Quán cà phê thu thuế VAT 100% có thể bị phạt như thế nào?

Thu VAT 100% có thể bị xử phạt bao nhiêu?

Vừa qua, cộng đồng mạng xôn xao bàn tán về tờ hóa đơn tại một quán cà phê ở quận Gò Vấp, TPHCM, khi thu thuế giá trị gia tăng (VAT) đến... 100%. Hóa đơn được tính cho khách vào tối 1/2 (tức mùng 1 Tết). Được biết, cán bộ Chi cục Thuế quận Gò Vấp đã đến quán trên để xác minh sự việc.

Nguyên nhân theo chủ quán chia sẻ là do nhân viên chấp nhận đón Tết xa quê để quán có thể hoạt động, nên chị đã trả lương nhỉnh hơn ngày thường cho họ. Ngoài ra, giá cả nguyên liệu tăng cao vào dịp này, nên quán có thêm phần "phụ thu".

Tuy nhiên, do nhân viên không hiểu rõ về thuế cũng như cách sử dụng máy tính tiền nên đã "gõ nhầm" từ "phụ thu 100%" thành "VAT 100%".

Trước sự việc trên, luật sư Trần Viết Hà - Luật sư Thành viên Công ty Luật TNHH MTV Nam Sơn, đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh nhận định, việc quán Quán cà phê tự ý tăng thuế VAT có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Bởi căn cứ nghị định 177/2013/NĐ-CP thì: "Tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực hiện niêm yết giá theo các hình thức thích hợp, rõ ràng và không gây nhầm lẫn cho khách hàng".

Bên cạnh đó, với hành vi tự ý tăng giá dịch vụ vào ngày tết khác với giá niêm yết thì theo quy định tại điều 12 nghị định số 109/2013/NĐ-CP quy định: Bên bán hàng có thể bị phạt cảnh cáo nếu không niêm yết giá hàng hóa, dịch vụ tại địa điểm phải niêm yết theo quy định của pháp luật, hay niêm yết giá không đúng quy định, không rõ ràng gây nhầm lẫn cho khách hàng.

Tùy vào từng trường hợp vi phạm bán cao hơn giá niêm yết, không công khai thông tin về giá hàng hóa, dịch vụ... có thể bị phạt từ 5 - 30 triệu đồng. Ngoài ra, nếu vi phạm từ lần thứ hai trở lên có thể bị phạt tiền từ 300.000 - 500.000 đồng. 

Nhìn nhận sự việc dưới góc độ pháp lý, Luật sư Quách Thành Lực- Công ty Luật Pháp trị, Đoàn luật sư TP Hà Nội cho biết: Theo quy định của Luật Giá năm 2012 chỉ một số hàng hóa, dịch vụ nằm trong danh mục Nhà nước ấn định giá, quy định mức giá tối thiểu, tối đa thì tổ chức cá nhân kinh doanh mặt hàng đó phải chấp hành đúng giá hàng hóa, dịch vụ được Nhà nước công bố.

Những hàng hóa, dịch vụ ngoài danh mục giá do tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh chủ động quyết định thì dù được chủ động xác định giá nhưng các cửa hàng kinh doanh dịch vụ, hàng hóa có nghĩa vụ bắt buộc phải niêm yết giá, bán hàng đúng giá quy định. Mọi hành vi công bố không rõ ràng về niêm yết giá hoặc thu phí dịch vụ cao hơn giá niêm yết đều được xác định là hành vi vi phạm pháp luật hành chính.

Căn cứ tại điều 12 Nghị định số 109/2013/NĐ-CP ngày 24 tháng 9 năm 2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý giá, phí, lệ phí, hóa đơn, Hành vi vi phạm quy định về công khai thông tin về giá hàng hóa, dịch vụ bị xử lý như sau: Phạt cảnh cáo đối với một trong các hành vi sau đây:

a) Không niêm yết giá hàng hóa, dịch vụ tại địa điểm phải niêm yết giá theo quy định của pháp luật;

b) Niêm yết giá không đúng quy định, không rõ ràng gây nhầm lẫn cho khách hàng.

Theo quy định tại điều 13 Nghị định 109/2013/NĐ- CP hành vi tăng hoặc giảm giá hàng hóa, dịch vụ bất hợp lý bị xử lí như sau:

Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng nếu hàng hóa, dịch vụ bán tăng giá có tổng giá trị đến 50.000.000 đồng, đối với một trong những hành vi tăng giá sau:

a) Tăng giá bán hàng hóa, dịch vụ cao hơn mức giá đã kê khai hoặc đăng ký với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật;

Tuy nhiên ngoài việc xử phạt hành chính, nếu cá nhân thực hiện hành vi ép buộc khách hàng phải trả số tiền cao có thể xác định có dấu hiệu của hành vi cưỡng đoạt tài sản được quy định tại điều 170 Bộ Luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017: "Người nào đe dọa sẽ dùng vũ lực hoặc có thủ đoạn khác uy hiếp tinh thần người khác nhằm chiếm đoạt tài sản, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm."

Nếu qua quá trình điều tra, cơ quan điều tra xác định có bằng chứng, lời khai, sự thừa nhận của các bên về sự việc khi các thực khách phản đối mức giá cao bất thường, không đồng ý trả tiền đã có cá nhân hăm dọa hoặc đe dọa dùng vũ lực hoặc những thủ đoạn khác uy hiếp tinh thần khiến cho thực khách vì lo sợ cho tính mạng, sức khỏe, tinh thần buộc phải trả tiền thì hoàn toàn có cơ sở xác định hành vi Cưỡng đoạt tài sản trong vụ chặt chém trên.

Nếu sự việc chặt chém liên quan tới khách du lịch nước ngoài mà "Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội" thì các cá nhân thực hiện hành vi cưỡng đoạt tài sản có thể phải đối mặt với mức án đến 10 năm tù.

Trước đó, năm 2017, tại Long An, sau khi ăn 6 đĩa cơm sườn, trứng và ít rau, 6 ly trà đá, đoàn khách bị chủ quán tính 1,2 triệu đồng. Thấy quá vô lý, nhóm thanh niên trên đã thông báo với cơ quan chức năng. Ngay sau đó, UBND huyện Thủ Thừa (Long An) đã quyết định xử phạt quán N.C. số tiền 4 triệu đồng. 

Phụ thu bao nhiêu là chấp nhận được?

Bạn đọc Dân trí cũng tỏ ra bất bình trước hành động của chủ quán cà phê trên. Theo đó, độc giả Hà Anh cho rằng: "Phụ thu không quá xa lạ trong dịp tết nguyên đán. Song, dù không mới, nhưng vấn đề này vẫn luôn được bàn đi bàn lại qua nhiều năm.

Ai cũng hiểu việc sử dụng dịch vụ vào ngày lễ tết sẽ phải mất thêm phụ thu để quán trang trải chi phí nhân sự. Tuy nhiên đa phần phụ thu chỉ rơi từ khoảng 50% đổ lại, hiếm thấy nơi nào phụ thu lên tới 100% như hóa đơn của quán đó.

Điều lạ hơn nữa là 100% tiền phụ thu này còn được ghi hẳn vào mục VAT, trong khi năm nay VAT giảm xuống chỉ còn 8%. Do đó, hóa đơn thanh toán kia có mức thuế VAT tăng đến không tưởng. Không rõ có phải do lười điền thêm mục phụ thu hay do nhầm lẫn nên quán đã có một nước đi mà đến cả Tổng Cục Thuế cũng không lường trước được".

Bạn đọc Quốc Lâm cho rằng, quán nên nói trước với khách sẽ có phụ thu. Tuy nhiên, thu VAT 100% thì không khác gì sống ngoài vòng pháp luật.

Hơn nữa, theo độc giả Nguyễn Đức Minh, phụ thu cũng chỉ nên dừng ở mức 20-30%. Mức phụ thu 100% không khác gì "ăn cướp".

Ngoài ra, không ít bạn đọc chia sẻ, khách hàng xin hóa đơn đỏ thì hậu quả quán cà phê phải đối mặt sẽ lớn hơn rất nhiều. Hiện tại, cán bộ thuế địa phương đã đến giải thích, yêu cầu quán điều chỉnh hệ thống, lập biên bản sự việc và xem xét hình thức xử phạt.