Giảm tuổi hưởng trợ cấp hưu trí, thêm tầng nhận trợ cấp hàng tháng
(Dân trí) - Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội để hình thành hệ thống bảo hiểm xã hội đa tầng.
Theo Báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến với dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi về điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, cơ quan soạn thảo cho hay, bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội để hình thành hệ thống bảo hiểm xã hội đa tầng theo tinh thần của Nghị quyết số 28-NQ/TW.
Theo đó, trợ cấp hưu trí xã hội được kế thừa và phát triển một phần từ quy định về trợ cấp xã hội hằng tháng đối với người cao tuổi quy định tại Luật Người cao tuổi và điều chỉnh giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 tuổi xuống 75 tuổi.
Ước tính sẽ có thêm khoảng 800 nghìn đến 1 triệu người thụ hưởng trợ cấp này.
Bên cạnh đó, quy định liên kết giữa tầng trợ cấp hưu trí xã hội và tầng bảo hiểm xã hội cơ bản nhằm tạo điều kiện cho người lao động khi đến tuổi nghỉ hưu có thời gian đóng bảo hiểm mà chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu (chưa đủ 15 năm đóng) và cũng chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội (chưa đủ 75 tuổi) thì được lựa chọn hưởng trợ cấp hằng tháng.
Mức hưởng trợ cấp tùy thuộc vào thời gian đóng, mức đóng bảo hiểm xã hội và do Quỹ bảo hiểm xã hội chi trả. Ngân sách nhà nước chỉ đảm bảo bảo hiểm y tế cho người lao động trong thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng.
Dự thảo Luật đang quy định việc tính toán chế độ bao gồm cả hai yếu tố là mức hưởng và thời gian hưởng tùy thuộc vào tổng thời gian đóng và tiền lương, thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội của người lao động.
Dự thảo đồng thời giao Chính phủ quy định việc tính toán cụ thể mức hưởng, thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng.
Theo cơ quan soạn thảo, chế độ trợ cấp hàng tháng do Quỹ bảo hiểm xã hội chi trả, được thực hiện trên nguyên tắc đóng hưởng, được tính toán từ tiền đóng của người lao động và chủ sử dụng lao động nên cơ quan không tác động đến cân đối Quỹ Bảo hiểm xã hội.
Trước đó, dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi quy định, công dân Việt Nam từ đủ 75 tuổi trở lên không có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, các trợ cấp hằng tháng khác được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội do ngân sách nhà nước đảm bảo.
Chế độ này được điều chỉnh từ trợ cấp người cao tuổi đang áp dụng cho người từ 80 tuổi trở lên không có lương hưu, trợ cấp hằng tháng, mức trợ cấp hiện là 360.000 đồng/người/tháng.
Trường hợp người tham gia bảo hiểm xã hội nhưng chưa đủ thời gian đóng để nhận lương hưu, chưa đủ tuổi nhận trợ cấp hưu trí xã hội, được chọn nhận trợ cấp hằng tháng từ thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội, mức hưởng thấp nhất bằng trợ cấp hưu trí xã hội.
Thời gian hưởng tới khi đủ 75 tuổi để nhận trợ cấp do ngân sách nhà nước đảm bảo. Khi nhận trợ cấp hưu trí xã hội, người hưởng được ngân sách đóng bảo hiểm y tế.
Theo tính toán, người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội là 5 năm với mức tiền lương tháng đóng bình quân như hiện nay nếu người lao động không hưởng bảo hiểm xã hội một lần mà lựa chọn hưởng trợ cấp hằng tháng thì có thể được hưởng trợ cấp hằng tháng (với mức thấp nhất bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội) ngay từ khi đủ tuổi nghỉ hưu thay vì phải chờ đến 75 tuổi.