Dân Sinh Dân sinh Fica Fica DTiNews DTiNews

Hà Nội: Nỗi đau dằn vặt sau vụ Chủ tịch phường Điện Biên thua kiện

(Dân trí)- Vụ án Chủ tịch phường Điện Biên thua kiện đã khép lại, nhưng những gì mà dư luận chứng kiến, theo dõi thì vẫn còn trong tâm trí nhiều người. Bài học về gần dân, chống quan liêu, cửa quyền và cao hơn cả là đối xử về tình người sẽ không bao giờ cũ.

Hà Nội: Nỗi đau dằn vặt sau vụ Chủ tịch phường Điện Biên thua kiện - 1
Tòa án Hà Nội vừa tuyên Chủ tịch phường Điện Biên, quận Ba Đình thua kiện,
con gái người đã khuất bật khóc tại tòa.

Tòa sơ thẩm xét xử thiếu khách quan

Năm 1984, Đại tá Phạm Ngọc Nhân, nguyên Chánh Văn phòng Tổng thanh tra quân đội, cán bộ tiền khởi nghĩa, được Bộ Quốc phòng cấp cho căn hộ số 400, nhà C2, khu tập thể 34A Trần Phú (thuộc phường Điện Biên, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội) với diện tích 61,8m2. (Tiêu chuẩn khi đó, cấp đại tá được từ 80m2 đến 120 m2).

Năm 1995, do chỗ ở chật chội, gia đình đã xây một căn phòng khoảng hơn 10 m2 trên một phần của diện tích phụ. Việc làm này đã được sự đồng ý của các cơ quan chức năng Bộ Quốc phòng và Ban Quản trị khu tập thể lúc đó. Năm 2007, theo nguyện vọng của các hộ gia đình và được sự đồng ý của Bộ Quốc phòng, Công ty Đầu tư-Phát triển Nhà và Đô thị (Bộ Quốc phòng) đã triển khai Dự án Xây ốp nhà C2, cơi nới diện tích ở cho các gia đình ở đây.

Dự án này giúp các hộ tầng trên mở mang thêm diện tích ở thông qua việc cơi nới, xây dựng thêm tầng ở phía trên diện tích đất phụ mà các hộ tầng 1 đang sử dụng (mà thực chất phần diện tích này đã được Bộ Quốc phòng dành cho các hộ gia đình tầng 1 chưa đủ tiêu chuẩn). Các hộ tầng 1 sẽ được hỗ trợ 60 triệu đồng. Ngày 29/1/2008, UBND quận ba Đình cấp giấy phép xây dựng cho Công ty Đầu tư - Phát triển Nhà và Đô thị thực hiện dự án này.

Trong lúc gia đình ông Nhân chưa đồng ý với  phương án xây dựng trên và đề nghị phía Công ty Đầu tư - Phát triển Nhà và Đô thị cùng ngồi bàn bạc với gia đình, để tìm cách giải quyết tốt nhất, thì gia đình ông Nhân nhận được một số Quyết định và Thông báo của UBND phường Điện Biên. Trong đó, đáng lưu ý là Quyết định số 06/QĐ-UBND ngày 31-8-2009 (Về việc áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả do vi phạm hành chính gây ra) và Quyết định số 09/QĐ-UBND ngày 16-9-2009 (Về việc áp dụng cưỡng chế để thi hành Quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả do vi phạm hành chính gây ra).

Ngày 12/10/2009, gia đình ông Nhân có đơn đề nghị UBND phường Điện Biên tạm đình chỉ cưỡng chế phá dỡ theo Quyết định số 09 và nộp Đơn khởi kiện đến TAND quận Ba Đình (Hà Nội). Đáng tiếc là trong phiên tòa xét xử sơ thẩm của TAND quận Ba Đình lại bác yêu cầu khởi kiện của ông Nhân về đề nghị hủy bỏ hai Quyết định số 06 và số 09 của UBND phường Điện Biên; Giữ nguyên hai Quyết định số 06 và số 09 của UBND phường Điện Biên; Bác yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại của ông Nhân đối với UBND phường Điện Biên.

Sau phiên tòa, gia đình ông Nhân đã kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân quận Ba Đình lên Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội xét xử phúc thẩm.

Ngày 22/8/2011, TAND TP. Hà Nội đã xét xử phúc thẩm vụ án trên. Tại bản án số 06/2011/HCPT đã quyết định: Sửa bản án sơ thẩm số 01/2010/HCST ngày 17/12/2010 của TAND quận Ba Đình, cụ thể là: Hủy Quyết định số 06; Hủy Quyết định số 09; Chấp nhận một phần yêu cầu bồi thường thiệt hại của ông Nhân; Buộc UBND phường Điện Biên bồi thường cho ông Nhân số tiền 62.551.582 đồng.

Cách đối xử thiếu tình người, trái pháp luật

Trước hết, phải nói rằng, sau tuyên án của TAND TP. Hà Nội, dư luận đã rất phấn khởi và đồng tình với việc xét xử khách quan, vô tư, đúng luật của TAND TP. Hà Nội. Nhiều người cho rằng, qua xét xử, lòng tin vào pháp luật của người dân được củng cố. Ngược lại, việc xét xử chủ quan, xem xét luật pháp chưa thấu đáo của TAND quận Ba Đình cũng cần được rút kinh nghiệm một cách nghiêm túc về cả nghiệp vụ lẫn lý, tình. Bởi lẽ, phán quyết của TAND quận Ba Đình đã làm dư luận bức xúc, không ít người giảm lòng tin vào sự nghiêm minh của pháp luật. 
Hà Nội: Nỗi đau dằn vặt sau vụ Chủ tịch phường Điện Biên thua kiện - 2
“Bố mẹ tôi ra đi trên tay tôi với một nỗi uất ức là chưa được trả lại công bằng trong vụ việc sai trái của UBND phường Điện Biên. Ngày đưa tang các cụ, chúng tôi cũng không thể đưa các cụ qua nhà để thắp hương và cho các cụ chào từ biệt theo đúng thủ tục tâm linh”, chị Mai con gái ông bà Nhân nói.

Về phía UBND phường Điện Biên, khi ban hành hai Quyết định số 06 và Quyết định số 09 không những trái quy định của pháp luật và trái thẩm quyền ban hành mà còn xâm phạm nghiêm trọng đến quyền sở hữu hợp pháp nhà ở của công dân.

Hơn thế nữa, để thực hiện Dự án xây ốp nhà C2, cấp ủy và chính quyền phường Điện Biên đã liên tục có công văn, đơn thư với mục đích gây sức ép, đe dọa các thành viên trong gia đình như gửi công văn đến cơ quan các con ông Nhân công tác.

Chính sức ép từ cấp ủy và chính quyền phường Điện Biên cùng các Quyết định trái pháp luật của Chủ tịch UBND phường, đã gây ra tổn thất lớn về vật chất và đặc biệt là tinh thần cho gia đình ông Phạm Ngọc Nhân. Trong khi vợ chồng ông Phạm Ngọc Nhân và bà Mai Quỳnh Lân đã cao tuổi, sức khỏe yếu đang bị bệnh tật hành hạ. Thật đau xót khi chỉ vì Quyết định trái pháp luật của Chủ tịch UBND phường Điện Biên đã khiến ông bà phải ra khỏi căn nhà của họ, cả hai ông bà đã mất mà không được an nghỉ trong chính căn nhà của mình.

Trước khi mất, ông Nhân bà Lân vẫn còn nỗi đau dằn vặt vì bất ngờ với cách đối xử thiếu tình người, trái pháp luật như trên. Giá như UBND phường Điện Biên xem xét thấu đáo, lắng nghe gia đình, bà con khu tập thể, tôn trọng lịch sử, giải quyết có lý, có tình  một cách khách quan, vô tư, tác phong không cửa quyền, quan liêu (bỏ qua ý kiến xác nhận của Thượng tướng Phùng Thế Tài, nguyên Phó Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam) thì có thể sự việc giải quyết không đến mức phải nhờ đến xét xử của Tòa án.
 
Hơn nữa, trong công tác cán bộ của phường Điện Biên, quận Ba Đình nói riêng (và có thể ở cả nhiều địa phương khác) còn nhiều bất cập. Trình độ hiểu biết về luật pháp, năng lực soạn thảo văn bản còn nhiều hạn chế, nên đã ban hành những văn bản không đúng trình tự pháp luật; Quyết định không theo mẫu ban hành; căn cứ ban hành Quyết định không rõ ràng; không đúng về hình thức văn bản và ban hành không đúng thẩm quyền theo quy định của luật pháp. Đó chính là một phần nguyên nhân dẫn đến tình trạng khiếu kiện, khiếu nại diễn ra ở nhiều địa phương hiện nay.

Vũ Văn Tiến