Nhóm nào được tăng lương hưu ở mức cao hơn?
(Dân trí) - Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi đã bổ sung quy định về điều chỉnh mức tăng cao hơn đối với người nghỉ hưu trước năm 1995 và người có mức lương hưu thấp.
So với bản dự thảo trình Quốc hội đầu kỳ họp thứ 7, hiện Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi mới được tiếp thu, chỉnh lý quy định, lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng, phù hợp với khả năng của ngân sách Nhà nước và Quỹ Bảo hiểm xã hội.
Dự thảo bổ sung thêm một khoản, đó là điều chỉnh mức tăng cao hơn đối với đối tượng nghỉ hưu trước năm 1995 và đối tượng có mức lương hưu thấp. Quy định nhằm thu hẹp khoảng cách chênh lệch lương hưu giữa người nghỉ hưu ở các thời kỳ. Chính phủ sẽ quy định thời điểm, đối tượng, mức điều chỉnh lương hưu.
Tại điều khoản chuyển tiếp, dự thảo luật cũng bổ sung quy định, người lao động có thời gian làm việc trong khu vực Nhà nước trước ngày 1/1/1995 được tính để hưởng bảo hiểm xã hội theo quy định của Chính phủ.
Hằng năm, Nhà nước chuyển từ ngân sách một khoản kinh phí vào Quỹ Bảo hiểm xã hội để bảo đảm trả đủ lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội đối với người hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội trước ngày 1/1/1995.
Bên cạnh đó, bản dự thảo luật mới nhất cũng bổ sung quy định chuyển tiếp, đối tượng theo quy định đã tham gia bảo hiểm xã hội trước ngày dự luật này có hiệu lực thi hành mà có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 20 năm trở lên thì mức lương hưu hằng tháng thấp nhất bằng mức tham chiếu.
Về vấn đề lương hưu cho người nghỉ hưu trước năm 1995, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, với đặc thù của chính sách tiền lương giai đoạn trước năm 1995, cùng với các quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội tại thời điểm đó, phần lớn người lao động nghỉ hưu, nghỉ việc theo chế độ mất sức lao động với thời gian làm việc ngắn, và mức tiền lương trước khi nghỉ việc thấp.
Từ đó ảnh hưởng đến mặt bằng chung về mức hưởng lương hưu, trợ cấp hằng tháng của nhóm đối tượng này.
Ngoài ra, một số nhóm đối tượng đã dừng hưởng theo quy định, sau đó được Nhà nước ban hành chính sách cho tiếp tục hưởng trợ cấp hằng tháng từ nguồn ngân sách Nhà nước, nên mức hưởng khá thấp so với mặt bằng chung.
Trong khi đó, Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội cũng nêu rõ, lương hưu cơ bản được điều chỉnh chủ yếu dựa trên cơ sở mức tăng chỉ số giá tiêu dùng, khả năng của Quỹ Bảo hiểm xã hội và ngân sách Nhà nước.
Đồng thời, Nhà nước quan tâm điều chỉnh thỏa đáng đối với nhóm đối tượng có mức lương hưu thấp, và nghỉ hưu trước năm 1995, nhằm thu hẹp khoảng cách chênh lệch lương hưu giữa người nghỉ hưu ở các thời kỳ.
Về nguyên tắc bảo hiểm xã hội, mức hưởng bảo hiểm xã hội được tính trên cơ sở mức đóng, thời gian đóng, và có sự chia sẻ giữa những người tham gia. Mức hưởng lương hưu tỷ lệ thuận với mức đóng bảo hiểm xã hội, thời gian đóng. Điều đó có nghĩa, mức đóng càng cao, thời gian đóng càng dài, thì mức hưởng lương hưu sẽ cao hơn.
Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi lần đầu trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu tại kỳ họp thứ 6 tháng 10/2023. Tại kỳ họp thứ 7 diễn ra từ cuối tháng 5 đến nay, dự luật được đưa ra Quốc hội thảo luận vòng 2. Theo chương trình kỳ họp, dự kiến Quốc hội sẽ thông qua luật vào 25/6 tới đây. Luật sẽ có hiệu lực thi hành từ 1/7/2025.