Xe điện là “tội đồ” gây ra tai nạn giao thông đối với học sinh?

Những thông tin trên được đưa ra từ kết quả Nghiên cứu về tình hình tham gia giao thông của học sinh trung học phổ thông (THPT) tại Hà Nội và đề xuất giải pháp cải thiện, do Uỷ ban An toàn giao thông Quốc gia (ATGT) và Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) công bố.

Tai nạn vì xe điện

Theo dữ liệu của Phòng Cảnh sát giao thông Hà Nội, TNGT liên quan tới trẻ em có những biến động bất thường. Năm 2015, TNGT liên quan tới trẻ em đã gia tăng theo cả 3 tiêu chí về số vụ, số trẻ bị chết và số trẻ bị thương. Học sinh THPT được xác định là đối tượng tham gia giao thông dễ bị tổn thương nhất. Bằng chứng là 90% các vụ TNGT của trẻ em trong 3 năm gần đây liên quan đến học sinh THPT.

Tỷ lệ thiệt mạng trên 100.000 học sinh do TNGT năm 2016 là 7,39, cao hơn nhiều so với tỷ lệ trung bình của một số nước trong khu vực châu Á, cụ thể: Gấp 1,25 lần tỷ lệ trung bình của Campuchia; 2,73 lần của Nhật Bản và 1,84 lần của Hàn Quốc.

Ba nguyên nhân hàng đầu của các vụ TNGT của học sinh THPT là đi sai phần đường (34%); vi phạm tốc độ (30%); thiếu quan sát (26%). Các nguyên nhân này đang dẫn tới những con số đáng báo động về tình trạng TNGT ở đối tượng học sinh.

Theo khảo sát, 52% học sinh THPT lựa chọn xe đạp điện và xe máy điện là phương tiện di chuyển thông dụng. Năm 2016, tỉ lệ TNGT (vụ/học sinh) của nhóm tự đi xe đạp điện, xe máy điện và xe máy là cao nhất, đặc biệt cứ 2 học sinh thì có 1 học sinh xảy ra TNGT liên quan tới xe đạp điện và xe máy điện.

Theo tính toán của nghiên cứu, có tới 55% các vụ TNGT xảy ra với học sinh THPT là do xe máy điện và xe đạp điện. Điều đó cho thấy, xe máy điện, xe đạp điện là phương tiện đến trường mất an toàn đối với học sinh THPT, đòi hỏi phải được hướng dẫn, xử lý vi phạm và quản lý chặt chẽ nhiều hơn nữa để đảm bảo an toàn cho học sinh đến trường.

Giáo dục về ATGT chưa đúng cách?

PGS, TS. Chu Công Minh - Trường Đại học Bách khoa TPHCM, chuyên gia nghiên cứu về giao thông - phân tích: Xe máy điện/ xe đạp điện không đảm bảo an toàn giao thông cho các em học sinh, bởi tốc độ lên tới 50km/h, trọng lượng xe rất nhẹ nên điều khiển không dễ và va chạm sẽ gây ra hậu quả nặng nề.

“Học sinh THPT đang ở độ tuổi muốn thể hiện bản thân, kỹ năng tham gia giao thông chưa đầy đủ nhưng vẫn điều khiển phương tiện này và gây ra nhiều trường hợp vi phạm tốc độ, vi phạm những quy định cơ bản khi tham gia giao thông” - PGS, TS. Chu Công Minh cho hay.

Kết quả điều tra phỏng vấn học sinh và cha mẹ học sinh cho thấy, học sinh chủ yếu được dạy về luật giao thông và biển báo hiệu đường bộ. Tuy nhiên, 33% học sinh đi bộ trả lời rằng chưa được học cách đi bộ an toàn, và 27% học sinh sử dụng phương tiện cho biết là chưa được học về kỹ năng điều khiển phương tiện đúng cách. Học sinh chủ yếu học kỹ năng điều khiển phương tiện từ cha mẹ.

Trong khi đó, chương trình giảng dạy chính khóa về ATGT tại trường học được lồng ghép trong môn giáo dục công dân với thời lượng là 2 tiết/kỳ, nội dung chủ yếu dạy học sinh về quy tắc và biển báo hiệu giao thông đường bộ. Chưa có nội dung về giảng dạy kỹ năng điều khiển phương tiện...

Từ những phân tích thực tế, nhóm nghiên cứu đề xuất các giải pháp mang tính đột phá & toàn diện trong đảm bảo ATGT cho học sinh THPT, như: Giới hạn độ tuổi sử dụng xe đạp điện và yêu cầu giấy chứng nhận lái xe đạp điện cho trẻ em trên 16 tuổi. Bên cạnh đó, bổ sung kiến thức về thực hành kỹ năng điều khiển phương tiện, xây dựng khu trường học an toàn, và yêu cầu giấy chứng nhận lái xe đạp điện cho trẻ em trên 16 tuổi…

Ông Khuất Việt Hùng - Phó Chủ tịch Ủy ban ATGT Quốc gia - cho biết: Các kết quả nghiên cứu sẽ là các căn cứ quý báu để Ủy ban ATGT Quốc gia, Bộ, ngành liên quan và các địa phương tổng hợp, đề ra những biện pháp, chính sách hiệu quả, kịp thời ngăn chặn TNGT ở học sinh THPT tại Việt Nam, góp phần xây dựng môi trường giao thông an toàn, thân thiện và bền vững.

Về phía VAMM, đơn vị này sẽ hỗ trợ hiện thực hoá các nhóm giải pháp được nhà nghiên cứu đề xuất. Đồng thời, cam kết sát sao hơn trong quá trình hợp tác với Uỷ ban ATGT Quốc gia và đưa ra các kiến nghị tốt nhất tới những Bộ, ngành nhằm cân bằng giữa các vấn đề giao thông, bảo vệ môi trường và đảm bảo sự phát triển của ngành công nghiệp xe máy Việt Nam.

Châu Như Quỳnh