Quyền chia thừa kế nhà đất

Vừa qua, chúng tôi nhận được đơn của ông Lương Hồng Thảo, trú tại Cần Thơ phản ánh: Cách đây hơn 10 năm, sau khi mẹ tôi mất thì ba tôi trở về Việt Nam sinh sống. Trong khoảng thời gian sau đó, ba tôi mua miếng đất 621m2 tại TP. Cần Thơ và xây 1 căn nhà đúc, xây xung quanh 20 phòng kinh doanh nhà trọ. Do ba tôi mang hộ chiếu Đức nên không có quyền đứng tên những tài sản nói trên, vì vậy mới nhờ cô hai Lương Thị Hồng Nga, tức là chị ruột của ba tôi đứng tên giúp. Việc này, ba tôi và cô Nga đã làm bản Hợp đồng dân sự, trong đó ghi rõ cô tôi chỉ đứng tên giúp.

Năm 2007, ba tôi đồng ý cho tôi và anh trai Lương Hồng Hiếu, quốc tịch Mỹ làm chủ phần tài sản nói trên, gia đình cô Nga đã làm bản cam kết đối với tài sản này là “chỉ đứng tên giúp, không được phép bán cho ai nếu không có sự đồng ý của tôi và anh trai tôi, ông Lương Hồng Hiếu.

Năm 2007, ba tôi mất không để lại di chúc, theo tâm nguyện của ba, cô Nga mới sang lại tài sản nói trên vào Công ty bất động sản do tôi và anh trai tôi lập nên. Nhưng vì lý do khu đất nói trên thuộc vào quy hoạch của nhà nước nên cô Nga không chuyển nhượng được nên chỉ làm giấy cam kết mà thôi.

Cuối năm 2007, anh trai tôi đẩy tôi ra khỏi công ty với lý do tôi không góp vốn vào công ty, trong khi tôi đã đồng ý góp vốn chính là một nửa miếng đất ba tôi để lại cho tôi và anh trai tôi vào công ty. Theo như tôi được biết, hiện mảnh đất này đang được người khác đứng tên chứ không phải cô Nga.

Về vấn đề này Luật sư Tạ Anh Tuấn, trưởng Văn phòng Luật sư Bách Gia Luật và Liên danh (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) trả lời như sau:

Theo nội dung đơn của ông Lương Hồng Thảo nêu trên cho thấy bố ông Thảo có nhờ bà Lương Thị Hồng Nga (bác ruột) mua hộ nhà ở, đất ở tại thành phố Cần Thơ và đứng tên giùm trong sổ đỏ, sau đó bà Nga chuyển nhượng quyền sử dụng nhà ở, đất ở này cho người khác thì ông phải khởi kiện ra Tòa án có thẩm quyền giải quyết đề nghị bảo vệ lợi ích hợp pháp của mình.

Do bố ông mất năm 2007 không để lại di chúc, nên theo quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 675 Bộ luật dân sự thì quyền sử dụng nhà ở, đất ở bố ông nhờ bà Lương Thị Hồng Nga đứng tên giùm trong sổ đỏ là tài sản thừa kế được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế, ông và các anh, chị em ruột thuộc hàng thừa kế thứ nhất.

Tuy nhiên tại thời điểm bố ông gửi tiền bà Nga mua nhà ở, đất ở và đứng tên giúp tại thành phố Cần Thơ, pháp luật Việt Nam chưa cho phép người mang quốc tịch nước ngoài đứng tên chủ sở hữu nhà ở, đất ở nên trong quá trình giải quyết vụ án Toà án sẽ phát mãi nhà ở, đất ở nói trên và yêu cầu bà Nga hoàn trả lại toàn bộ số tiền bố ông đã gửi bà Nga đứng tên giùm theo thoả thuận trước đây, như trình bày trong đơn bà Lương Thị Hồng Nga đã chuyển nhượng mảnh đất trên cho người khác, nên bà Nga phải có nghĩa vụ thanh toán cho các đồng thừa kế theo quy định của pháp luật, nếu đương sự có yêu cầu Toà án giải quyết.

Luật sư Tạ Anh Tuấn

Văn phòng Luật sư Bách Gia Luật và Liên danh

Số 65A, ngõ 23 Trần Phú, Mộ Lao, Hà Đông, Hà Nội.