Cao Bằng: Bức tử sông Hiến, lấp suối để… mở đường!

Con đường thị xã Cao Bằng vào huyện Nguyên Bình dài mấy chục cây số, thi công với tốc độ rùa bò, mặt đường ngổn ngang hầm hố, các móng cống, móng cầu tua tủa sắt nhọn cắm trong hố sâu, ngay ven đường trơn trượt mà không che chắn gì…

Mùa mưa, xe ô tô gầm thấp, xe một cầu thậm chí còn không đi nổi con đường liên huyện, con đường duy nhất để vào các huyện Nguyên Bình, Bảo Lạc, Bảo Lâm này! Hàng vạn người phải khổ sở, trong khi từ thị xã vào Bảo Lâm đã khoảng 150km đèo dốc hiểm trở. Nhiều xe phải vòng về Bắc Cạn, đi ngược lên Nguyên Bình rồi vào Bảo Lâm, để tránh năm chục cây số đường kinh hoàng đó.

Vấn đề đặt ra là: ai đã bỏ mặc các con suối cho đơn vị mở đường “tự tung tự tác”? Việc lấp sông suối, không chỉ giết chết cảnh quan tuyệt đẹp của “nước non Cao Bằng”, mà hơn thế, khi con nước mùa lũ mất dòng chảy nghìn đời của mình, nó sẽ chồm lên xóa sổ các bản làng, các khu ruộng rẫy canh tác và tài sản của bà con. Nó thể hiện một sự vô lối đáng sợ.

Hiện nay tình trạng sông Hiến và nhiều dòng sông suối ở Cao Bằng lại (tái diễn) đặc quánh như… bùn do nạn khai thác quặng không được quản lý như cần phải có.

Dọc đường vào Nguyên Bình, chỉ vài năm trước, con suối dài mấy chục cây số còn trong xanh mơ màng, thì nay nước làm quặng đỏ đòng đọc, sền sệt như nước cốt trầu. Sông Hiến, là dòng sông cấp nước ăn cho thị xã chừng 7 vạn dân và một số huyện lỵ trong tỉnh, nó có độ đục gấp 400 lần cho phép và nhãn tiền hiểm họa nhiễm độc thủy ngân và xianua (do khai thác vàng công nghiệp).

Ở thị xã, nước con sông trong xanh nổi tiếng của vùng Việt Bắc này, bây giờ đến dùng để… tưới rau cũng không được. Vậy mà công ty TNHH cấp nước một thành viên Cao Bằng vẫn phải lọc để… bán cho dân thị xã làm nước sinh hoạt, khiến doanh nghiệp và bà con cực kỳ bức xúc.

Đỗ Doãn Hoàng