Bà mẹ VNAH phải có mức sống tốt, không "đếm" số người thân là liệt sĩ
(Dân trí) - Đây là nội dung được UB Thường vụ Quốc hội thống nhất thông qua trong Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng (sửa đổi) tại Phiên họp sáng nay, 9/12/2020.
Theo đó, 100% các Ủy viên UB Thường vụ Quốc hội tham gia phiên họp biểu quyết thông qua Pháp lệnh.
Cũng liên quan tới nội dung trên, trước đó, báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng (sửa đổi), Chủ nhiệm UB Các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh nêu những điểm mới được bổ sung, quy định như mở rộng công nhận đối tượng người bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế bị địch bắt tù, đày.
Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, số liệu quân nhân bị địch bắt, tù giam trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc sau 30/4/1975 của Cục Bảo vệ an ninh quân đội, Tổng cục Chính trị gửi Cục Chính sách, Tổng cục Chính trị là 1.746 người (số quân nhân và nhân viên vũ trang bị địch bắt trong chiến tranh biên giới phía Bắc: 1.606; số quân nhân bị địch bắt trong chiến tranh biên giới Tây Nam: 140).
Cơ quan xây dựng chính sách cũng đã báo cáo cụ thể về kinh phí bảo đảm thực hiện chế độ ưu đãi đối với đối tượng này.
Pháp lệnh cũng mở rộng đối tượng vợ hoặc chồng của liệt sĩ đã lấy chồng hoặc vợ khác được hưởng chế độ trợ cấp tiền tuất hằng tháng và bổ sung chế độ bảo hiểm y tế với những người này theo tinh thần Nghị định 31 năm 2013 của Chính phủ.
Về đối tượng người nước ngoài có công với cách mạng, UB Các vấn đề xã hội thống nhất với Chính phủ, kế thừa quy định của pháp luật hiện hành theo hướng không hạn chế việc việc thực hiện chính sách ưu đãi người nước ngoài có công với cách mạng và giao Chính phủ quy định.
Đối với người có công với cách mạng (NCCVCM) đang định cư ở nước ngoài, UB Thường vụ Quốc hội thống nhất quan điểm, đối tượng này không bị hạn chế việc nhận chế độ ưu đãi mà mình được hưởng. Trong quá trình thực hiện, đề nghị Chính phủ và Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phải chỉ đạo, hướng dẫn các phương thức phù hợp để đối tượng nhận được chế độ ưu đãi.
Đối với người hoạt động kháng chiến chưa đủ thời gian cấp Huân chương, Huy chương, theo báo cáo của cơ quan soạn thảo, các đối tượng này đã được hưởng một số chế độ ưu đãi như trợ cấp một lần hoặc hằng tháng theo Quyết định số 47 năm 2002 của Thủ tướng (có thời gian tham gia kháng chiến chống Pháp); Quyết định số 209 năm 2005 của Thủ tướng và Quyết định số 142 năm 2008 của Thủ tướng (có thời gian tham gia kháng chiến chống Mỹ); nếu đối tượng này đã được tặng Bằng khen thì nhận thêm một khoản trợ cấp một lần theo Quyết định số 24 năm 2016 của Thủ tướng.
Các cơ quan thống nhất với giải trình của cơ quan soạn thảo là nếu bổ sung đối tượng này vào dự thảo Pháp lệnh dẫn đến có thể phải bổ sung chế độ, chính sách trong khi họ đã hưởng chế độ trợ cấp một lần và không nhất quán với quan điểm về giải quyết chính sách từ trước đến nay.
Về điều kiện công nhận liệt sĩ, pháp lệnh đã quy định theo hướng bảo đảm chặt chẽ, phù hợp với thực tế, bối cảnh của thời bình, tôn vinh xứng đáng đối với người có công và giao Chính phủ quy định chi tiết. Đồng thời dự thảo Pháp lệnh đã bổ sung quy định các trường hợp không xem xét công nhận là NCCVCM.
Về chế độ ưu đãi với Bà mẹ Việt Nam anh hùng, UB Thường vụ Quốc hội thống nhất quy định mức trợ cấp tuất hàng tháng đối với Bà mẹ Việt Nam anh hùng theo nguyên tắc đảm bảo mức sống tốt mà không phụ thuộc vào số người thân là liệt sĩ.
Dự thảo Pháp lệnh trước đó đã được chỉnh lý theo hướng giữ mức trợ cấp tuất hàng tháng đối với thân nhân liệt sĩ như hiện hành, riêng đối với Bà mẹ Việt Nam anh hùng, quy định chế độ trợ cấp được hưởng bằng 3 lần mức chuẩn trợ cấp hàng tháng chứ không tính theo số liệt sĩ và phụ cấp hằng tháng.
Pháp lệnh gồm 7 chương, 58 điều, có hiệu lực thi hành kể từ 1/7/2021. So với pháp lệnh hiện hành đã bổ sung 3 chương, bỏ 1 chương, 3 điều, bổ sung 23 điều, có 36 điểm mới thuộc 8 nhóm nội dung lớn.
Điều kiện công nhận liệt sĩ trong thời bình
- Dũng cảm thực hiện công việc cấp bách, nguy hiểm trong đấu tranh phòng chống tội phạm theo quy định của Bộ luật Hình sự
- Đặc biệt dũng cảm thực hiện các công việc đặc biệt nguy hiểm, cấp bách để cứu người, cứu tài sản của Nhà nước, Nhân dân; có ý nghĩa tôn vinh, giáo dục, lan tỏa rộng rãi trong xã hội
- Trực tiếp làm nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu, diễn tập hoặc làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh có tính chất nguy hiểm
- Do ốm đau, tai nạn không thể cứu chữa kịp thời khi đang trực tiếp làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh ở địa bàn biên giới, trên biển, hải đảo có điều kiện đặc biệt khó khăn theo danh mục do Chính phủ quy định
- Trường hợp công nhận liệt sĩ khi làm nghĩa vụ quốc tế