"Bão giá" nguyên vật liệu, cách gì gỡ cho các dự án xây dựng?

Bộ Xây dựng mới đây tổ chức hội nghị "Trao đổi khó khăn, vướng mắc trong quản lý chi phí đầu tư xây dựng và giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc".

Hội nghị diễn ra trong bối cảnh chi phí vật liệu xây dựng tăng nhanh làm tăng tổng mức đầu tư, dự toán xây dựng công trình, ảnh hưởng đến kế hoạch phân bổ vốn đầu tư trung hạn đã được Quốc hội thông qua.

Với nguồn lực hạn chế, chi phí đầu tư xây dựng tăng sẽ ảnh hưởng đến việc cân đối ngân sách, điều chỉnh nguồn vốn đầu tư, kế hoạch đầu tư cho từng dự án như đường bộ cao tốc, sân bay Long Thành, cảng biển...

Trao đổi thêm với phóng viên, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Hồng Minh cho biết Bộ Xây dựng đã thành lập tổ theo dõi thông tin thị trường giá xây dựng, bất động sản, dịch vụ hạ tầng đô thị.

Theo đó, các diễn biến giá vật liệu xây dựng sẽ được kịp thời tổng hợp, báo cáo và đưa ra các dự báo các kịch bản trong trường hợp biến động giá vật liệu làm cơ sở tham mưu các cơ chế, chính sách và công tác điều hành của Chính phủ.

Đối với các dự án giao thông trọng điểm như cao tốc Bắc - Nam, Bộ Xây dựng dự kiến làm việc với Bộ Giao thông vận tải, các địa phương có công trình đi qua để nắm bắt các nội dung còn vướng mắc nhằm hỗ trợ, hướng dẫn cùng giải quyết tháo gỡ kịp thời.

Cụ thể theo ông Minh, thời gian qua, chịu tác động bởi dịch bệnh Covid-19 kéo dài, xung đột xảy ra một số quốc gia…, giá cả nhiên liệu, vật liệu xây dựng chủ yếu có nhiều biến động, liên tục tăng, vượt ngoài khả năng dự báo.

"Một số thời điểm, giá vật liệu trên thị trường tăng hơn 30%. Trong khi đó, việc công bố giá và chỉ số giá xây dựng của hầu hết các địa phương đều có "độ trễ" hơn so với diễn biến thị trường. Điều này dẫn đến tình trạng giá một số loại vật liệu chủ yếu (thép, xi măng, cát, đá, nhựa đường) công bố tại một số địa phương chưa bám sát diễn biến giá trên thị trường. Giá nhân công, máy thi công công bố tại một số địa phương có nơi chưa phản ánh đúng mức giá thị trường", ông Minh nêu thực tế.

Hiện Thông tư 11/2021/TT-BXD đã quy định về danh mục, thông tin thị trường liên quan đến vật tư, vật liệu công bố trên địa bàn nhưng theo ông Minh, một số nơi chưa thực hiện công bố chi phí vận chuyển vật liệu trên địa bàn, nhất là đối với các vật liệu khai thác như cát, đá, đất đắp...

Thực trạng trên là một trong những nguyên nhân tác động đến dữ liệu tính toán, dự trù chi phí các dự án đầu tư xây dựng và điều chỉnh giá trong việc thanh toán, quyết toán hợp đồng các gói thầu xây dựng đang triển khai, nhiều nhà thầu hoặc đơn vị thi công cầm chừng, hoặc làm chậm tiến độ thi công để chờ công bố giá.

Trước những biến động của thị trường xây dựng, Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho biết Bộ đã có văn bản hướng dẫn UBND các địa phương thực hiện các giải pháp nhằm kiểm soát và tránh hiện tượng tăng giá từ các nguyên nhân đầu cơ, thổi giá.

Cũng theo vị này, Bộ đã giao nhiệm vụ cho các cơ quan chuyên môn nghiên cứu, đề xuất các giải pháp để xác định và kiểm soát chặt chẽ giá các thiết bị, vật liệu xây dựng trong quá trình lập, quản lý chi phí đầu tư xây dựng phù hợp với yêu cầu của thị trường, ngăn ngừa nguy cơ xảy ra vi phạm trong việc xác định giá vật liệu, thiết bị, ảnh hưởng đến chi phí, làm giảm hiệu quả đầu tư. Đồng thời đề nghị các địa phương theo dõi bám sát và tổ chức công bố giá cho các loại vật liệu khi có sự biến động.