Cơ duyên kỳ lạ với những người lính quy tập hài cốt liệt sĩ

Bất ngờ gặp cả nhân chứng và thân nhân liệt sĩ

Gần 15 năm gắn bó với công tác chính sách, Thiếu tá Phạm Thanh Tấn - Trưởng ban Chính sách, Bộ Chỉ huy quân sự (CHQS) tỉnh Bình Định cùng đồng đội đã trực tiếp tìm kiếm, quy tập hàng chục hài cốt liệt sĩ (HCLS).

Trong hành trình ấy, Thiếu tá Phạm Thanh Tấn chia sẻ, ngoài việc dựa vào các căn cứ khoa học thì có những cơ duyên đến một cách kỳ lạ để tìm thấy hài cốt các liệt sĩ.

Thiếu tá Tấn kể, năm 2021, Ban Chính sách tiếp nhận thông tin có một mộ liệt sĩ được chôn ở thôn Tân Kiều, xã Nhơn Mỹ, thị xã An Nhơn. Trực tiếp đi khảo sát, anh Tấn đã cố gắng tra cứu mọi dữ liệu. Đặc biệt, đội quy tập đã tìm được một nhân chứng trực tiếp chứng kiến việc chôn cất liệt sĩ.

Cơ duyên đến, cùng thời gian đó, có gia đình 2 liệt sĩ Phan Quang Ba và Trần Văn Tư (quê cùng ở Nghệ An) đến cung cấp thông tin, nhờ tìm giúp mộ của hai anh đã hi sinh trong trận đánh ở sân bay Phù Cát vào tháng 4/1974.

"Ngay vị trí nhân chứng chỉ, chúng tôi khai quật thì tìm được các di vật ghi đúng tên của 2 liệt sĩ trên. Những di vật hiện ra trong sự xúc động vỡ òa của hai gia đình. Sau đó, hài cốt của 2 liệt sĩ trên được Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Bình Định bàn giao trang trọng để gia đình đưa về quê an táng theo nguyện vọng", Thiếu tá Tấn kể lại.

Cũng gắn bó ngót nghét 15 năm với công việc này, Đại úy Nguyễn Minh Khai (nhân viên Chính trị, Ban chỉ huy quân sự huyện Phù Mỹ, Bình Định) chia sẻ, hành trình tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ đòi hỏi những người nhận nhiệm vụ này phải thực sự tâm huyết, kiên trì.

"Với những người tham gia công tác quy tập chúng tôi, vượt suối băng rừng là chuyện hàng ngày. Mọi khó khăn, vất vả đều tan biến khi chúng tôi chứng kiến giọt nước mắt vỡ òa của thân nhân, gia đình liệt sĩ khi đón nhận hài cốt là con em trở về", Đại úy Khai xúc động.

Đại úy Nguyễn Minh Khai kể, có những trường hợp mộ liệt sĩ, anh cùng đồng đội phải kiên trì tìm kiếm đến 3 năm liền mới tìm thấy.

Cố gắng đưa hết các anh về với đất mẹ

Thiếu tá Nguyễn Minh Quang - nguyên cán bộ Đội K-52 (Đội tìm kiếm, cất bốc và hồi hương hài cốt quân tình nguyện Việt Nam, thuộc Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Gia Lai, hiện là nhân viên chính sách Ban chỉ huy quân sự huyện Hoài Ân cho hay, trong 10 năm làm việc ở Đội K-52, anh cùng đồng đội đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chuyên trách là tìm kiếm, cất bốc, hồi hương hài cốt liệt sĩ, quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh tại 3 tỉnh ở đông bắc Campuchia.

 "Thực hiện nhiệm vụ trên đất bạn, chúng tôi chủ yếu ăn ở dã chiến, đời sống vật chất và tinh thần gặp rất nhiều khó khăn, thiếu thốn. Tuy vậy, chúng tôi đều nỗ lực vượt qua vì mục tiêu quan trọng nhất là tìm được hài cốt liệt sĩ của ta", Thiếu tá Quang chia sẻ.

Theo lãnh đạo tỉnh Bình Định, nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ngày càng khó khăn, bởi thời gian chôn cất đã lâu, thông tin về mộ liệt sĩ ngày càng ít, độ chính xác không cao, địa hình thay đổi tự nhiên theo thời gian.

Tuy nhiên, công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ là nhiệm vụ chính trị quan trọng, trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân. Thể hiện sâu sắc đạo lý, truyền thống "Uống nước nhớ nguồn", "Đền ơn đáp nghĩa" của dân tộc đối với công lao to lớn của các anh hùng liệt sĩ.

Tại tỉnh Bình Định, công tác này được triển khai mạnh mẽ và đạt được nhiều kết quả. Trong đó, thực hiện Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ (Đề án 1237) và Đề án xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin (Đề án 150) giai đoạn 2013 - 2020, Ban Chỉ đạo tỉnh về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ (Ban Chỉ đạo 515 tỉnh) đã tiếp nhận 776 thông tin về nơi chôn cất liệt sĩ do các tổ chức và nhân dân cung cấp.

Cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo - Bộ CHQS tỉnh, đã hướng dẫn các địa phương phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị liên quan xác minh, phân tích, kết luận cụ thể từng nguồn thông tin về nơi chôn cất liệt sĩ để khảo sát, quy tập đúng quy định.

Qua đó, các đơn vị đã tổ chức khảo sát, quy tập tại 727 địa điểm nghi có mộ liệt sĩ. Kết quả, đã cất bốc được 346 hài cốt liệt sĩ. Tính riêng năm 2021, Bộ chỉ huy quân sự tỉnh đã tìm kiếm, quy tập được 21 hài cốt liệt sĩ. Trong 6 tháng đầu năm 2022, tìm kiếm, quy tập được 1 mộ tập thể, 20 mộ lẻ, cung cấp thông tin cho các đơn vị quy tập được 20 hài cốt liệt sĩ.

Đại tá Nguyễn Minh Hiến - Chính ủy Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Bình Định, Phó trưởng Ban Chỉ đạo 515 tỉnh chia sẻ: "Chúng tôi xác định công tác tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng của các đơn vị, địa phương. Phương châm của tỉnh là làm dứt điểm, rõ thông tin trước, phát hiện đến đâu, làm ngay đến đó. Từng bước kết luận địa bàn, khoanh vùng các khu vực trọng tâm, trọng điểm cần ưu tiên, tìm kiếm, quy tập càng nhiều hài cốt liệt sĩ càng tốt".