Nhìn lại vụ giám đốc sở “lờ” lệnh chủ tịch tỉnh bổ nhiệm con làm lãnh đạo dưới lăng kính pháp luật

Về nội dung bà Đinh Cẩm Vân - Giám đốc Sở Tài chính Thanh Hoá phớt lệnh Chủ tịch UBND tỉnh bổ nhiệm con gái làm lãnh đạo vừa qua, ông đánh ra như thế nào về việc này?

Luật sư Trương Anh Tú: Căn cứ vào thông tin được cung cấp và đối chiếu các qui định pháp luật hiện hành theo Luật cán bộ, công chức 2011 qui định: Khái niệm “trách nhiệm” theo Từ điển tiếng Việt là “Điều phải làm, phải gánh vác hoặc phải nhận lấy về mình”; hay “được hiểu là sự ràng buộc đối với lời nói, hành vi của mình, bảo đảm làm đúng đắn, nếu sai trái thì phải chịu phần hậu quả”; hoặc “là phần việc được giao cho hoặc coi như được giao cho, phải bảo đảm làm tròn, nếu kết quả không tốt thì phải gánh chịu phần hậu quả”.

Và “trách nhiệm là phải bảo đảm làm tròn những sự việc được giao cho. Nếu kết quả không tốt thì phải gánh chịu hậu quả. Cán bộ, công chức khi tham gia hoạt động công vụ phải tuân thủ các nghĩa vụ và có trách nhiệm thực hiện đúng quyền hạn được giao.

Luật Cán bộ, công chức quy định: Khi thực hiện nhiệm vụ theo quy định của pháp luật, công chức phải có nghĩa vụ đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân: Trung thành với Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ danh dự Tổ quốc và lợi ích quốc gia; Tôn trọng nhân dân, tận tụy phục vụ nhân dân; Liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến và chịu sự giám sát của nhân dân; Chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước.

Trong thi hành công vụ, cán bộ, công chức có nghĩa vụ: Thực hiện đúng, đầy đủ và chịu trách nhiệm về kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao; Có ý thức tổ chức kỷ luật; nghiêm chỉnh chấp hành nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức, đơn vị; báo cáo người có thẩm quyền khi phát hiện hành vi vi phạm pháp luật trong cơ quan, tổ chức, đơn vị; bảo vệ bí mật nhà nước; Chủ động và phối hợp chặt chẽ trong thi hành công vụ; giữ gìn đoàn kết trong cơ quan, tổ chức, đơn vị; Bảo vệ, quản lý và sử dụng hiệu quả, tiết kiệm tài sản nhà nước được giao; Chấp hành quyết định của cấp trên.

Như vậy, việc Bà Đinh Cẩm Vân đã không thực hiệp kịp thời chỉ đạo của UBND tỉnh, phớt lờ ngay cả khi có sự chỉ đạo cụ thể của Chủ tịch UBND tỉnh là vi phạm các qui định nói trên theo Luật cán bộ công chức, vi phạm việc thực hiện các qui định về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng theo Quyết định số 46/QĐ/TW ngày 1/11/2011 của Ban chấp hành trung ương. Cần phải xư lý nghiêm.

Về việc bà Đinh Cẩm Vân bổ nhiệm chức vụ cho con gái sai quy trình; bổ nhiệm “chui” rồi lại… hủy nhiệm “chui”, dưới lăng kính pháp luật ra sao, thưa luật sư?

Luật sư Trương Anh Tú: Hành vi nói trên của bà Đinh Cẩm Vân đã vi phạm khoản 2, khoản 5 Điều 7 về nội dung chế độ trách nhiệm của người đứng đầu qui định tại Nghị định số 157/2007/NĐ-CP ngày 27/10/2007 qui định chế độ trách nhiệm đối với người đứng đầu cơ quan, tổ chức đơn vị của nhà nước trong thi hành nhiệm vụ, công vụ:

“2. Gương mẫu và nghiêm chỉnh chấp hành đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và chỉ đạo của cấp trên.”

“5. Tuyển dụng, sử dụng, đánh giá, đào tạo, bồi dưỡng… theo đúng chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước”.

Việc làm trên của bà giám đốc sở đã gây hậu quả về mặt dư luận xã hội, phản ánh tình trạng “con ông cháu cha” vẫn tiếp diễn trong tuyển dụng, bố chí cán bộ công chức nhà nước. Tình trạng này phản ánh sự thiếu minh bạch công khai trong việc tuyển dụng, sắp xếp cán bộ công chức, tạo ra sự bất bình đẳng. Những người đã “chạy” khi vào bộ máy rồi rất dễ tạo nhũng nhiễu, tiêu cực, tiếp tục chạy chức chạy quyền, gây hậu quả lớn.

Đặc biệt, hiện tượng “con cháu có thể gây ra tình trạng bất bình đẳng, gây âu lo, thiệt thòi cho con em nhiều gia đình không có mối quan hệ hay tiền để “chạy”. Trường hợp người học kém, bằng cấp không chuẩn mực, bằng giả vào bộ máy, thậm chí đã được bố trí sẵn thì điều này thực tế gây lãng phí lớn trong đào tạo, tuyển dụng.Hệ quả này sẽ làm chất lượng công chức giảm sút.

Muốn ngăn chặn tình trạng này có nhiều giải pháp, nhưng người đứng đầu phải nghiêm và tuân thủ đúng qui định về chế độ trách nhiệm đối với người đứng đầu theo Nghị định 157. Ở Thanh Hóa, việc Chủ tịch tỉnh “tuýt còi” việc bà Vân bổ nhiệm chức vụ cho con gái sai quy trình, tình hình đã có cải thiện. Tuy nhiên, nếu cơ quan chức năng không tạo được sức ép thường xuyên, đủ mạnh, kiên quyết xử lý kỷ luật theo Điều 77, Điều 78 Luật công chức thì không đủ sức răn đe đối với những vi phạm của bà Đinh Cẩm Vân.

Đối với hành vi vi phạm của bà Đinh Cẩm Vân, có thể được xem xét xử lý ra sao?

Luật sư Trương Anh Tú: Đối với cán bộ, công chức vi phạm quy định của pháp luật, tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm, Luật quy định phải chịu một trong các hình thức kỷ luật sau: “Đối với công chức: a) Khiển trách; b) Cảnh cáo; c) Hạ bậc lương; d) Giáng chức; đ) Cách chức; e) Buộc thôi việc.”.

Xin cảm ơn luật sư!

“Phớt lờ” chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá Nguyễn Đình Xứng, ngày 2/2/2016, bà Đinh Cẩm Vân - Giám đốc Sở Tài chính Thanh Hóa ký Quyết định số 416 bổ nhiệm bà Lê Cẩm Nhung - Chuyên viên phòng Quản lý Ngân sách tin học và Thống kê tài chính (con gái ruột của bà Vân) vào vị trí Phó trưởng phòng Tài chính Doanh nghiệp và Chính sách phát triển kinh tế của Sở Tài chính Thanh Hóa.

Trước sự việc trên, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có văn bản về việc phê bình nghiêm khắc đối với Giám đốc Sở Tài chính và hủy bỏ các văn bản liên quan đến việc tuyển dụng, bổ nhiệm trái quy định; đồng thời tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tổ chức cá nhân có liên quan…

Trong cuộc họp ngày 24/2/2016, Ban Giám đốc, Giám đốc Sở Tài chính Thanh Hóa đã nhận khuyết điểm, phê bình rút kinh nghiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh này.

Anh Thế (thực hiện)