Sóc Trăng: Nỗi bức xúc của một thương binh

Năm 2005 xây cầu Nhu Gia, phần đất đó bị thu hồi nhưng khi làm biên bản thống kê đền bù, cán bộ thống kê cũng như hội đồng đền bù ghi biên bản không đúng diện tích bị thu hồi. Còn về giá đền bù, ban đầu đền theo giá 8.000 đ/m2, khi ông khiếu nại thì được nâng lên giá đền bù là 500.000đ/m2 (có xác nhận của UBND xã Thạnh Phú) nhưng ông không đồng ý vì vẫn thấp hơn so với quy định. Ngày 28/12/2005, ông Minh nhận được bản thống kê đền bù theo giá 18.000đ/m2.

Ông Minh khiếu nại chưa được giải quyết thì Ban giải phóng mặt bằng và chính quyền huyện Mỹ Xuyên buộc ông ngừng hoạt động nuôi rắn. Cuối tháng 10/2008, cán bộ của huyện Mỹ Xuyên cho ông biết chỉ đền bù cho ông giá 18.000đ/m2. Ông Lê Hùng Minh bức xúc: “Theo quyết định của UBND tỉnh Sóc Trăng, giá đất ở tại khu vực của tôi là 2,5 triệu đồng/m2, còn đất phi nông nghiệp được tính bằng 70% giá đất liền kề (1,75 triệu đồng/m2), vậy mà UBND huyện Mỹ Xuyên lại ép chúng tôi phải nhận với giá 18.000/m2. Còn trang trại rắn của tôi cũng đã được cơ quan chức năng kiểm đếm, xác minh thiệt hại, chấp thuận hỗ trợ cho tôi với số tiền 626.797.500 đồng, nhưng sau đó tỉnh lại không cho tôi nhận tiền với lý do tôi thu gom rắn chứ không nuôi, không có cơ sở chứng minh rắn nuôi”.

Trong khi đó, Chi cục kiểm lâm Sóc Trăng đã có báo cáo đầy đủ về khối lượng rắn hàng hóa do ông Lê Hùng Minh xuất bán trong 3 năm (từ năm 2004-2006); tờ trình về gây nuôi xuất bán rắn trong 3 năm của ông Minh (có xác nhận của Chi cục kiểm lâm Sóc Trăng và Chi cục thuế huyện Mỹ Xuyên); biên bản xác nhận của Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Sóc Trăng; báo cáo hàng năm (có xác nhận của UBND xã Thạnh Phú)…nhưng UBND tỉnh Sóc Trăng vẫn cho rằng “không xác định được khối lượng rắn tự nuôi và khối lượng rắn do thu gom trong quá trình sản xuất nên không đủ cơ sở xem xét”. Thanh tra Nhà nước tỉnh Sóc Trăng cũng báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh là ông Minh không nuôi rắn để Chủ tịch UBND tỉnh bác yêu cầu bồi thường thiệt hại của ông Minh.

Ngày 26/4/2010, UBND tỉnh Sóc Trăng có Quyết định số 36/QĐKN-CTUBND bác đơn khiếu nại của ông Minh, yêu cầu ông phải nhận đền bù về đất và giao mặt bằng cho đơn vị thi công. Theo quyết định, ông Lê Hùng Minh chỉ được nhận đền bù tổng cộng 644.743.800 đồng về phần đất bị thu hồi, trong đó có 2.069m2 với giá 18.000đ/m2 (thành tiền 37.243.800đ); phần hỗ trợ đất nông nghiệp liền kề đất ở trong khu dân cư với giá 405.000đ/m2 cho diện tích 1.500m2 (thành tiền 607.500.000đ). Còn trang trại nuôi rắn cũng như thiệt hại do bị buộc ngưng sản xuất thì không được hỗ trợ như phương án ban đầu.

Ngày 24/9/2010, UBND huyện Mỹ Xuyên gửi thông báo yêu cầu ông Minh trong thời hạn 15 ngày phải chấp hành nhận tiền bồi thường, hỗ trợ và bàn giao mặt bằng. Nhưng ngày 28/9/2010, UBND huyện Mỹ Xuyên tổ chức cưỡng chế đối với gia đình ông Minh nhưng không có quyết định cưỡng chế, đập phá hàng rào, bơm cạn nước ao nuôi rắn của gia đình ông.

Giải thích vì sao không có quyết định vẫn cưỡng chế, ông Mã Thạnh - Phó Chủ tịch UBND huyện Mỹ Xuyên, Trưởng đoàn cưỡng chế cho rằng: “Huyện không cưỡng chế mà chỉ là bảo vệ thi công công trình”. Nhưng, thực tế cho thấy, huyện Mỹ Xuyên đã cho người đập phá tan tành hàng rào xung quanh ao rắn dài khoảng 500m, cho máy bơm hút cạn ao nuôi rắn để bắt rắn…

Theo ông Minh, lúc cưỡng chế, gia đình ông còn hàng rào lưới B40 cao 1,4m; dài 250m; dây kẽm gai đan ô vuông cao 0,8m; dài 250m và cọc sắt hàng rào chưa được kiểm kê. Số rắn ông nuôi trong ao bị những người cưỡng chế bắt sót, thất thoát khoảng 700kg (do người dân địa phương vào bắt sau khi cưỡng chế, có xác nhận của các hộ này).

Ông Lê Hùng Minh nói trong nước mắt: “Biên bản xác minh, kiểm đếm đã có đầy đủ hồ sơ, cơ quan chức năng đã xác nhận hợp pháp việc tôi nuôi rắn từ nhiều năm nay, hàng chục tờ báo viết, báo nói, báo hình đã phản ánh mô hình sản xuất của tôi. Vật mà UBND tỉnh lại cho rằng tôi không đủ cơ sở hợp pháp để gây khó khăn cho tôi trong cuộc sống. Tôi tiếp tục khiếu nại lên cấp trên để yêu cầu bảo vệ quyền lợi hợp pháp của tôi”.

Khiếu nại của ông Minh được Bộ Tài nguyên-Môi trường vào cuộc và đã có kết luận những sai phạm của UBND huyện Mỹ Xuyên trong việc thu hồi, đền bù, cưỡng chế đối với ông Minh.

Ngày 23/5/2011, Bộ TN-MT có Báo cáo số 1773/BTNMT-TTr báo cáo Thủ tướng Chính phủ về giải quyết khiếu nại của ông Minh. Báo cáo chỉ rõ những sai phạm của UBND tỉnh Sóc Trăng trong vụ này gồm: “Thu hồi đất năm 2006 nhưng áp giá bồi thường của năm 2005 là không phù hợp với quy định của pháp luật; năm 2008, khi chi trả bồi thường, ông Minh khiếu nại và không nhận bồi thường nhưng tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường không chuyển khoản tiền chi trả của ông Minh vào tài khoản riêng mở tại ngân hàng là không phù hợp với quy định của Chính phủ; thực hiện cưỡng chế thu hồi đất của ông Minh không thực hiện đầy đủ về trình tự, thủ tục (không ban hành quyết định cưỡng chế), khi tiến hành cưỡng chế kiểm kê thiếu tài sản của ông Minh, ông Minh cho rằng làm thất thoát của ông 700kg rắn Ri Voi”.

Trên cơ sở đó, Bộ TN-MT kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ hướng giải quyết như sau: “Chỉ đạo cơ quan chức năng giải quyết bồi thường, hỗ trợ diện tích đất vườn, ao liền kề đất ở trong khu dân cư cho hộ ông Minh toàn bộ diện tích 2.069m2 đất thu hồi và được áp dụng theo khung giá đất tại thời điểm tính toán bồi thường theo quy định của Nghị định 197/2004/NĐ-CP ngày 03-12-2004 của Chính Phủ; Chỉ đạo cơ quan chuyên môn kiểm tra, xác định mức thu nhập bình quân 3 năm liền của hộ ông Minh để xem xét giải quyết, hỗ trợ do ngừng sản xuất, kinh doanh cho gia đình ông Minh theo quy định của pháp luật; Kiểm điểm trách nhiệm của UBND huyện Mỹ Xuyên trong việc tổ chức cưỡng chế thu hồi đất đối với hộ ông Minh không đúng quy định của pháp luật; xem xét giải quyết về tài sản do cưỡng chế thu hồi đất đối với gia đình ông Minh theo quy định của pháp luật”.

Ngày 3/8/2011, Văn phòng Chính phủ có công văn số 5313/VPCP-KNTC truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng chỉ đạo thực hiện kiến nghị của Bộ TN-MT, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong quý III/2011. Tuy nhiên, cho đến nay vụ việc vẫn chưa được giải quyết dứt điểm khiến ông Minh tiếp tục khiếu nại.

Ngày 29/4/2014, UBND tỉnh Sóc Trăng tiếp tục đối thoại với ông Lê Hùng Minh. Tại buổi đối thoại này, ông Lê Hùng Minh đưa ra 5 vấn đề chưa được giải quyết gồm: Tài sản trên đất chưa được kiểm kê, bồi thường; hỗ trợ giá đất ở liền kề thấp (các hộ khác được hỗ trợ 30%, còn ông Minh chỉ được 15%); còn sót một thửa đất chưa được bồi thường; chưa hỗ trợ phần thiệt hại do cưỡng chế sai; tiền lãi suất chưa phù hợp. Theo ông Minh, tổng số tiền ông bị thiệt hại do bồi thường không đúng và không bồi thường là 2.693.177.000 đồng.

Trong buổi đối thoại này, ông Trần Văn Tá  - Chánh Thanh tra huyện Mỹ Xuyên cho rằng: “Ông Minh không có rắn trong ao khi cưỡng chế”; ông Lê Thành Trí - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng nêu ý kiến: “Nếu ông Minh có chứng cứ khẳng định ông có rắn trong ao khi cưỡng chế sẽ bồi thường”. Thế nhưng, trong Báo cáo của Bộ TN-MT đã kết luận “Khi cưỡng chế, huyện Mỹ Xuyên có lập biên bản kiểm kê tài sản gồm 23,5kg rắn; 52,4kg cá và chính quyền đã bán được 5.419.000 đồng”. Còn ông Minh cung cấp hình ảnh buổi cưỡng chế và ao rắn yêu cầu chiếu cho các thành viên dự đối thoại xem nhưng bị từ chối.

Ông Lê Hùng Minh nói: “Từ đầu đến cuối, các cơ quan chức năng của tỉnh làm sai, làm trái với chỉ đạo của Chính phủ, của Bộ TN-MT, gây thiệt hại lớn cả về vật chất lẫn tinh thần cho gia đình tôi. Tôi sẽ tiếp tục khiếu nại cho đến khi nào giải quyết đúng theo chỉ đạo của Chính phủ mới thôi”.

                                                                                    Bạch Dương - Huỳnh Hải