Bài 1: Sự thật không được tôn trọng

Công ty An Trường An có trụ sở tại 347-đường Trần Hưng Đạo-TP. Quy Nhơn, tỉnh Bình Định. Công ty có chức năng, ngành nghề khai thác, chế biến khoáng sản phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Công ty đã được UBND tỉnh Bình Định cấp nhiều giấy phép khai thác sa khoáng titan trên địa bàn tỉnh, trong đó có giấy phép khai thác sa khoáng titan tại thôn Hòa Hội Nam, xã Mỹ Thành, huyện Phù Mỹ.

Ngày 5/1/2012, Giám đốc Công ty có quyết định điều động số titan khai thác được tại mỏ Hòa Hội Nam về kho của công ty thuê tại Khu công nghiệp Nhơn Bình, TP. Quy Nhơn để cân, trên cơ sở đó thanh toán tiền lương cho công nhân về quê ăn tết (vì công ty trả lương cho công nhân theo hình thức khoán sản phẩm).

Thực hiện hợp đồng vận chuyển số 20/ĐVCHH, ngày 10/01/2012, đoàn xe 15 chiếc tập kết tại mỏ Hòa Hội Nam để bốc titan chuyển về kho tại Khu công nghiệp Nhơn Bình. Theo quy định, các doanh nghiệp khi vận chuyển titan phải có phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ do công ty tự in theo mẫu của Bộ Tài chính.

Vào thời điểm công ty vận chuyển số titan nói trên là những ngày giáp tết Nguyên đán, cần phải thanh toán tiền lương cho công nhân, trong khi đó, phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ theo mẫu của Bộ Tài chính công ty đã đặt hàng nhưng đơn vị in chưa thực hiện xong. Vì thế công ty đã báo cáo với Cục thuế Bình Định cho sử dụng tạm thời phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ do công ty tự in. Ngày 11/1/2012, khi 15 xe vận chuyển titan về làm thủ tục cân và nhập kho tại Khu công nghiệp Nhơn Bình thì Đội quản lý thị trường (QLTT) số VII thuộc Chi cục QLTT tỉnh Bình Định ập vào kho kiểm tra và yêu cầu công ty xuất trình giấy tờ.

Ngay lập tức, công ty đã xuất trình đầy đủ các loại giấy tờ theo yêu cầu của Đội QLTT, bao gồm giấy đăng ký kinh doanh, giấy phép khai thác khoáng sản số 10/GP-UBND do UBND tỉnh Bình Định cấp ngày 17/2/2009, báo cáo đánh giá tác động môi trường, kết quả thẩm định thiết kế cơ sở, Quyết định số 2233/QĐ-CTUBND ngày 20/10/2008 của UBND tỉnh Bình Định, phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ do công ty tự in, hợp đồng vận chuyển, hợp đồng thuê kho. Những loại giấy tờ trên hoàn toàn đủ cơ sở để chứng minh Công ty An Trường An đang được phép khai thác titan, và tất nhiên được quyền vận chuyển sản phẩm khai thác được về kho nội bộ của mình một cách hợp pháp.

Tuy nhiên, với lý do công ty sử dụng phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ không theo mẫu của Bộ Tài chính, Đội QLTT quy kết là 434 tấn Titan của công ty An Trường An không có nguồn gốc hợp pháp nên lập biên bản tạm giữ số hàng trên cùng với 15 xe vận tải trong vòng 10 ngày để điều tra.

Đến ngày 31/1/2012, Đội QLTT tiếp tục ra Quyết định số 0007393/QĐKDTGTVPT tạm giữ số titan trên đến ngày 10/4/2012 để tiếp tục điều tra làm rõ. Trong thời gian bị tạm giữ hàng hóa, mặc dù Công ty An Trường An đã nhiều lần gởi văn bản kiến nghị, giải trình về nguồn gốc hợp pháp của số titan trên và đề nghị các cơ quan chức năng tiến hành phúc tra làm rõ để đảm bảo quyền lợi chính đáng cho doanh nghiệp nhưng đều không được xem xét. Cơ quan QLTT hầu như cũng không có bất cứ động thái gì gọi là điều tra để làm rõ nguồn gốc.

Đến ngày 22/3/2012 UBND tỉnh Bình định ra công văn số 824/UBND-KTN đề nghị Chi cục QLTT làm thủ tục xử phạt hành chính và tịch thu toàn bộ số titan nói trên của công ty An Trường An, đồng thời trả 15 xe vận tải cho chủ sở hữu.

Ngày 30/3/2012 Công ty An Trường An gởi đơn đến UBND tỉnh, trong đơn, một lần nữa Công ty đã đưa ra nhiều bằng chứng để chứng minh nguồn gốc hợp pháp của lô hàng và đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan chức năng tiến hành phúc tra lại vụ việc. Ngày 4/4/2012 UBND tỉnh có công văn số 1005/ UBND-KTN đề nghị sở Công thương, Chi cục QLTT tiến hành phúc tra để có cơ sở giải quyết đơn kiến nghị của công ty trước ngày 10/4/2012. Nhưng cũng trong ngày 4/4/2012, UBND tỉnh Bình Định ra Quyết định số 642/QĐ-XPHC xử phạt vi phạm hành chính và tịch thu toàn bộ 434 tấn titan của Công ty An Trường An.

Công ty An Trường An tiếp tục có đơn kiến nghị gửi UBND tỉnh đề nghị xem xét lại vụ việc. Ngày19/4/ 2012UBND tỉnh có văn bản số 1256/UBND-KTN chỉ đạo Thanh tra tỉnh tiến hành xác minh để có cơ sở giải quyết đơn kiến nghị của công ty. Ngày 11/5/2012, Chánh thanh tra tỉnh có Quyết định số 245/QĐ-TTr về việc xác minh nội dung khiếu nại của công ty An Trường An.

Sau hơn một tháng tiến hành thanh tra, xác minh lại toàn bộ vụ việc, ngày 25/6/2012, UBND tỉnh tổ chức cuộc họp với thành phần gồm Thanh tra tỉnh, các thành viên trong Ban chỉ đạo 127 ( Ban phòng chống buôn lậu và gian lận thương mại gồm các thành viên Sở Công thương, Chi cục QLTT) do phó Chủ tịch UBND tỉnh-Trưởng Ban chỉ đạo 127 Hồ Quốc Dũng chủ trì với mục đích giải quyết đơn kiến nghị phúc tra của Công ty An Trường An. Đây là cuộc họp được Công ty An Trường An và những người quan tâm đến vụ việc này trông đợi nhất vì tin rằng, sau hơn một tháng tiến hành kiểm tra, xác minh, chắc chắn Thanh tra tỉnh sẽ có những ý kiến xác thực về bản chất vụ việc, trên cơ sở đó sẽ giúp cho UBND tỉnh đưa ra cách giải quyết thấu tình đạt lý, bảo đảm quyền lợi chính đáng cho doanh nghiệp.

Rất tiếc, tại cuộc họp quan trọng này, ý kiến về kết quả kiểm tra, xác minh của Thanh tra tỉnh đã không được thể hiện, hoặc có thể hiện nhưng không được ghi nhận. Bằng chứng là, trong công văn số 2328/UBND- KTN ngày 26/6/2012 của UBND tỉnh Bình Định trả lời đơn kiến nghị phúc tra của Công ty An Trường An chỉ căn cứ vào ý kiến của các thành viên trong Ban chỉ đạo 127 để khẳng định Quyết định số 642/QĐ-XPHC ngày 4/4/2012 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc xử phạt hành chính và tịch thu 434 tấn titan của Công ty An Trường An là hoàn toàn đúng pháp luật. Kết quả kiểm tra, xác minh của Thanh tra tỉnh như thế nào, tại sao lại UBND tỉnh không xem xét đến ý kiến của Thanh tra tỉnh là một dấu hỏi lớn đang được dư luận hết sức quan tâm.

Việc Đội Quản lý thị trường số VII bắt giữ và tham mưu cho UBND tỉnh Bình Định ra quyết định tịch thu toàn bộ 434 tấn titan của Công ty An Trường An có đủ căn cứ và đảm bảo đúng các quy định của pháp luật hay không? Đang là vấn đề đặt ra cho các cơ quan chức năng có thẩm quyền của địa phương và Trung ương sớm vào cuộc và có kết luận thật sự chính xác, khách quan, sao cho doanh nghiệp thật sự tâm phục khẩu phục.

Vũ Văn Tiến - Lâm Huy