xay và nhà bán lẻ cà phê có trụ sở tại California, đã tổ chức các lớp học cà phê trực tuyến và hội thảo nghiên cứu trong suốt đại dịch. Ryoh Itoh, giám đốc tại Blue Bottle Coffee Japan đã hình dung ra một tương lai mới trong ngành công nghiệp cà phê, nơi bao gồm một ứng dụng được kết nối liền mạch giữa mô hình trực tuyến và ngoại tuyến, từ đó đem đến người dùng những "trải nghiệm được cá nhân hóa và có thiết kế riêng biệt".

Về cốt lõi, đổi mới kỹ thuật số thúc đẩy việc tiêu thụ cà phê dễ dàng hơn. Cuộc trò chuyện với chủ sở hữu và nhân viên pha chế của các cửa hàng lớn nhỏ cho thấy rằng những khách hàng mới từ cộng đồng địa phương đã bắt đầu khám phá ra các quán cà phê luôn nằm khuất nẻo nơi sân sau giữa thành phố đông đúc. Đối với nhiều quán cà phê "đặc biệt", nơi phụ thuộc rất nhiều vào lượng khách du lịch quốc tế, điều này đã phần nào xoa dịu tình trạng ế ẩm do Covid-19.

Tomoya Otani, tổng giám đốc của Allpress Espresso Japan, một chi nhánh của cửa hàng cà phê đặc sản từ New Zealand, đã theo dõi doanh số và xu hướng kinh doanh của các khách hàng bán buôn. "Đối với Allpress, các doanh nghiệp ở các khu dân cư đang phục hồi nhanh hơn so với các khu vực tập trung vào cung cấp cho doanh nghiệp", ông nói.

Hai hiện tượng dường như trái ngược nhau này - kỹ thuật số và địa phương - hóa ra lại có sự liên kết và đã đánh dấu một mốc đáng nhớ cho văn hóa cà phê trên khắp Nhật Bản. Nói một cách nhã nhặn như Otani thì, mục đích khi tới quán cà phê rất đa dạng: đối với một số người, quán cafe là nơi họ tìm thấy sự thanh thản và nạp năng lượng cho bản thân, một số khác "tìm kiếm những quán café có thức ăn, đồ uống tuyệt vời, một nơi để trò chuyện, gặp gỡ đối tác kinh doanh, bạn bè".

Do đó, rất có thể, sẽ càng ngày có thêm nhiều sự thay đổi và cải tiến trong văn hóa cà phê tại Nhật Bản.