Đất sạch cũng mất 500 ngày mới làm xong thủ tục dự án nhà ở xã hội

Chia sẻ tại buổi tọa đàm Tháo gỡ điểm nghẽn nhà ở xã hội do Báo Thanh Niên tổ chức sáng nay tại Hà Nội, ông Nguyễn Hữu Đường, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Bình, cho biết doanh nghiệp có 2 khu đất sạch ở quận Hoàng Mai (Hà Nội). Các khu đất này có quy hoạch của UBND TP Hà Nội từ năm 2015, rất chi tiết về mật độ, chiều cao, dân số…

"Công ty chúng tôi phải chờ hơn 500 ngày, đến ngày 24/5/2023 mới được thành phố cấp chủ trương đầu tư nhà ở xã hội trên một lô đất, hy vọng lô đất còn lại cũng được TP Hà Nội chấp thuận", ông Đường cho biết thêm.

Theo ông Hà Quang Hưng, Cục phó Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), nhu cầu NOXH của người dân đang rất cao, thể hiện điển hình như việc bốc thăm mua căn hộ tại dự án NHS Trung Văn vừa qua.

Để giải quyết tận gốc vấn đề, theo ông Hưng giải pháp sẽ là tiến hành tăng được nguồn cung NOXH. Khi nguồn cung đáp ứng tương đối đầy đủ được nhu cầu thực tế thì các vấn đề tiêu cực như "cò mồi", thổi giá, tiền chênh… trong phân phối NOXH mới có thể giảm xuống.

Và để có được nguồn cung thì những vấn đề về tạo quỹ đất, thủ tục hành chính, nguồn vốn… phải được khơi thông. Đồng thời là cần có cơ chế hỗ trợ tốt hơn, thực chất hơn cho chủ đầu tư mới thu hút được nhiều doanh nghiệp tham gia. Như định mức lợi nhuận hiện nay cao nhất là 10%, nhưng trong tương lai các mức ưu đãi cao hơn như 15%, 20%... thì cần nghiên cứu xem xét sao cho thực chất, đúng mức. Tuy nhiên, cũng cần làm cho doanh nghiệp hiểu về vai trò, nghĩa vụ chính trị đối với xã hội.

Về vấn đề có nên mở rộng đối tượng thụ hưởng chính sách NOXH, ông Hưng cho rằng với 10 nhóm hiện hành đã là rất lớn. Trước mắt, cần tập trung giải quyết thấu đáo rồi mới rà soát, nghiên cứu sau. Với điều kiện kinh tế, xã hội như hiện nay, để giải quyết được mục tiêu 1 triệu căn hộ NOXH cũng không đơn giản, phải là sự nỗ lực quyết tâm, cố gắng phối hợp của nhiều cơ quan, ban, ngành, địa phương…

Về phía ngành ngân hàng, bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước), cho rằng cần có giải pháp tổng thể để tháo gỡ khó khăn vướng mắc, để tăng thanh khoản cho thị trường, khi mà có nguồn cung thì dòng vốn cho NOXH sẽ được khơi thông.

Bà Giang cũng cho biết, tại Nghị quyết 33 của Chính phủ và văn bản hướng dẫn của Bộ Xây dựng đã giao quyền các tỉnh, thành phố lên danh mục, phê duyệt danh mục dự án NOXH. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước mong muốn các địa phương khẩn trương rà soát phê duyệt danh mục các dự án để đăng công khai, từ đó các ngân hàng thương mại có cơ sở xem xét cho vay.

GS Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhìn nhận, về kiến nghị của Hà Nội là giải quyết đất công xen kẹt trong phạm vi ranh giới dự án đầu tư thì rất nhiều nơi gặp khó khăn, chứ không riêng gì địa phương nào. Hơn nữa, theo quan điểm của Ngân hàng Thế giới, cũng không nên có quan niệm là NOXH mà phải chuyển sang nhà ở thương mại giá rẻ với ưu đãi nhất định về thuế, tiếp cận đất đai, vốn.

Ngoài ra, cũng cần đi kèm với chính sách về nhà ở là cải cách chế độ tiền lương, chế độ phúc lợi mới tạo nên tổng thể giải quyết được vấn đề an sinh xã hội. Các doanh nghiệp nên đào sâu hơn nữa vào quá trình phát triển phân khúc nhà ở thương mại giá rẻ. Sức doanh nghiệp có thể tạo ra được áp dụng công nghệ xây dựng, công nghệ vật liệu xây dựng làm giá thành nhà ở giảm đi rất nhiều.

Ông Bùi Tiến Thành, Trưởng phòng phát triển đô thị (Sở Xây dựng Hà Nội), cũng đưa ra 3 góp ý để đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án nhà ở nói chung, NOXH nói riêng.

Thứ nhất, trình tự thủ tục hành chính đầu tư NOXH phải rút ngắn lại. Trường hợp có đầu thầu lựa chọn chủ đầu tư đối với dự án NOXH thì cần có quy định riêng, chứ hiện nay là mất 2 năm. Như vậy là quá dài cho một thủ tục lựa chọn chủ đầu tư.

Thứ hai, cần phải rà soát, bãi bỏ những quy định thủ tục hành chính không cần thiết, đối với triển khai dự án nhà ở nói chung, NOXH nói riêng, cái gì không nhất thiết phải có thì bỏ ngay. Bởi vì, đối với NOXH thì doanh nghiệp hưởng lợi tức chỉ 10% là tối đa, không giống như dự án thương mại khác.

Thứ ba, kiến nghị nội dung này liên quan đến trình tự triển khai dự án nhà ở nói chung, NOXH nói riêng. Trong quá trình triển khai, thời gian gần đây, các doanh nghiệp gặp khó khăn về diện tích đất công nằm xen kẹt dạng "xôi đỗ" trong phạm vi ranh giới dự án nhà ở, NOXH.