Gia phả lớn nhất thế giới kết nối 13 triệu người tiết lộ những điều thú vị

Đây là bản đồ chi tiết cuộc đời của khoảng 13 triệu người, trung bình khoảng 11 thế hệ trong 500 năm qua. Những con số này thật đáng kinh ngạc, nhưng điều mà khối lịch sử gia đình khổng lồ này tiết lộ về quá khứ của chúng ta mới thực sự ấn tượng.

Nhóm đã tổng hợp thông tin từ hơn 86 triệu tiểu sử sẵn có công khai và đánh giá chúng với bất kỳ chi tiết riêng lẻ nào, chẳng hạn như những người vừa là cha mẹ và con của một cá nhân khác.

Trong trường hợp dữ liệu bị ảnh hưởng nặng nề từ những sai lầm nhất định, chẳng hạn như dựa vào các nhóm kinh tế xã hội cụ thể, họ cũng so sánh một phần dữ liệu với chi tiết từ khoảng 80.000 giấy chứng tử do Cục Y tế Vermont giữ.

Cuối cùng, họ đã có đủ dữ liệu đáng tin cậy để tạo ra 5,3 triệu cây gia phả lớn nhất trong một khu vườn đan xen khổng lồ với khoảng 13 triệu người sống giữa những năm 1650-2000.

Những mạng lưới rộng lớn này của lịch sử nhân loại chủ yếu bao gồm các cá nhân từ Châu Âu và Bắc Mỹ, mô tả chi tiết mọi thứ từ các mô hình tuổi thọ và hôn phối đến di cư và các mối quan hệ di truyền.

Tất cả chúng ta đều lướt qua album gia đình và học về những bí ẩn của những người anh họ xa xôi và những cô dì lớn. Ngay cả những ảnh chụp nhanh tương đối nhỏ của các thế hệ trước cũng có thể tốn nhiều thời gian để tập hợp lại với nhau. Vì vậy, một tập dữ liệu khổng lồ như thế này chỉ có thể thực hiện nhờ những nỗ lực của rất nhiều người dành hàng giờ cho công việc bằng cả tình yêu.

Nhà di truyền học MyHeritage và nhà khoa học máy tính, Yaniv Erlich cho biết: "Thông qua những nỗ lực của nhiều nhà phả hệ học tò mò về lịch sử gia đình, chúng tôi đã thu hút được một cây gia đình khổng lồ và nó đã đưa đến một cái gì đó thật độc đáo”.

"Chúng tôi hy vọng rằng tập dữ liệu này có thể hữu ích cho các nhà khoa học nghiên cứu một loạt các chủ đề khác."

Dữ liệu này đã hoàn toàn tạo ra một số hiểu biết kỳ lạ và tuyệt vời đối với một phần nhỏ dân số thế giới trong những thế kỷ gần đây.

Ví dụ, trong vấn đề nhân khẩu học, phụ nữ có xu hướng di chuyển xung quanh thường xuyên hơn nam giới. Nhưng nam giới di chuyển khoảng cách xa hơn, thường kết thúc ở các quốc gia hoàn toàn mới.

"Một cách giải thích tiềm năng là nam giới có xu hướng ở lại nhà của họ do cơ hội kinh tế tốt hơn: có thể là một cửa hàng mà họ được thừa hưởng hoặc đất đai. Và sau đó, những sự kiện lớn như chiến tranh hoặc thậm chí cả suy thoái kinh tế có thể khiến họ đi xa hơn, và định cư ở đó”, ông Erlich cho biết.

Những tiến bộ trong công nghệ giao thông vận tải cũng trùng hợp với sự di cư xa hơn, với những người sinh trước 1800 có khuynh hướng tìm kiếm đối tác trong vòng bán kính 8 km, so với mức trung bình 19 km đến năm 1850, và 100 km vào năm 1950.

Nhưng có một sự lộn xộn thú vị trong dữ liệu, những người ở độ tuổi kết hôn trong những năm cuối thế kỷ 19 có xu hướng kết hôn với người trong gia đình thường xuyên hơn những người trước đó. Từ năm 1650 đến đầu thế kỷ 19, cặp vợ chồng trung bình ở Châu Âu và Bắc Mỹ là anh em họ đời thứ tư. Khoảng cách gia đình trung bình được rút ngắn cho những người sinh ra ngay sau năm 1800 vì một lý do nào đó, có thể là do giải phóng những điều cấm kị.

Mức độ chi tiết trong bản đồ cũng cho phép các nhà nghiên cứu phân tích mức độ gien ảnh hưởng đến tuổi thọ của chúng ta. Theo kết quả nghiên cứu, di truyền học chỉ chiếm 16% mức độ cần thiết để xem xét về tuổi thọ, so với 25% trong các nghiên cứu khác. Như vậy là “không có gì nhiều”. "Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng hút thuốc mất 10 năm trong cuộc đời của bạn, điều đó có nghĩa là sự lựa chọn cuộc sống có thể quan trọng hơn nhiều so với di truyền", ông Erlich cho biết.

Cây Gia phả khổng lồ và tất cả các dữ liệu của nhà nghiên cứu đều công khai, mọi người có thể tải xuống xem và thêm thông tin.

Các nhà khoa học khác cũng tham gia tranh luận về vai trò to lớn của dữ liệu trong nghiên cứu. Melinda Mills, một nhà nhân khẩu học tại Đại học Oxford – không tham gia nghiên cứu, chia sẻ trên dailymail: "Đây là một khoảnh khắc thú vị cho khoa học công dân. Nó chứng mình rằng hàng triệu người bình thường dưới hình thức những người đam mê phả hệ có thể làm nên sự khác biệt khoa học".

Và ai biết được - có lẽ trong những năm tới chúng ta sẽ được nhìn thấy những cây phả hệ to hơn với gốc rễ quá sâu kết nối tất cả chúng ta?

Đào Hiền (Tổng hợp)