Vụ cháy 13 người chết: Ai phải chịu trách nhiệm khi hệ thống báo, chữa cháy "im bặt"?
(Dân trí) - Khi vụ cháy xảy ra ở chung cư Carina Plaza (phường 16, quận 8, TPHCM), cư dân không hề nghe thấy chuông báo động, nhiều cư dân chủ động nhấn chuông trong nhà cũng không kêu. Theo luật sư Quách Thành Lực, tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy có thể bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm khi làm chết 03 người trở lên.
Chia sẻ với phóng viên sau khi may mắn thoát nạn, chủ căn hộ 401 cho biết: Hệ thống báo cháy ở đây đã lâu không được ban quản lý sửa chữa, ban quản trị cũng không được thành lập, không có ai hướng dẫn cho bà con thoát nạn, bộ phận trực rất yếu kém.
Ông kể: “Thấy khói quá bả mới kêu dậy. Tôi dậy rồi đập chuông báo động mà đó đâu có kêu đâu. Mình phải chạy đi gõ cửa mấy nhà gần mình, kêu người ta dậy. Lúc tôi phát hiện cháy là hơn 1h30, phải chờ cứu hỏa đến cứu”.
Ông Võ Tấn Long, ngụ căn hộ A0216, cũng xác nhận không nghe tiếng còi báo cháy. Khi nghe tiếng người la hét ông mới tỉnh dậy, chạy ra và phát hiện cháy.
Ông Long cũng cho biết, từ năm 2016, cư dân đã báo hệ thống phòng cháy chữa cháy không có nước, không hoạt động nhưng chủ đầu tư chưa cho sửa chữa, đến nay xảy ra vụ cháy nghiêm trọng này.
Trong vụ hỏa hoạn, do không chịu nổi khói ngạt và sức lửa, nhiều người dân tự cứu bằng cách bện dây vải thành sợi dài rồi theo đó đu xuống. Anh Phạm Văn Thưởng (phòng 201) cho biết: khi thấy cháy chạy xuống thấy khói nhiều quá lại chạy lên lầu 7. Sau đó thấy mọi người chạy xuống lại chạy xuống và thoát ra nhờ dây thang của một hộ ở lầu 2.
Có mặt tại hiện trường, khi được hỏi về thông tin hệ thống chữa cháy của chung cư không hoạt động thời điểm xảy ra cháy, ông Nguyễn Phúc - đại diện ban giám đốc Công ty cổ phần đầu tư 577 là công ty "mẹ" của công ty Hùng Thanh (chủ đầu tư dự án chung cư Carina Plaza quận 8, TPHCM) khẳng định, hệ thống báo cháy của chung cư đều được Thanh tra xây dựng và lực lượng Cảnh sát PCCC kiểm tra thường xuyên, định kỳ 6 tháng một lần và hoạt động bình thường. Riêng thông tin thời điểm xảy ra cháy nhưng không hoạt động thì chủ đầu tư sẽ phối hợp với cơ quan chức năng tại hiện trường điều tra làm rõ.
Ông Phúc cũng nói thêm, chung cư này đã đưa vào hoạt động gần 10 năm và chưa xảy ra sự cố đáng tiếc nào.
Nhận định sự việc dưới góc độ pháp lý, Luật sư Quách Thành Lực - Giám đốc Công ty Luật TNHH Hà Nội Tinh Hoa cho rằng: Theo quy định tại điều 105 Luật Nhà ở năm 2014 “Việc quản lý vận hành nhà chung cư được quy định như sau: a) Đối với nhà chung cư có thang máy thì do đơn vị có chức năng, năng lực quản lý vận hành nhà chung cư thực hiện;”
Nội dung này được hướng dẫn cụ thể tại điều 27 Thông tư 28/2016/TT-BXD ngày 15 tháng 12 năm 2016 do Bộ xây dựng ban hành.
“1. Đơn vị quản lý vận hành nhà chung cư có thể là chủ đầu tư hoặc đơn vị khác có đủ Điều kiện về chức năng, năng lực theo quy định tại Khoản 2 Điều 105 của Luật Nhà ở.
2. Khi chưa tổ chức hội nghị nhà chung cư lần đầu thì chủ đầu tư có trách nhiệm tổ chức việc quản lý vận hành nhà chung cư. Trường hợp nhà chung cư có thang máy mà chủ đầu tư không đủ Điều kiện về chức năng, năng lực theo quy định tại Khoản 2 Điều 105 của Luật Nhà ở thì phải thuê đơn vị có đủ Điều kiện về chức năng, năng lực theo quy định để thực hiện việc quản lý vận hành."
Luật sư Quách Thành Lực - Giám đốc Công ty Luật TNHH Hà Nội Tinh Hoa
Như thông tin báo chí đưa tin thì chung cư Carina Plaza chưa thành lập ban quản trị nhà chung cư nên trách nhiệm quản lý vận hành nhà chung cư thuộc về Chủ đầu tư.
Để xảy ra việc hệ thống phòng cháy, chữa cháy không hoạt động, hoạt động không hiệu quả cần phải xác định khi xây dựng hệ thống phòng cháy chữa cháy đã được xây dựng, lặp đặt đúng tiêu chuẩn thiết kế hay chưa. Sau công trình hoàn thành hệ thống phòng cháy, chữa cháy đã đủ tiêu chuẩn để được nghiệm thu bởi lực lượng phòng cháy chữa cháy hay chưa.
Tiếp theo đó phải xác định trách nhiệm trong việc bảo dưỡng, kiểm tra, vận hành, ứng phó khi xảy ra cháy của lực lượng quản lý vận hành chung cư. Với hậu quả cực kỳ nghiêm trọng của vụ cháy cơ quan cảnh sát điều tra cần nhanh tróng điều tra xác minh tiến tới khởi tố vụ án về Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy Điều 313. Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy
1. Người nào vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây,
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm:
a) Làm chết 03 người trở lên;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;
c) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.
Rất nhiều lần an toàn nhà chung cư được dư luận quan tâm đề cập, nhiều hậu quả đau lòng đã xảy ra gây mất mát về người thiệt hại về tài sản tuy nhiên chủ đầu tư, các cơ quan quản lý phòng cháy chữa cháy chưa thực sự sâu sát trong quản lý nên vẫn để tình trạng hệ thống phòng cháy, chữa cháy chưa hoàn thiện vẫn cho cư dân vào ở. Thiết nghĩ cơ quan chức năng phải rà soát tất cả điều kiện an toàn cho cư dân của mọi tòa nhà chung cư trên cả nước, chấm dứt tình trạng người ở chung cư tính mạng như chỉ mành treo chuông.
Ngọc Hân (thực hiện)