Xem xét 9 cơ chế, chính sách đặc thù cho Hà Nội

Đây là nội dung được dự kiến đưa vào đợt thứ 2 của kỳ họp thứ 9 (kéo dài từ 8-18/6), sau khi các cơ quan chuẩn bị xong và UB Thường vụ Quốc hội xem xét. Phiên họp của UB Thường vụ Quốc hội sáng nay, nội dung này lần thứ 2 được cho ý kiến.

Hà Nội muốn có thêm 3 cơ chế

Sau phiên họp trước đó, Thường vụ Quốc hội đã đồng ý với 6 cơ chế đặc thù cho Hà Nội:

Một là nâng mức trần nợ vay từ 70% lên 90% trên nguyên tắc Thủ đô phải đảm bảo khả năng trả nợ.

Hai là cho phép tạm ứng Quỹ Dự trữ tài chính của thành phố để đầu tư hạ tầng và bảo đảm thu hồi trong thời hạn 36 tháng.

Ba là thành phố được sử dụng nguồn cải cách tiền lương còn dư để chi các dự án đầu tư phát triển và chi thực hiện các chế độ, chính sách an sinh xã hội.

Bốn là cho phép sử dụng kinh phí thường xuyên của một số đơn vị do tiết kiệm được để đầu tư công trình nhỏ mang tính chất xây dựng cơ bản, không phải theo quy trình của Luật Đầu tư công.

Năm là cho phép sử dụng ngân sách cấp thành phố hỗ trợ các địa phương khác (trong nước) để đầu tư xây dựng một số công trình phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội theo chương trình hợp tác giữa Thủ đô và các địa phương.

Sáu là, Quốc hội giao cho Hội đồng nhân dân quyết định về cơ cấu ngân sách sử dụng cho giáo dục đào tạo, khoa học và công nghệ.

Tại tờ trình mới, Bộ truởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, UBND thành phố Hà Nội đề xuất bổ sung thêm 3 nội dung.

Trước hết, HĐND TP Hà Nội được bổ sung các khoản phí, lệ phí và tăng mức thu phí, lệ phí.

Thứ hai, ngân sách thành phố Hà Nội được hưởng 50% khoản thu tiền sử dụng đất khi bán tài sản công gắn liền trên đất.

Thứ ba, ngân sách thành phố Hà Nội được hưởng toàn bộ số thu từ sắp xếp, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, thoái vốn nhà nước đầu tư tại các doanh nghiệp do UBND Thành phố làm đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước.

Ba nội dung này tương tự như Quốc hội đã cho phép TPHCM thí điểm tại Nghị quyết số 54/2017.

Tăng phí đỗ xe, phí môi trường, giảm học phí tối đa

Thẩm tra dự thảo nghị quyết, UB Tài chính - ngân sách của Quốc hội cơ bản đồng tình với các nội dung Chính phủ trình.

Về những nội dung mới, nhất trí phân cấp cho HĐND TP Hà Nội quyết định bổ sung các khoản phí, lệ phí, song về việc cho phép tăng mức hoặc tỷ lệ thu phí không quá 1,5 lần đối với các loại phí (không kể loại phí thuộc nguồn thu ngân sách Trung ương hưởng 100%), đa số ý kiến tại cơ quan thẩm tra đề nghị không quy định trần tăng thu, mức tăng cụ thể do HĐND thành phố quyết định trên cơ sở thực tế và có sự đồng thuận của người dân.

Cơ sở của đề nghị này, theo cơ quan thẩm tra là, thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, HĐND TPHCM đã ban hành 1 số chính sách thu phí, lệ phí như: ban hành mức thu phí sử dụng tạm thời lòng đường để đỗ xe ô tô, điều chỉnh tăng từ 5.000 đồng/xe/lượt lên bình quân 30.000 đồng/xe/giờ; điều chỉnh mức thu phí bảo vệ môi trường đối với nước xả thải công nghiệp theo hướng xả thải càng nhiều đóng càng cao; điều chỉnh giảm mức thu học phí đến mức tối thiểu…

Bên cạnh đó, cũng có ý kiến tại cơ quan thẩm tra cho rằng, để không gây ảnh hưởng cân đối của ngân sách Trung ương, đáp ứng nhu cầu thực hiện kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia giai đoạn 2021-2025, cần cân nhắc việc để lại toàn bộ số thu này, có thể mức để lại cho Hà Nội bằng khoảng 70% so với mức Chính phủ đề xuất là hợp lý. Tuy có thấp hơn so với mức thí điểm đối với TPHCM nhưng thể hiện đúng nghĩa thủ đô vì cả nước trong bối cảnh khó khăn cân đối ngân sách nhà nước do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Về hiệu lực, dự thảo Nghị quyết quy định Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ 1/8/2020 được áp dụng cho đến khi Quốc hội ban hành Luật sửa đổi, bổ sung Luật Thủ đô năm 2012 nhưng không quá ngày 1/8/2025. Thường trực UB Tài chính - Ngân sách đề nghị xem lại quy định này vì thời gian áp dụng Nghị quyết thí điểm tối đa là 5 năm, không gắn với hiệu lực thi hành của Luật Thủ đô (sửa đổi).

Phương Thảo