Không gian mở thoái trào: Khi con người cần riêng tư hơn sự kết nối

Từng có một thời, việc phá bỏ những bức tường được xem là cuộc cách mạng trong kiến trúc nhà ở. Không gian mở lên ngôi như một biểu tượng của sự phóng khoáng, hiện đại và kết nối. Người ta mê đắm cảm giác căn nhà ngập tràn ánh sáng, nơi phòng khách, bếp và phòng ăn hòa làm một, giúp các thành viên dễ dàng tương tác, cha mẹ vừa nấu ăn vừa có thể trông chừng con cái.

Thế nhưng, giấc mơ về một không gian chung hoàn hảo đang dần phai nhạt. Đại dịch và xu hướng làm việc tại nhà đã trở thành một phép thử khắc nghiệt, phơi bày những điểm yếu chí mạng của lối thiết kế này.

"Chúng ta từng yêu thích cảm giác rộng rãi, thoáng đãng. Nhưng khi phải ở nhà suốt ngày, ai cũng tự hỏi làm thế nào để có được chút riêng tư", bà Heather Goerzen, Giám đốc thiết kế tại Havenly, chia sẻ.

Thực tế phũ phàng hơn nhiều so với những hình ảnh lung linh trên tạp chí. Trong một không gian không có vách ngăn, tiếng ồn từ chiếc TV trong phòng khách có thể phá tan sự tập trung của người đang làm việc ở bàn ăn. Mùi thức ăn từ bếp lan tỏa khắp nơi, và chỉ một vài chiếc bát đĩa chưa rửa cũng đủ sức phá vỡ sự ngăn nắp của toàn bộ không gian.

Bà Rachel Stults, Biên tập viên quản lý của Realtor.com, đồng tình: "Khi cả ngôi nhà chỉ là một phòng lớn, nó không còn phù hợp với sinh hoạt hằng ngày. Giờ đây, mọi người muốn có những khu vực tách biệt, hoặc ít nhất là có thể đóng lại khi cần".

Nhu cầu về sự riêng tư và không gian cá nhân lên ngôi. Thay vì một không gian chung cho tất cả, giờ đây mỗi người cần một góc nhỏ cho riêng mình: Để làm việc, để đọc sách, hay đơn giản là để được ở một mình.

Mẹo hay phân vùng không cần xây tường

Việc nhận ra vấn đề không có nghĩa là bạn phải tiến hành một cuộc cải tạo tốn kém. Các nhà thiết kế nội thất hàng đầu khẳng định, bạn hoàn toàn có thể cứu không gian mở của mình bằng những giải pháp thông minh và tinh tế. Chìa khóa nằm ở việc phân vùng không gian một cách trực quan.

Ông Dan Mazzarini, Giám đốc sáng tạo của BHDM Design, nhấn mạnh: “Hãy để mọi người dễ dàng hình dung các khu vực chức năng khác nhau trong cùng một không gian”.

Dưới đây là những mẹo hay từ chuyên gia bạn có thể áp dụng ngay:

Dùng nội thất làm “vách ngăn ảo”

Thay vì đặt ghế sofa sát tường như truyền thống, hãy thử kéo nó ra giữa phòng. Tấm lưng của sofa sẽ tự nhiên tạo thành một ranh giới mềm, phân chia khu vực tiếp khách với không gian ăn uống hoặc làm việc.

Một chiếc bàn console hay kệ sách thấp đặt phía sau sofa cũng là một ý tưởng tuyệt vời.

Sức mạnh của thảm trải sàn

Đây là cách đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả. Hãy sử dụng những tấm thảm khác nhau cho từng khu vực. Một tấm thảm lớn cho phòng khách, một tấm khác cho khu vực bàn ăn.

Thủ thuật này giúp "khoanh vùng" chức năng một cách rõ ràng, tạo cảm giác mỗi không gian có sự riêng biệt dù vẫn nằm trong một tổng thể chung.

Tạo vách ngăn linh hoạt

Nếu cần sự riêng tư cao hơn, hãy cân nhắc sử dụng kệ sách cao, mở hai mặt hoặc một tấm bình phong. Những vật dụng này không chỉ giúp che chắn tầm nhìn mà còn là điểm nhấn trang trí đắt giá, tăng tính thẩm mỹ mà không gây cảm giác nặng nề, bí bách như một bức tường gạch.

Không gian bán mở - Xu hướng của tương lai

Thay vì quay lại với những bức tường kín mít, xu hướng mới của kiến trúc hiện đại đang hướng đến “không gian bán mở” (broken-plan) - một phiên bản tinh chỉnh, thực tế hơn của không gian mở truyền thống.

Nhà thiết kế bếp nổi tiếng Johnny Grey cho biết: “Đây là sự tiến hóa tự nhiên của không gian mở. Không gian vẫn giữ được sự thông thoáng, nhưng được phân chia hợp lý hơn nhờ cách bố trí nội thất hoặc các vách ngăn nhẹ”.

Khái niệm này giúp dung hòa hai yếu tố tưởng chừng đối lập: sự kết nối và tính riêng tư. Các giải pháp phổ biến hiện nay gồm vách kính trượt, cửa gỗ lam hoặc hệ rèm linh hoạt, cho phép ánh sáng lan tỏa khắp nhà nhưng vẫn có thể tạo ranh giới khi cần.

Katie Fontana, nhà sáng lập thương hiệu nội thất Plain English, chia sẻ: “Khách hàng của chúng tôi ngày càng chuộng vách kính ngăn giữa bếp và phòng ăn. Chúng giúp không gian trông gọn gàng, có tổ chức hơn mà không gây cảm giác chật chội”.

Tuy nhiên, giới chuyên gia đều đồng thuận rằng điều quan trọng nhất không phải là không gian “mở” hay “đóng”, mà là sự linh hoạt. Một ngôi nhà lý tưởng phải có khả năng thích ứng, có thể mở ra để kết nối hoặc khép lại để riêng tư, tùy theo tâm trạng và nhu cầu của gia chủ.

Như Maria Speake, nhà sáng lập Retrouvius, nhận định: “Không gian mở không lỗi thời. Nó chỉ đang bước sang một giai đoạn mới, trưởng thành, tinh tế và nhân văn hơn”.

Cốt lõi của không gian sống hiện đại không nằm ở độ mở, mà ở khả năng biến hóa linh hoạt. Đó mới là chìa khóa cho một tổ ấm đích thực.