Trang bị cho kiểm ngư đủ mạnh giúp ngư dân yên tâm bám biển

Theo Thanh tra Tổng cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT), ở nhiều vùng biển xa bờ đang có tình trạng tàu, thuyền nước ngoài xâm phạm vào vùng biển nước ta. Trong khi đó hoạt động khai thác của ngư dân Việt Nam trên các vùng biển đã và đang gặp rất nhiều khó khăn, thường xuyên có sự va chạm, đụng độ với tàu nước ngoài. Để hỗ trợ trực tiếp ngư dân cũng như bảo vệ vững chắc chủ quyền trên biển, nhiều chi cục địa phương phát hiện các vi phạm nhưng không thể xử lý được do lực lượng quá mỏng lại không đủ thẩm quyền xử lý. Trong khi đó thanh tra của các sở lại không đủ lực lượng, không có kiến thức chuyên ngành, trang thiết bị để tuần tra, kiểm tra và xử lý vi phạm, đó là lý do khiến ngư dân của chúng ta luôn đơn độc trên biển.

Ông Lưu Văn Huy, Chánh Thanh tra Tổng cục Thủy sản cho biết, việc thanh tra, kiểm tra, kiểm soát dân sự các hoạt động nghề cá ở các vùng biển của Việt Nam từ trước tới nay còn hạn chế. Tổng cục Thủy sản giúp Bộ trưởng quản lý nhà nước về thủy sản tại các vùng biển xa bờ nhưng không có lực lượng và phương tiện để kiểm tra. Việc kiểm tra, kiểm soát các hoạt động đánh bắt xa bờ bị bỏ ngỏ tạo kẽ hở cho các tàu nước ngoài vào vùng biển của Việt Nam để khai thác hải sản, vi phạm chủ quyền quốc gia. Bên cạnh đó, hoạt động của thanh tra thủy sản không thống nhất, mỗi địa phương có cách tổ chức và hoạt động khác nhau gây nên tình trạng chồng chéo giữa các đơn vị, đó là những lý do chính khiến chúng ta vừa không bảo vệ được nguồn lợi thủy sản, vừa không trợ giúp được ngư dân cũng như bảo vệ vững chắc chủ quyền trên biển. Chưa kể đến việc những nguồn lợi hải sản bị tàu cá nước ngoài khai thác ra sao nhưng rõ ràng ở những vùng biển thiếu vắng sự hiện diện của các cơ quan chức năng đã khiến ngư dân gặp khó trong quá trình đánh bắt cá trên biển. Vụ việc phía Trung Quốc bắt giữ 5 ngư dân Quảng Bình hôm 18-8 là một minh chứng rõ nhất cho thấy ngư dân của chúng ta vẫn đơn độc trên biển.

Ông Huy đề nghị “Cần gấp rút xây dựng Kiểm ngư Việt Nam. Vì lực lượng kiểm ngư ra đời sẽ là lực lượng có chức năng tham mưu cho chính quyền các cấp, bảo đảm thi hành pháp luật về thủy sản, đồng thời là lực lượng nòng cốt tổ chức, hướng dẫn ngư dân bảo đảm an ninh trật tự, bảo vệ chủ quyền quốc gia, đặc biệt là trong chủ trương “dân sự hóa” ở các vùng biển nhạy cảm mà không thể có sự hiện diện của các lực lượng vũ trang”. Theo đó, kiểm ngư sẽ chủ trì phối hợp với các ngành kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản theo thẩm quyền. Hỗ trợ ngư dân, tham gia công tác phòng, chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn.

Hoạt động của kiểm ngư sẽ giống mô hình lực lượng kiểm lâm

Hiện tại lực lượng thanh tra thủy sản ở 28 tỉnh, thành ven biển mới có 243 nhân viên với hơn 90 tàu, xuồng, canô phục vụ công tác kiểm tra, kiểm soát hoạt động nghề cá với tổng công suất của đội tàu khoảng 21.000 CV và chỉ hoạt động ở tuyến gần bờ. Trong khi đó hầu hết các phương tiện này được đóng cách đây 10 năm, chủ yếu là cải tiến từ tàu cá, tàu dịch vụ hậu cần đó là một trong những lý do làm những vùng biển rộng lớn của chúng ta vẫn còn bị bỏ ngỏ.

Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám, phải nhanh chóng đưa lực lượng kiểm ngư vào hoạt động. Hiện đề án Xây dựng lực lượng Kiểm ngư Việt Nam đến năm 2020 và đề xuất đưa chế định “kiểm ngư” vào Luật Thủy sản sửa đổi, bổ sung sẽ được trình Quốc hội. Riêng việc sửa đổi, bổ sung Luật Thủy sản, cũng như đưa cơ cấu, hoạt động của kiểm ngư thành một chương trong Luật Thủy sản phụ thuộc vào chương trình nghị sự của Quốc hội, dự kiến đến năm 2013-2014 mới đưa ra thông qua tại Quốc hội khóa XIII. Trước mắt, Bộ NN&PTNT đã kiến nghị và được Thủ tướng đồng ý, xin chủ trương của Ủy ban Thường vụ Quốc hội thành lập lực lượng Kiểm ngư Việt Nam, đề án này đã được trình lên Thủ tướng, về cơ bản Thủ tướng đồng ý với kế hoạch của Bộ NN&PTNT.

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản Chu Tiến Vĩnh, dự kiến mỗi cơ quan kiểm ngư vùng sẽ có 1 tàu kiểm ngư công suất từ 2.000 mã lực (CV) trở lên, được trang bị hiện đại, có thể hoạt động trong điều kiện sóng gió cấp 8 – 9 và hoạt động dài ngày trên biển, có các trang thiết bị vô tuyến MF/HF, định vị vệ tinh GPS và liên lạc qua vệ tinh Immarsat, các trang thiết bị phục vụ công tác tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn người và tàu cá trên biển, thiết bị kiểm tra chuyên dụng, quay phim, chụp ảnh bằng tia hồng ngoại... “Lực lượng này còn được sử dụng vũ khí và công cụ hỗ trợ theo quy định của pháp luật. Đối với các hoạt động cố tình xâm phạm chủ quyền của tàu cá nước ngoài, kiểm ngư sẽ có quyền áp dụng các biện pháp từ xua đuổi, xử phạt, nổ súng cảnh cáo... nếu gặp chống đối có thể áp dụng các biện pháp cứng rắn”... Theo ông Vĩnh, lực lượng kiểm ngư ra đời sẽ có quy mô lớn, được trang bị hiện đại để phù hợp với yêu cầu mới về kiểm soát trên biển hiện nay. Mô hình kiểm ngư sẽ được tổ chức như lực lượng kiểm lâm để giúp người dân yên lòng vững dạ ra khơi cũng như bảo vệ vững chắc chủ quyền Việt Nam trên biển.

Theo L.Bình

 Đại Đoàn Kết