Nhà máy cao lanh “bức tử” khe suối, hồ đập và “nuốt” vườn tược của dân!

Từ “nuốt” đất dân đến “bức tử” khe suối, hồ đập

Theo phản ánh của người dân, trong quá trình sản xuất và chế biến cao lanh, Công ty Cổ phần khoáng sản và xây dựng Đồng Hới đã để một khối lượng cao lanh tràn ra ngoài rất lớn, vùi lấp cả khe suối, vườn tràm, ao nuôi cá của người dân. Không những thế, nhà máy cao lanh này còn gây ảnh hưởng đến môi trường và đang dần lấn chiếm một diện tích lớn của hồ Bàu Cúi.

Có mặt tại khu vực nhà máy này, theo ghi nhận của phóng viên, nhà máy lọc cao lanh của Công ty Cổ phần khoáng sản và xây dựng Đồng Hới cách hồ Bàu Cúi khoảng 500m. Khu vực tập kết cao lanh của công ty này không có khuôn viên che chắn hay hồ lắng theo quy định. Một cái cống lớn từ nhà máy để đổ thẳng ra suối, dọc theo con suối này cao lanh đều phủ trắng, có nơi cao lanh dày đến cả mét.

Đáng nói, cao lanh tràn đến đâu là cây cối ở đó đều bị chết, đặc biệt nhiều diện tích rừng tràm, bạch đàn, tre và thậm chí ngay cả loại cây thông chịu đựng được khí hậu và môi trường khắc nghiệt cũng bị chết. Men theo con suối này đến hồ Bàu Cúi, một khu vực rộng lớn của hồ cũng bị vùi lấp trắng xóa.

Ông Hoàng Thanh Quý, nhà ở gần hồ Bàu Cúi, khu vực bị cao lanh tràn xuống gây ô nhiễm, bức xúc cho biết, năm trước ông có lên phản ánh với công ty về tình trạng cao lanh tràn ra, lấn chiếm đất của dân, sau đó lãnh đạo công ty hứa sẽ xử lý nhưng đến nay mọi chuyện vẫn chưa được giải quyết. “Cứ khi mô có mưa là cả cát và cao lanh trên nhà máy tràn về kinh khủng. Nhà tui có 5 cái ao nuôi cá, ao đều sâu quá đầu người nhưng hiện nay chỉ còn 1 ao nuôi được cá nữa thôi, số còn lại bị cao lanh lấp sạch rồi”, ông Quý xót xa.

Ông Quý cũng cho biết thêm, trước đây, hồ Bàu Cúi tôm cá nhiều lắm, tuy nhiên từ khi hồ bị cao lanh tràn xuống cả mét khiến cá tôm cũng ít dần và tại khu vực hồ bị cao lanh lấn chiếm trở thành vũng sình lầy rất nguy hiểm!

Hàng loạt sai phạm tại nhà máy cao lanh “hại” dân!

Trao đổi với phóng viên về sự việc trên, ông Hoàng Bá Trọng, Chủ tịch phường Bắc Lý thừa nhận có hiện tượng cao lanh từ nhà máy này tràn ra ngoài gây ô nhiễm môi trường: “Nhà máy này nằm tại xã Lộc Ninh, nhưng cao lanh lại tràn xuống hồ Bàu Cúi thuộc phường Bắc Lý. Hồ Bàu Cúi có diện tích hơn 1ha, nhằm mục đích phục vụ cho người dân sản xuất lúa và tưới tiêu hoa màu. Mấy năm nay, nhà máy để xảy ra tình trạng cao lanh tràn ra ngoài khe suối, gây ảnh hưởng cho những hộ dân sống gần khu vực hồ”, ông Trọng cho biết thêm.

Trước những phản ánh của người dân, Thanh tra Sở TN&MT Quảng Bình đã tiến hành kiểm tra nhà máy này. Kết quả kiểm tra sơ bộ của Chi cục bảo vệ môi trường cho thấy: Giám sát môi trường định kỳ không tuân thủ; một số nội dung bảo vệ môi trường thực hiện không nghiêm túc, bụi bặm vẫn còn phát tán, không có biện pháp hiệu quả; sự cố môi trường để xảy ra trôi bùn đất xuống của năm ngoái, những năm khác đã có biểu hiện, để vỡ đê ngăn ra nên đã trôi toàn bộ bùn cao lanh ra ngoài.

Để xảy ra những sai phạm trên, Sở TN&MT tỉnh này đã yêu cầu Công ty Cổ phần khoáng sản và xây dựng Đồng Hới phải nạo vét sâu một cái hồ trong nội bộ để phục vụ sản xuất nhưng không được tràn bùn ra môi trường và phải hoàn thành trước ngày 15/5; phải hoàn thành xây một cái đập kiên cố, hồ lắng lớn để giữ quặng đuôi lại phục vụ cho mục đích tái sử dụng trước ngày 31/8.

Ngoài ra, công ty này còn phải nạo vét toàn bộ phần bùn cao lanh chảy ra dọc khe, khu vực lòng hồ để đảm bảo thoát nước cho khe phải hoàn thành trong mùa hè, trước ngày 31/8; những thiệt hại gây ra cho vườn, cho dân phải chủ động phối hợp với phường để xác định thiệt hại và hỗ trở cho người dân.

Điều đáng nói, dù không đảm bảo một số nội dung về bảo vệ môi trường từ nhiều năm nay nhưng Công ty Cổ phần khoáng sản và xây dựng Đồng Hới vẫn ngang nhiên hoạt, trong quá trình hoạt động đã để bùn cao lanh tràn ra ngoài, gây ảnh hưởng đến môi trường và thiệt hại kinh tế cho người dân.

Dưới đây là một số hình ảnh hãi hùng khu vực xung quanh nhà máy sản xuất cao lanh "hại" dân được phóng viên ghi lại:

Đặng Tài - Hà Quảng