Kanzashi: Chiếc trâm cài tô điểm vẻ đẹp của phụ nữ Nhật khi mặc kimono

Trước đây, kanzashi thường được làm bằng nhiều chất liệu như gỗ, vàng, bạc, ngà voi hoặc lụa. Tới gần đây người ta mới bắt đầu làm kanzashi từ nhựa. Để khiến trâm cài thêm bắt mắt, rất nhiều vật liệu hiếm được đính thêm như san hô, đá agate, ngọc bích và pha lê.

Nguồn gốc của kanzashi bắt nguồn từ người Nhật cổ. Thời đó con người tin rằng sức mạnh đặc biệt được chứa đựng trong những chiếc que nên khi cài vào tóc thì những linh hồn và năng lượng xấu sẽ bị xua đuổi. Do vậy, thực ra kanzashi được coi là bùa hộ mệnh, chứ không phải chỉ là một món đồ phụ kiện.

Dưới thời Azuchi-Momoyama (1573~1600 TCN), phụ nữ Nhật từ ưa tóc dài thẳng chuyển sang chuộng nhiều kiểu tóc khác nên cần thêm nhiều phụ kiện để tô điểm cho mái tóc. Việc chế tạo và sử dụng kanzashi vì vậy trở thành thông dụng.

Bước vào thời kỳ Edo (1603 TCN) ở Kyoto, hana kanzashi (trâm cài tóc hoa) bắt đầu trở nên phổ biến. Có giai đoạn phụ nữ Nhật chịu ảnh hưởng của xu hướng châu Âu và kanzashi bị lỗi thời. Nhưng ngày nay, với làn sóng đề cao truyền thống và ý nghĩa lịch sử, cũng như sự tiện dụng của kanzashi, loại trâm cài này được ưa chuộng trở lại.

Hiện nay kanzashi có rất nhiều kiểu dáng. Dưới đây là những loại phổ biến nhất:

Ogi kanzashi

Loại kazashi này được coi là kiểu công chúa. Nó có hình quạt và thường được maiko sử dụng. Các maiko mới sẽ đeo 2 ogi kanzashi vào ngày họ bắt đầu ra mắt (misedashi).

Hirate-kanzashi

Hirate kanzashi là loại kanzashi nhỏ và mảnh, có 2 răng. Nó vốn được samurai nữ sử dụng. Phần đầu của hirate kanzashi được thiết kế thành hình tròn, thoi hoặc bông hoa. Loại trâm này trước đây được làm bằng bạc, gỗ hoặc tre nhưng giờ đây chúng chủ yếu được làm bằng nhựa do giá thành rẻ.

Tama-kanzashi

Hình dạng của tama-kanzashi giống một cái ngoáy tai. Một đầu được trang trí bằng một viên bi tròn nhiều màu. Viên bi này có thể được làm từ bởi hổ phách, ngọc lưu ly, ngọc thạch, mai rùa, ngà voi, kính nhựa.

Yoshicho

Yoshicho tương tự tama-kanzashi nhưng không có viên bi nhỏ ở đầu. Trước đây, loại trâm này được làm bằng kim loại và chỉ dành cho phụ nữ đã lập gia đình. Geisha có thể cài 2 chiếc kanzashi loại này, còn gái làng chơi thì có thể đeo bao nhiêu chiếc tùy thích.

Tsumami-Kanzashi

Tsumami-Kanzashi hay còn gọi là 'hana-kanzashi' bởi chúng được chế tác theo hình dáng của bông hoa. Loại kanzashi này được làm từ lụa nhiều màu. Tsumami-Kanzashi thường được maiko sử dụng.