Trắng tay sau “bão” tai xanh

Có mặt tại những điểm nóng dịch tai xanh ở Nghệ An những ngày qua, chúng tôi không khỏi chạnh lòng trước nỗi lòng người nông dân.

Xanh mặt vì lợn tai xanh

Vào vùng dịch của xã Phú Thành (huyện Yên Thành), từ đầu làng đã thấy treo các biển cảnh báo “Vùng dịch lợn tai xanh, cấm vận chuyển, buôn bán” và các loại hóa chất phòng dịch, vôi được rải trắng đường.

Dịch bùng phát đầu tiên tại 2 hộ chăn nuôi của ông Võ Huy Á (xóm Trung Lai) và Lưu Văn Trọng (xóm Nam Lai) xã Phú Thành. Đàn lợn có các triệu chứng bệnh tai xanh nhưng do chủ quan nên các hộ chỉ gọi thú y viên đến chạy chữa, vì thế chỉ sau mấy ngày đã lan nhanh ra trên 102 hộ thuộc 10 xóm. Gần một tuần qua, dịch tai xanh đã “cướp” tổng cộng 226 con lợn của các hộ dân trong các xóm.

Dẫn chúng tôi vào trang trại chỉ còn những chuồng trống không, anh Vũ Khắc Thư (xóm Đồng Lai, xã Phú Thành) buồn bã cho biết, đàn lợn thịt 60 con của gia đình vừa bị đưa đi tiêu hủy vì nhiễm bệnh tai xanh. Gia đình anh Thư chăn nuôi theo mô hình trang trại lớn nhất nhì của xã nhưng cũng là hộ chịu thiệt hại nặng nề nhất. Trong hai ngày liền, cả đàn lợn bị nhiễm bệnh, phải đập chết và đưa đi chôn lấp khiến gia đình anh lâm cảnh trắng tay. Anh Thư nhẩm tính, nếu lợn không mắc bệnh thì khoảng hơn 1 tháng nữa thì gia đình anh thu được gần 120 triệu đồng.

Trong khi đó, gia đình bà Nguyễn Thị Thành (xã Phú Thành) trông cả vào đàn lợn thịt đến ngày bán thì bỗng dưng bị đổ bệnh. Dù đàn lợn chỉ có 5 con nhưng đã có 4 con mắc bệnh tai xanh phải đưa đi tiêu hủy. “Cả nhà tôi 6 miệng ăn chỉ có 3 sào ruộng, năm được, năm mất. Cũng nhờ đàn lợn mà có thêm chút tiền để nuôi mấy đứa con ăn học. Không biết tại răng mà mấy năm nay dịch tai xanh cứ phát vài ba bận. Bây giờ lợn nhiễm bệnh tai xanh phải tiêu hủy, không biết phải tính sao đây”, bà Thành thở dài, đưa tay gạt nước mắt.

Không riêng gì anh Thư, bà Thành, hơn 100 hộ chăn nuôi lợn trong cái xã nhỏ bé này đều cuống cuồng, phờ phạc chống dịch. Nhiều gia đình vùng tâm dịch tai xanh đều lo lắng khi mà nguồn thu nhập chính nuôi sống gia đình ngoài cây lúa chỉ còn lại con lợn đã lần lượt bị nhiễm bệnh. Trong khi người chăn nuôi lợn “điêu đứng” vì dịch tai xanh thì những người buôn bán lợn cũng lâm vào cảnh khó khăn.

Đã gần nửa tháng trôi qua, hàng loạt chủ lò mổ và những tiểu thương kinh doanh loại thực phẩm chủ lực này phải chịu cảnh thất nghiệp vì phải ngừng hoạt động theo lệnh cấm khi dịch tai xanh bùng phát. Ông Phạm Minh Chuân - PCT UBND xã PhúThành cho hay: “Để chống dịch, chúng tôi đã lập chốt trực gác 24/24h kiểm dịch gia súc ra, vào địa bàn xã Phú Thành nhằm ngăn chặn việc vận chuyển, buôn bán gia súc ra vào vùng dịch, giảm nguy cơ lây lan dịch bệnh ra các địa phương khác”.

“Gồng mình” chống dịch

Với trên 80.000 con lợn, huyện Yên Thành được coi là địa phương có tổng đàn gia súc lớn của tỉnh Nghệ An. Sau khi dịch tai xanh bùng phát, huyện Yên Thành đã ban hành quy định bắt buộc tiêu hủy toàn bộ lợn nhiễm bệnh, cũng như nghiêm cấm việc buôn bán, vận chuyển, tiêu thụ thịt lợn. Chi cục Thú y Nghệ An cũng đã cấp khẩn cấp 4.000 liều vắc-xin tai xanh tiêm bao vây các ổ dịch, cấp 250 lít hóa chất phun khử trùng vùng dịch và các xã thuộc vùng bị dịch uy hiếp, vùng nguy cơ cao tại huyện Yên Thành.

Người dân thắt lòng khi phải đem đàn lợn đi tiêu hủy

Ông Nguyễn Khắc Minh - Trưởng Trạm thú y huyện Yên Thành - cho biết thêm: “Huyện Yên Thành đã hỗ trợ kinh phí mua vôi bột rải dọc các đường giao thông chính vùng dịch, khu vực chăn nuôi, hố tiêu hủy lợn, chốt kiểm dịch. Đồng thời phát động các hộ chăn nuôi tự dọn vệ sinh, ủ phân, phun hóa chất khử trùng, rải vôi bột xung quanh khu vực chuồng nuôi để tiêu diệt mầm bệnh. Các xã có dịch cũng đã tổ chức thành lập các chốt kiểm dịch tạm thời trên các trục đường chính ra, vào vùng có dịch để ngăn chặn vận chuyển lợn và sản phẩm lợn ra vào vùng dịch, hạn chế nguy cơ lây lan dịch bệnh”.

Theo báo cáo của Chi cục Thú y tỉnh Nghệ An, tính đến chiều 19/3, dịch tai xanh đã xảy ra tại 193 hộ, thuộc 41 xóm của 10 xã ở 3 huyện Yên Thành, Quỳnh Lưu, Diễn Châu và đã tiêu hủy tổng cộng 402 con lợn bị bệnh. Trước tình hình dịch tai xanh đang có những diễn biến phức tạp, Sở NN&PTNT tỉnh Nghệ An và Chi cục thú y tỉnh Nghệ An đã tích cực chỉ đạo và thực hiện các biện pháp dập dịch, tiêu hủy lợn chết, khoanh vùng, không cho dịch lây lan.

Ông Đặng Văn Minh - Phó Chi cục thú y tỉnh Nghệ An cho biết, đây những ổ dịch tai xanh đầu tiên trong năm nay, nhưng cũng là ổ dịch cũ của năm 2012, xảy ra trên đàn lợn chưa được tiêm phòng vắc-xin tai xanh (do giá vắc-xin cao, chăn nuôi đang thua lỗ, người chăn nuôi còn lơ là trong khâu phòng bệnh…) và có tốc độ lây lan rất nhanh.

Để triển khai dập dịch, Chi cục Thú y Nghệ An đã huy động nguồn vắc-xin tai xanh dự trữ và 10.000 liều được trung ương hỗ trợ để cung ứng cho huyện Yên Thành, Diễn Châu và Quỳnh Lưu.

Doãn Hòa - Nguyễn Duy